Tavsifiy statistika vazifalari Tavsifiy statistika vositalari va usullari

TAVSIFIY STATISTIKA
1. Tavsifiy statistika vazifalari
2. Tavsifiy statistika vositalari va usullari
Tavsifiy statistikalar kuzatuv ma'lumotlarini tizimlashtirish va ta'riflash uchun ishlatiladi. Tavsifiystatistikani o'z ichiga olgan vazifalar, birinchi navbatda, ma'lumotlarni yig'ish va jamlash masalalari. Bu erda maqsad mahsulot yoki jarayon to’g’risidagi muhim ma'lumotlarni juda siqilgan shakldagi ajratib olish va unga ba'zi bir ma'lumot tizimining shaklini berishgina emas.
Ma'lumotlarni tavsiflash odatda ma'lumotlarni tahlil qilishning dastlabki qadamidir va ko'pincha boshqa statistik vositalardan foydalanish uchun birinchi qadamdir
1. Tavsifiy statistika vazifalari
Tavsifiy statistikaga oid ma'lumotlar kuzatuvlar mazmunini aks ettiruvchi har qanday axborot bo'lishi mumkin: jamoatchilik fikri, iqtisodiy va moliyaviy faoliyat ko'rsatkichlari, ishlab chiqarish jarayonlarining xususiyatlari va boshqalar. Tanlab olingan ma'lumotlarining xususiyatkalari barcha ma'lumotlar majmui xususiyatlariga tegishli xulosalar uchun asos bo'lib xizmat qilishi mumkin. Kuzatishlardan olingan umumiy ma'lumotlarga qaraganda, tavsiflovchi statistika olingan ma'lumotlarning asosiy mazmunini tezda aniqlay olishdan tashqari, minimal harakat bilan uning keyingi tahlilini amalga oshiradigan eng maqbul usullarni ko'rsatadi
2. Tavsifiy statistika vositalari va usullari
Foydalanish qulayligi uchun kuzatishlar bo'yicha ma'lumot statistikada qabul qilingan tamoyillarga muvofiq tartibga solinishi kerak. Statistik tavsiflash usullari uzining tabiatiga ko'ra, taqdimotning qulay usullaridan boshqa narsa emas. Axborotni ta'riflashning asosiy vositalari eng keng tarqalgan grafikalar va jadvallardir. Kuzatuv ma'lumotlarining grafik tavsifi umumlashtirish uchun eng aniq va qulaydir, ko'p hollarda biz zarur xulosalar chiqarishimiz yoki qo'shimcha tahlil qilinmasdan ma'lumotlarning noan'anaviy xatti-harakatlari yoki taqsimlanishining aniq sabablarini aniqlashimiz mumkin. Tavsiflashning grafik usullari odatiy ma'lumotlar xatti-harakatlariga juda sezgir bo'lib, bu holatni ularni miqdoriy tahlil orqali aniqlash mumkin emas.
Kuzatishlarni ko'rsatishning grafik vositalari quyidagilarni o'z ichiga oladi:
- ustunli grafikalar
- aylana jadvallari
- tarmoqli grafikalar
- z- shaklidagi grafikalar
- vaqt qatorlari
- taqqoslash jadvallari
- nazorat jadvallari
- to'plangan chastotalarning grafikalari
- tarqalish diagrammasi (korrelyatsiya maydonlari)
- ko'p o'lchamli grafikalar va boshqalar
Ko'rsatilgan vositalarning katta qismi korxonada o’zgarishlarni, kamchiliklarni, nuqsonlarni va mahsulot va jarayonlarning sifatini ta'minlashda mos kelmaslik sabablarini aniqlash uchun keng qo'llaniladi. Odatda, kelishmovchiliklarning sabablarini izlash, grafikalar shaklida va jadvallar shaklida yozilgan keng ma'lumotlardan foydalanishni talab qiladi. Shu bilan birga, past sifatli mahsulotlarni aniqlash bo'yicha ishlarning muntazamligini hisobga olgan holda, ko'plab korxonalar kuzatuvlar to'g'risidagi ma'lumotlarni to'ldirish uchun standart shakllar ishlab chiqilgan.
Ma'lumotni hisobga olishning ushbu shakli tekshiruv varag'iga mos keladi - nazorat qilinadigan parametrlarning oldindan chop etilgan qog'oz varag'i, ya'ni kuzatishlar yoki o'lchovlar ma'lumotlari osongina va aniq qayd etilishi mumkin. U ikkita vazifani bajaradi: ma'lumotlarni to'plash jarayonini engillashtirish va ularni keyinchalik qayta ishlash uchun tartibga solish
Axborotlarni to‘plash maqsadiga qarab ba'zi tekshiruv ro'yxatlarini ko'rib chiqamiz.