Tarixiy ma’lumotlar

sistematik, tasodifiy va qo‘pol  turlariga bo„linadi. 
Sistematik – deb paydo bo„lishi yaxshi ma‟lum bo„lgan xatoliklarga aytiladi. 
Tasodifiy – xatoliklar qandaydir ma‟lum bo„lgan u yoki bu qonuniyatlarga 
bo„ysunmaydilar. 
Qo„pol xatoliklarga ega o„lchovlar natijalari noaniq o„lchov deb qabul 
qilinadi. 
Tasodifiy xatoliklar o„zining tabiati va katta-kichikligi bo„yicha avvaldan 
ma‟lum bo„lmagan bo„ladi. Takroriy o„tkazilgan o„lchovlarda ular doimiy 
bo„lmaydilar, chunki ular o„lchov jarayoniga turli sabablarning birgalikda ta‟siri 
natijasida paydo bo„lib, bu sabablarning har biri o„zini har hil tutadi va bir-biriga 
bog„liq emas. 
Bir hil o„lchovlardagi tasodifiy xatoliklarni hisobga olib bo„lmaydi, ammo 
aynan bir doimiy kattalik uchun takroriy o„lchovni bir hil sinchkovlik bilan 
o„tkazilganda tasodifiy xatoliklarning olingan natijalarga ta‟sirini sistematik va 
qo„pol hatoliklarni istisno etgan holda ma‟lum bir ehtimollik bilan baholash 
mumkin. 
Tasodifiy xatoliklarning nazariyasi matematik statistika va ehtimollik 
nazariyasi metodlariga asoslangan bo„lib, bir necha bora takroriy o„lchovlar 
o„tkazilganda yakuniy, oxirgi natijani aniqlash imkonini beradi. SHu sababli 
tasodifiy xatoliklar teoriyasi o„lchov asboblari ishlarining ishonchliligi va 
o„lchovlarning aniqligini baholash uchun keng qo„llaniladi