Tdtu qf 5 21 ea guruh talabasi Allaberganov Bekturdining Elektron asboblar va integral sxemalar fanidan

TDTU QF 5_21 EA guruh talabasi Allaberganov Bekturdining Elektron asboblar va integral sxemalar fanidan

Mavzu:fototranzistor xarakteristikalarini o’rganish

• REJA;
• 1.Fototranzistor haqida tushuncha
• 2.fotoranzistorlarni ko’rinishi
• 3.Fototranzistor xarakteristikasi

• Fototranzistor (foto... va tranzistor) — yorugʻlikni sezuvchi va bunda sodir boʻladigan elektr tok kuchini kuchaytiruvchi yarim oʻtkazgichli asbob. F. germaniy yoki kremniyli monokristall yarimoʻtkazgichli plastinadan iborat; unda tranzistorpiknta oʻxshash 3 soha — emitter, kollektor va baza bor. F. bazasida chiqarilgan uchligi boʻlmasligi bilan tranzistordan farq qiladi.
• F. tashqi zanjirga bipolyar (bir qutbli) tranzistorga oʻxshash ulanadi. Yorugʻlik bazaga tushganda, unda juft zaryad tashuvchilar (elektron va kovak) hosil boʻlib, kollektorli oʻtishda elektr maydon yordamida boʻlinadi. Natijada baza sohasida asosiy tashuvchilar toʻplanadi, bu esa emitterli oʻtishdagi potensial toʻsiqni kamaytirishga va F.dan oʻtayotgan tokning ortishiga olib keladi. F. nazorat va avtomatik tizimlarida yoritilganlik datchiklari sifatida, kinoqurilmalarda tovushni qayta eshittirish va boshqalarda ishlatiladi.

Elektronika — fan va texnika sohasi bo'lib. axborot uzatish, qabul qilish, qayta ishlash va saqlash uchun ishlatiladigan elektron qurilmalar hamda asboblar yaratish usullarini o'rganish, ishlab chiqish bilan shug‘ullanadi. Elektronika elektromagnit m aydon nazariyasi, kvant mexanikasi, qattiqjism tuzilishi nazariyasi va elektr ohkazuvchanlik hodisalari kabi fizik bilimlarga asoslanadi. Elektronikaning rivojlanishi elektron asboblar texnologiyasining takomillashuvi bilan cham barchas bogMiq bo'lib, hozirgi kungacha to'rt bosqichni bosib o'tdi.Birinchi bosqich asboblari: rezistorlar, induktivlik g'altaklari, magnitlar,kondensatorlar, elektromexanik asboblar (qayta ulagichlar, rele va shunga o'xshash) passiv elementlardan iborat edi.Ikkinchi bosqich Li de Forest tom oniaan 1906-yilda triod lampasining ixtiro qilinishidan boshlandi. Triod elektr signallarni o'zgartiruvchi vaen g muhimi, quvvat kuchaytiruvchi birinchi aktiv elektron asbob bo'ldi.Elektron lampalar yordamida kuchsiz signallarni kuchaytirish imkoniyati hisobiga radio, telefon so'zlashuvlarni, keyinchalik esa, tasvirlarni ham uzoq masofalarga uzatish imkoniyati (televideniye) paydo bo'ldi. Bu davrning elektron asboblari passiv elementlar bilan birga aktiv elem entlar — electron lampalardan iborat edi.

Elektronika — fan va texnika sohasi bo'lib. axborot uzatish, qabul qilish, qayta ishlash va saqlash uchun ishlatiladigan elektron qurilmalar hamda asboblar yaratish usullarini o'rganish, ishlab chiqish bilan shug‘ullanadi. Elektronika elektromagnit m aydon nazariyasi, kvant mexanikasi, qattiqjism tuzilishi nazariyasi va elektr ohkazuvchanlik hodisalari kabi fizik bilimlarga asoslanadi. Elektronikaning rivojlanishi elektron asboblar texnologiyasining takomillashuvi bilan cham barchas bogMiq bo'lib, hozirgi kungacha to'rt bosqichni bosib o'tdi.Birinchi bosqich asboblari: rezistorlar, induktivlik g'altaklari, magnitlar,kondensatorlar, elektromexanik asboblar (qayta ulagichlar, rele va shunga o'xshash) passiv elementlardan iborat edi.Ikkinchi bosqich Li de Forest tom oniaan 1906-yilda triod lampasining ixtiro qilinishidan boshlandi. Triod elektr signallarni o'zgartiruvchi vaen g muhimi, quvvat kuchaytiruvchi birinchi aktiv elektron asbob bo'ldi.Elektron lampalar yordamida kuchsiz signallarni kuchaytirish imkoniyati hisobiga radio, telefon so'zlashuvlarni, keyinchalik esa, tasvirlarni ham uzoq masofalarga uzatish imkoniyati (televideniye) paydo bo'ldi. Bu davrning elektron asboblari passiv elementlar bilan birga aktiv elem entlar — electron lampalardan iborat edi.

Uchinchi bosqich Dj. Bardin, V. Bratteyn va V. Shoklilar tom onidan 1948-yilda elektronikaning asosiy aktiv elem enti bo'lgan bipolyar tranzistorning ixtiro etilishi bilan boshlandi. Bu ixtiroga Nobel mukofoti berildi. Tranzistor elektron lampaning barcha vazifalarini bajarishi bilan birga lining: past ishonchlilik, ko'p energiya sarflash, katta o'lchamlari kabi asosiy kamchiliklaridan xoli edi.To‘rtinchi bosqich integral mikrosxemalar (IMS) asosida electron qurilma ham da tizimlar yaratish bilan boshlandi va mikroelektronika davri deb ataldi.M ikroelektronika — fizik, konstruktiv-texnologik va sxemotexnik usullardan foydalanib yangi turdagi elektron asboblar — IM S larv a ulaming qo'llanish prinsiplarini ishlab chiqish yo'lida izlanishlar olib borayotgan elektronikaning bir yo'nalishidir. Hozirgi kunda telekommunikatsiya va axborotlashtirish tizimining rivojlanish darajasi tom m a’noda mikroelektronika va nanoelektronika mahsulotlarining ularda qoMlanilish darajasiga bog'liq.

• Uchinchi bosqich Dj. Bardin, V. Bratteyn va V. Shoklilar tom onidan 1948-yilda elektronikaning asosiy aktiv elem enti bo'lgan bipolyar tranzistorning ixtiro etilishi bilan boshlandi. Bu ixtiroga Nobel mukofoti berildi. Tranzistor elektron lampaning barcha vazifalarini bajarishi bilan birga lining: past ishonchlilik, ko'p energiya sarflash, katta o'lchamlari kabi asosiy kamchiliklaridan xoli edi.To‘rtinchi bosqich integral mikrosxemalar (IMS) asosida electron qurilma ham da tizimlar yaratish bilan boshlandi va mikroelektronika davri deb ataldi.M ikroelektronika — fizik, konstruktiv-texnologik va sxemotexnik usullardan foydalanib yangi turdagi elektron asboblar — IM S larv a ulaming qo'llanish prinsiplarini ishlab chiqish yo'lida izlanishlar olib borayotgan elektronikaning bir yo'nalishidir. Hozirgi kunda telekommunikatsiya va axborotlashtirish tizimining rivojlanish darajasi tom m a’noda mikroelektronika va nanoelektronika mahsulotlarining ularda qoMlanilish darajasiga bog'liq.