Tasdiqlayman” Tabiiy fanlar fakulteti dekani


Download 0.88 Mb.
bet10/12
Sana22.02.2023
Hajmi0.88 Mb.
#1220812
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
Karimov S KMYM 401

Masala yechimi:
Dastlab barcha reaksiya tenglamalarini yozib tenglashtirib olamiz:
2C3H7NH2 + 10.5O2 → 6CO2 + 9H2O + N2
2CH3NH2 + 4.5O2 → 2CO2 + 5H2O + N2
2CH4 + 2O2 → 6CO2 + 2H2O
Reaksiyadan ko‘rinib turibdiki, CO2 dastlabki moddalarning hammasidan hosil bo‘ladi, N2 esa faqat propilamin va etilamindan hosil bo‘lar ekan. Bu masala 3 noma’lumli tenglama asosida yechiladi. Tenglamani tuzish uchun CO2 va N2 ning modda miqdorini topib olamiz:
n =   = 0.45 mol aralashma
n =   = 0.1 mol N2
n =   = 0.65 mol CO2
2x 6x x
2C3H7NH2 + 10.5O2 → 6CO2 + 9H2O + N2 0.1 mol
2y 0.45 2y 0.65 y
2CH3NH2 + 4.5O2 → 2CO2 + 5H2O + N2
2z 6z
2CH4 + 2O2 → 6CO2 + 2H2O
2x + 2y +2z = 0.45
6x + 2y + z = 0.65 (sistema ayriladi)
4x = 0.2
x =   = 0.05
2x=0.1 6x=0.3 x=0.05
2C3H7NH2 + 10.5O2 → 6CO2 + 9H2O + N2 0.1 mol
2y=0.1 2y=0.1 y=0.05
2CH3NH2 + 4.5O2 → 2CO2 + 5H2O + N2
2z 6z
2CH4 + 2O2 → 6CO2 + 2H2O

    1. – 0.05 = 0.05 (y N2)

0.45 (das.aral) – 0.1 – 0.1 = 0.25 mol (CH4)
 =   * 100% = 55.5 %
Javob: 55.5 % CH4
4-masala.
Reaksiya unumi 75 % bo‘lganda 37.2 g anilindan tribrom anilin olishda ajralib chiqadigan gazni neytrallash uchun 10 % li natriy gidroksid eritmasidan (p = 1.2 g/ml) necha ml sarf bo‘ladi.


Masala yechimi:
Dastlab reaksiya tenglamasini yozib olamiz:
C6H5NH2 + 3Br2 → C6H2(Br3)NH2 + 3HBr
37.2 ----------- 100 %
x ------------- 75 %
x =   = 27.9 g (C6H5NH2)
Mr (C6H5NH2) = 93
n =   = 0.3 mol
0.3 x
C6H5NH2 + 3Br2 → C6H2(Br3)NH2 + 3HBr
1 3
x =   = 0.9 mol (Br2)
NaOH bilan faqat HBr reaskiyaga kirishishini inobatga olgan holda masalani ishlashda davom etamiz.
x 0.9
NaOH + HBr → NaBr + H2O
1 1
x =   = 0.9 mol (NaOH)
m = 0.9 * 40 = 36 g (NaOH)

36 g -------------- 10 %


x ---------------- 100 %
x =   = 360 eritma
V =   =   = 300 ml
Javob: 300 ml.
5-masala.
Benzol, fenol va anilindan iborat 50 g aralashmaga ishqor eritmasi qo‘shilganda aralashma massasi 4.7 g ga kamaydi. Qolgan eritmaga HCl qo‘shib chayqatilganda 25.9 g tuz hosil bo‘ldi. Dastlabki aralashmadagi moddalarning massasini (g) mos ravishda aniqlang.


Masalani yechimi:
Dastlab reaksiya tenglamasini yozib olamiz, ishqor bilan faqat fenol ta’sirlashadi:
C6H5OH + NaOH → C6H5ONa + H2O
Demak, masala shartida aytilganidek, ishqor ta’sirida 4.7 g ga kamygan. Bu massa fenolga to‘g‘ri keladi.
Qolgan aralashmaga HCl ta’sir ettirilsa, u bilan anilin reaksiyaga kirishib kompleks tuz hosil qiladi.
x 25.9
C6H5NH2 + HCl → C6H5NH2*HCl
93 129.5
x =   = 18.6 g (anilin)
Benzol massasini topish uchun aralashmani umumiy massasidan fenol va anilinni massalarini ayiramiz:
50 – 4.7 – 18.6 = 26.7 g (benzol)

Download 0.88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling