“telekommunikatsiya texnologiyalari” fanidan ma’ruza

Agar har bir kanal uchun oxirgi apparaturalarning qurilmalari

• Agar har bir kanal uchun oxirgi apparaturalarning qurilmalari
• alohida va oraliq apparaturalarning qurilmalari esa barcha
• kanallar uchun umumiy bo‘lsa, bunday usulga guruhli deyiladi.
• Hozirgi paytda uzatish tizimlarini shaxsiy usulda tuzish uzatish
• masofasining chegaralanganligi va kanallar soni kamligi tufayli
• qo‘llanilmaydi. Chunki kanalning oraliq filtrlari nafaqat oxirgi,
• balki har bir oraliq stansiyalarda ham qo‘llaniladi. Shuning uchun
• oraliq stansiyalarning soni oshishi bilan kanalning oraliq chastotasini
• samarali uzatish oralig‘i kichrayadi, bu esa oraliq
• stansiyalar va uzatish masofasining chegaralanishiga olib keladi.
• Bundan tashqari, har bir oraliq stansiya uchun bir xil xarakteristikalarga
• ega bo‘lgan filtrlarni qo‘llash qiyinchilik tug‘diradi va
• apparaturalar hajmining kattalashishiga va narxining oshishiga olib
• keladi.

Yuqoridagi kamchiliklarni nazarda tutgan holda, kanallari chastota bo‘yicha ajratilgan ko‘p kanalli uzatish tizimlari guruhli usulda tuziladi. Ko‘p kanalli uzatish tizimlarining guruhli usulda tuzilish chizmasi Birlamchi pog‘ona (shaxsiy o‘zgartiruvchi pog‘ona)da n kanal guruhli signallarga aylangan holda bir-birini berkitmaydigan oraliq chastotalarda joylashgan nj kanal signallariga o ‘zgaradi. Ikkinchi va qolgan pog‘ona o ‘zgartirishlar guruhli hisoblanadi. nj kanal signallarining bir xil oraliq chastotalari, n2 ikkinchi pog‘onada nb n2 umumiy guruhli kanal signallariga o‘zgartiriladi. Keyingi o ‘zgartirish pog‘onasida nb n2, n3 guruhli kanal signallarining bir xil oraliq chastotalarini n3 ga ko‘chirgan holda bir-birini berkitmaydigan holda nb n2, n3 kanal signallariga o‘zgaradi. щ kanal signallaridan hosil bo‘lgan guruhga birlamchi, n2 birlamchi guruhlari birlashtirilgan guruhga ikkilamchi (nb n2), n3 ni birlashtirish yo‘li bilan olingan nb n2, n3 kanal signallariga uchlamchi guruhlar deyiladi.

• Yuqoridagi kamchiliklarni nazarda tutgan holda, kanallari chastota bo‘yicha ajratilgan ko‘p kanalli uzatish tizimlari guruhli usulda tuziladi. Ko‘p kanalli uzatish tizimlarining guruhli usulda tuzilish chizmasi Birlamchi pog‘ona (shaxsiy o‘zgartiruvchi pog‘ona)da n kanal guruhli signallarga aylangan holda bir-birini berkitmaydigan oraliq chastotalarda joylashgan nj kanal signallariga o ‘zgaradi. Ikkinchi va qolgan pog‘ona o ‘zgartirishlar guruhli hisoblanadi. nj kanal signallarining bir xil oraliq chastotalari, n2 ikkinchi pog‘onada nb n2 umumiy guruhli kanal signallariga o‘zgartiriladi. Keyingi o ‘zgartirish pog‘onasida nb n2, n3 guruhli kanal signallarining bir xil oraliq chastotalarini n3 ga ko‘chirgan holda bir-birini berkitmaydigan holda nb n2, n3 kanal signallariga o‘zgaradi. щ kanal signallaridan hosil bo‘lgan guruhga birlamchi, n2 birlamchi guruhlari birlashtirilgan guruhga ikkilamchi (nb n2), n3 ni birlashtirish yo‘li bilan olingan nb n2, n3 kanal signallariga uchlamchi guruhlar deyiladi.

Nazorat savollari

• Kanallari chastota bo‘yicha ajratilgan uzatish tizimlarining tuzilish
• prinsipini tushuntiring.
• 2. Ko‘p kanalli uzatish tizimlarining tuzilish prinsipi nimadan iborat