tirish-erkalash, sifat darajalari va boshqa qo'shimchalar
kiradi.
0 6zi qo^shilayotgan so ‘zni boshqasiga bog‘lash vazi
fasini bajaruvchi qo^shimchalar sintaktik shakl yasovchi
qo'shimchalar yoki m unosabat shakllari deyiladi. Ularga
egalik, kelishik, shaxs-son va boshqa qo‘shimchalar kira
di.
Berilgan gaplarda lug'aviy shakl yasovchi qo‘shim-
chalarni ajratib, ulaming qanday ma’nodagi shakl yasayotganligini
tushuntiring.
1. Mehnatdan kelsa boylik, turmush bolar chiroyli. (
Maqol)
2. Jannat onalar oyog‘i ostidadir. (
Hadisdan
) 3. Kunlar isib,
daraxtlar kurtak yozib, qushlar, qurt-qumursqalar harakatga
kelib qoldi.
(Abdulla Qodiriy)
4. Mashina yigitcha turgan yerga
kelib to‘xtadi.
(Tohir Malik)
Berilgan gaplardagi ajratib ko'rsatilgan so'zlami asos
va qo‘shi:mcUaiarga ajrating. Qo'shimchalaming turlarini tepasiga yozing.
1.
Tepaliklarda
qor ostidan
zanglagan
tunuka va temir,
qora va sariq g'isht, beton
parchalari
chiqib turar edi.
(.Abdulla
Xll-Mustahkamlash:
1. Shakl yasovchi q o 'sh im ch alar deb qanday q o ‘shim -
chalarga aytiladi?
2. Lug‘aviy shakl yasovchi qo‘shimchalarga misollar ayting.
3. Sintaktik shakl yasovchi q o 'sh im ch alar qaysilar?
I':
Uyga vazi fa. -(i)mtir, -tadan, -guncha, -lar
qo'shimchalar] yordamida so'z shakllari yasang va ularni gap ichida
keltiring. Shakl yasovchi qo'shimchalarga tavsif bering.
Namuna: Bolta tushguncha, kunda dam olar.
22
I-Sana_________
- Sinf-____________
11 Tekshirdim_________
Do'stlaringiz bilan baham: |