Taxeometrik dala jurnalini qayta ishlash va topografik xarita tuzish

Taxeometrik syomka jurnali

Jadvalning davomi

, a
d) qalamda tuzilgan reja joy bilan taqqoslanadi va reja rasmiylashtiriladi. 26- jadvalda 2T30Ï teodoliti va PH-10 reykasi yordamida bajarilgan taxeometrik syomka natijalari — dalada ipli dalnomerda o‘lchangan masofa D qiymatlari, ufqiy va tik doira- dan sanoqlar tegishlicha 2, 3, 4-ustunlarda keltirilgan. Ochiq ta-

A1
xeometrik yo‘l AI-IIIB tomonlari direksion burchaklari a

IIIB

koordinatalari x₁, y₁, x_III, y_III, balandliklari H₁, H_III ma’lum I va III punktlar bo‘yicha o‘tkazilgan (96- rasm).


26- jadval
TAXEOMETRIK YO‘L UCHLARINING BALANDLIKLARINI HISOBLASH QAYDNOMASI

Nuqtalar tartib raqami	Masofa S100, m	Nisbiy balandlik, m				Hb, m
		To‘q‘ri	Teskari	O‘rtacha	Tuzatilgan
I	1,1	2,97	 3,02	 2  3,00	+3,02	38,42
II	1,2	1,49	 1,49	 3  1, 49	+1,52	41,44
III						42,96
S100=2,3				^^hchek^^4,49

H III 1
S h = H - H = 42 , 96 - 38 , 42 = 4 , 54 m;

n III H
f = S h = S h = 4 , 39 - 4 , 54 = 0 , 05 m;

h 100
f = 0,04 Ss /
chek
= 0,04•2,3/
= 0,07 m.

Hisoblash ishlarini bajarishda har bir bekat uchun nol o‘rni (4.2) formula bo‘yicha hisoblanadi. I bekatda NO‘ = (-1°36¢ +

+ 1°38¢)/2 = 0°01¢ qaydnomaning bekatga tegishli qatoriga kel- tirilgan.

5. 
   
   =
   ustundagi qiyalik burchaklari (4.3)—(4.5) formulalarda
   

hisoblanadi: I—II va I—I chiziqlar qiyalik burchaklari n

I—II

= 1°30¢ - 0°01¢ = 1°29¢, n

I—I
= -0°59¢ = 0°01¢ = -1°00¢.

5. 
   ustundagi D_I—II, D_I—III qiya masofalarning ufqiy qo‘yilishla- ri qiymatlari (9.2) formulaga ko‘ra:
   

I—II
S = 105,2 cos² 1°37¢ = 105,1 m,

I—III
S = 46,8 cos² 2°37¢ = 46,7 m.

97- rasm. Taxeometrik syomka abrisi: I—III bekatlar.

5. 
   ustundagi h_I—II, h_I—I nisbiy balandliklar qiymatlari (9.3) for- mulaga ko‘ra:
   

^hI—II


h
= ^{105,2 sin 2 (137)= 2,97 m} ,
2
= ^{45,5 sin 2 (129)= 1,18 m;}

I—I ₂

5. 
   ustundagi 1 va 2 reykali nuqtalar balandliklari (9.7) formu- la bo‘yicha
   

H₁ = 38,42 + 1 ,18 = 39,6 m, H₂ = 38 ,42 - 1 ,68 = 36 ,74 m
va boshqa qiymatlar keltirilgan tartibda hisoblangan.
Taxeometrik yo‘l II uchi koordinatalarini hisoblash teodolit yo‘li singari bajarilgan va 27- jadvalda keltirilgan. Faqat bunda

98. 
    rasm. Taxeometrik syomka 2002, 1:1000. Relyef kesimi balandligi 1 m.
    

o‘lchangan burchaklarning nazariy qiymatlari (8.5) formula bo‘yicha

A1 IIIB

ě
S = a + h•180° - a = 303°18¢ + 3• 180 ° -
H
- 59°56¢ =423°22¢,
koordinata orttirmalari bog‘lanmasligi esa quyidagicha hisobla- nadi:


27- jadval
TAXEOMETRIK YO‘L UCHLARI KOORDINATALARINI HISOBLASH QAYDNOMASI

x III 1
f = SDx - ( x - x ) = 202 ,69 - (802, 90 - 6000 ,00) = - 0, 21 m,

y III 1
f = SD y - ( y - y ) = 6 , 34 - ( 606 , 17 - 6000 , 00 ) = - 0 , 1 7 m.
Taxeometrik yo‘lning II bekat balandligini hisoblash natijasi 26- jadvalda keltirilgan. Reja tuzishda (98- rasm) kvadratlar to‘ri masshtab chizig‘i va o‘lchagichda yasalib, taxeometrik yo‘l uchlari koordinatalar bo‘yicha tushirilgan, reykali nuqtalar o‘rni koordi- natalari usulida aniqlangan va yozilgan balandliklar bo‘yicha abris (97- rasm)ga asoslanib relyef kesimi balandligini 1 m bo‘lgan go- rizontallar o‘tkazilib, joy relyefi tasvirlangan. Reja shartli belgilar asosida rasmiylashtirilgan.

Taxeometrik syomkani avtomatlashtitish to’g’risida tushuncha

Hozirgi davrdagi geodezik asbobsozlikning ajralib turadigan jihatlaridan asosiysi ilg‘or zamonaviy texnologiyalarni qo‘llash bilan bog‘liq bo‘lgan texnologik sakrash bo‘ldi. Zamonaviy geode- zik asboblar faqat optik asboblar bo‘lib qolmay, balki kompyu- terlashtirilgan optik elektron sistemalar yo‘nalishida rivojlanmoqda va geodezik asboblar ishlab chiqaruvchilar an’anaviy optik asboblar bilan birgalikda zamonaviy optik elektron asboblar — elektron teodolitlar, taxeometrik stansiyalar, elektron (raqamli), lazerli nivelirlar, ruletkalar va boshqa asboblar ishlab chiqarilmoqda. Bunday asboblarning ko‘pchiligi mexanik blok, optik blok va tarkibida o‘lchash moduli va interfeysli modul bo‘lgan elektron blokdan iborat.