“тасдиқлайман” фвпкқтмои ректори б. Л
«Иқтисодичи-рахбар» технологияси
Download 7.15 Kb. Pdf ko'rish
|
iqtisodij bilim asoslari
7. «Иқтисодичи-рахбар» технологияси.
Масалан «Оз-озини бошқариш», ёки «Рахбарнинг ташкилий қобилиятлари», «Замонавий тадбирлар шахси» деган мавзулар якунида биз «Иқтисодчи-рахбар» деган янги усулдан фойдаланамиз. Хар бир талабага варақлар тарқатилади, уларда - «Мен фирма директори», ёки «Мен ректор», «Мен тадбиркор», «Сиз банкир» ва ишларга яқин мазмундаги савол- харакатлар ёзилган. Хар бир озига тушган фаолиятни таърифлаб беради, мазмунини очиб беради, қандай кийинишигача гапириб беради. Жавоб берувчи тингловчилар саволлар 5-7 ошмаслиги шарт. Охирида таълил қилинган образининг иш мазмуни шароитлари, харакатлари мавжуд болади. Бу қийин-усул талабаларни ижодий, мустақил, образли фикрлашга оргатади. Иш режасини тузиш, танқидий фикрлаш қобилиятларини ривожлантиради. Психотехник ойинлар дидактик ойинларнинг озига хос хусусиятига эга болган тури хисобланади. Бу ойинлар окув жараёнида керак болувчи малака, хотира, фикрлаш, диққат ва тасаввур кабиларни шакллантирувчи окитиш усули ҳисобланади. Психотехник ойинлар копрок умумий малакаларни ривожлантиришга қаратилгандир. Масалан, ўқув жараёнида билимларни тартиб-тизимига солиш уларни мустахкам эгаллашга ёрдам беради. Ахборотни тизимга солиш жараёнида талабадан диққат талаб этилади. Бунда талабага тартибсиз холда ахборот тарқатилиб, уларни маълум белги асосида гуруъларга ажратиш юклатилади. Пресс-экспресс услубиёти асосида ташкил этилувчи ойинлар талабаларнинг билимларини мустахкамлашга ёрдам бериш билан бирга уларни хозиржавобликка оргатади. Бунинг учун окитувчи томонидан маълум мавзуга багъишланган ва қисқа жавоб талаб этувчи 10-15 та савол тузилиши лозим. Хар бир жавоб учун 2-3 сония ажратилади. Яъни талабалардан қисқа вақт ичида огъзаки жавоб бериш талаб этилади. Бу жараёнда талаба оз билган ахборот ичидан керакли жавобни тез топишни органади. Ақлий хужум методикасининг моҳияти ҳам озига хос хусусиятга эга. Бунда берилган қиска вакт ичида маълум муаммонинг ечимини топишга қаратилгандир. Бу психотехник ойин дарс жараёнида ижодий ва ноандоза фикрлашни уйгъотади. Битта ёки бир неча гуруъ ташкил этилади ва улар олдига муаммо қойилади. Талабалар уз олдига қуйилган муаммони ечиш учун турли гояларни илгари сурадилар. Ечим вариантлари канча куп булса, танлаш жараёни шунчалик осон булади. Хар бир илгари сурилган гъояни атрофлича кориб, кенгайтирилади ва улар орасидан энг тугъри гъояни муаммонинг ечими сифатида қабул қилинади. Муаммони ечиш вақти олдиндан белгилаб олинади ва унга қатъий амал қилинади. «Ақлий ъужум» уйинни қийин вазиятлардан қутилиш чорасини тез топишга, муаммони қора билиш чегараларини кенгайтиришга, фикрлаш бир хиллигини йоқотишга ва кенг доирада тафаккур юритишга имкон беради. Бундан ташқари жамоадаги муносабатлар озгаради. Курашиш кайфиятидан ижодий ҳамкорлик кайфиятига отилади ва гуруъ янада жипслашади. Француз психологи Эдвард де Боно ноандоза фикрлашни ривожлантиришнинг озига хос усулларини таклиф этади. Хар бир йуналишни ана шундай синчиклаб органиш фикрлашни кенгайтиради ҳамда тогъри ечимни топишга ижобий таъсир корсатади. Муаммо анъанавий йул билан ечилгач, айнан шу муаммони «ИСК» технологиясига куйиб ечими топилганда копинча талабаларнинг хулосаларини озгарганлигини гувўи боламиз. Яна бир психотехник ойин технологиясини мисол келтирамиз. «АВИ» яъни алгътернатива, вариантлар, имкониятлар каби тушунчаларни англатади. Бу ойин муаммони хал этишда қабул килинган ечимни алгътернативасини топиш, вариантларини қидириш ва мавжуд имкониятларни ҳисобга олиш малакасини ҳосил қилишга қаратилган. Муаммонинг бундай йул билан таълил этилиши мавжуд болган воқеликни толиқрок тушунишга, муаммонинг янги ечимларини топишга ёрдам беради. Тингловчиларнинг ижодкорлигини ва фаоллигини оширади. Турли хил иқтисодий муаммолар шу йул билан таълил этилганда тинговчиларнинг билимини кенгайиши ва чуқурлашиши аниқланади. Download 7.15 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling