“тасдиқлайман” фвпкқтмои ректори б. Л

 
8.Иқтисодий таълимда рейтинг тизими. 
Хозир орта махсус таълими соҳасида иқтисодий фанларни оқитиш, 
иқтисодий таълим-тарбия, озлаштирилган иктисодий билимлар даражасини 
янги педагогик технологияларга суянган ҳолда ташкил қилиш, баъолаш, 
иқтисодий фанлар буйича янги окув дастурларини яратиш муҳим 
муаммолардан биридир. Шу оринда айтиш керакки, иқтисодий тарбия 
тизимини ишлаб чикишда узликсизлик, яхлитлик ва богълиқликни 
таъминловчи «босқичли таълим» концепцияси тавсия этилди. Концепция 
негизида мактабгача таълим соҳасида озлаштирилган элементар иқтисодий 
таълим-тарбиядан то иқтисодий маданиятлилик даражасигача болган жараён 
эди. Бу жараён тарбияланувчиларга иктисодий тайёргарлик, иктисодий 
тафаккур, фикрга эгалик, иқтисодий онг ва иқтисодий маданиятлилик каби 
сифатларни камолга етказишни талаб килади. 
Маълумки, билимларни назорат қилиш ҳамда баъолашнинг рейтинг 
тизимига отилгунича қадар орта махсус, касб-ъунар таълимида окув жараёни 
фақат окитувчининг маъоратига асосланган болиб, билим олишни 
окувчининг фаоллиги, ижодий меҳнати асосида ташкил этишга имкон бермас 
эди, берилаётган билимлар миқёси ошиб бораётган болса ҳам, укувчининг бу 
билимларни узлаштириш даражаси талаб доирасида эмас эди. Буъол таълим 
жараёнига ўқувчиларни бир хил узлуксиз билим олишга ундайдиган, улар 
олган билимларни жаъон талаблари даражасига етказиш имконини берадиган 
янги педагогик технологиялар ва таълим услубларини жорий қилишни тақозо 
этди. Шу максадда олий таълимдан сонг, орта махсус, касб-ъунар таълими 
тизимида ҳам билимларни назорат қилиш ва баъолашнинг рейтинг 
амалиётига отади, унинг низоми қабул қилинди. 
Рейтинг тизимида иқтисодий билимларни коп босқичли назоратини 
амалга ошириш ва баъолашда асосий услублардан бири услубий жиъатдан 
тогри тузилган тестлардан фойдаланишдир. Тест синовларини ишлаб 
чиқишда услубиёт дидактик тестология назариясини ташкил этади. 
Мисол, Америкада (Пристонда) тестлар ишлаб чиқиш сифатини 
аниқлаш, андозалаштириш ва услубиёт масалалари билан шугъулланувчи 
«педагогик тестлаш хизмати»да 2300 ходим-фан докторлари ҳамда 200 га 
яқин фан магистрлари фаолият корсатмокда.
Хулоса. Мавзуни окитиш давомида асосий эътибор: Иқтисодий 
фанларни окитиш жараёнида янги педагогик технологиялардан фойдаланиш:

---

Фикрлар ъужуми (ақлий ъужум). Кластер технологияси. Бумеранг 
технологияси. «Иқтисодчи» технологияси (авторлик). Веер (елпигич) 
технологияси. «Иқтисодичи-рахбар» технологияси. Иқтисодий таълимда 
рейтинг тизими каби масалаларга эътибор қаратилган.