Urganch Davlat Pedagogika instituti Pedagogika fakulteti 224-guruh Boshlang‘ich ta‘lim yo‘nalishi 1-kurs talabasi Nurullayeva Shohidaning Bolalar adabiyoti nazariyasi fanidan tayyorlagan Tayyorladi : Nurullayeva Shohida
Taqdimot ishi
Mavzu: Aruz, barmoq, erkin vazndagi she’rlarni ifodali o’qish - Reja:
- Aruz haqida umumiy ma’lumot
- Barmoq haqida umumiy ma’lumot
- Erkin vazn haqida umumiy ma’lumot
Aruz haqida umumiy ma’lumot - 0 ‘zbek she’riyatida yana bir tizim ham mavjudki, u ilk marotaba arab filologiyasida nazariy jihatdan ishlanib, ,,aruz“ nomini olgan. 0 ‘zbek adabiyoti tarixidan bizga ma’lum eng qadimiy obida — turkiy xalqlarning um um iy mulki bo'lgan „Qutadg'u bilig“ (XI asr)ning asosiy she’riy qismi am zda yaratilgan. Shu asardan boshlab aruz turkiy xalqlarning yozma adabiyotida hukm ron b o ‘lib qoladi.
- Aslida bu she’riy tizim turkiy xalqlar adabiyotida b u n d a n ko ‘p ilgariyoq ma ’lum edi: uzoq vaqtgacha Xuroson va Movarounnahrda yozma adabiyotning she'riy asarlari awal arab, keyin fors tilida aruzda yaratildi va bu tillardagi ijodkorlar qatorida turkiy xalqlarning vakillari ham bor edi. Aruz XX asrning boshigacha o ‘zbek she’riyatida qo'llaniladigan birdan-bir tizim edi. K o ‘p asrlar m obaynida o ‘zbek she'riyatida hukmron bo'lib kelgan aruzning barmoq tizimidan farq qiladigan asosiy xususiyatlari nimadan iborat?
Aruzda yozilgan s he’rning ritm ik uyushgan nutq ekanini Navoiyning ,,Mezonul-avzon“ asaridan olingan quyidagi parchalardan ko'rish mumkin: - Aruzda yozilgan s he’rning ritm ik uyushgan nutq ekanini Navoiyning ,,Mezonul-avzon“ asaridan olingan quyidagi parchalardan ko'rish mumkin:
- Firoq о 'tidin kuyar badanim, tafidin erib oqar jigarim ,
- G'amim budunirki, bog'lanibon, yuzung sori tushmagay nazarim ’.
- Yoki:
- Men ishq eli gadosi. sen husn eliga sulton,
- Bo'lmas gadog'a hargiz sulton visoli imkon.
Do'stlaringiz bilan baham: |
