Tema: Oqıwshılarǵa palız ónimlerine birlemshi islew beriw Reje: I. Kirisiw

Palız eginlerilerdi baslanǵısh qayta islew
Saralaw
Saralawdıń maqseti shirigan, tayaqlanǵan úlgilerdi, biygana zatlardı alıp taslaw, sonıń menen birge ónimlerdi sapa hám ólshemlerge bólistiriw bolıp tabıladı.
Sapa tárepinen palız eginleriler hár bir sorttan tuwrı paydalanıw ushın saralanadı. Mısalı, ashshı túrlerdiń piyazı birinshi hám ekinshi kurslardı tayarlaw ushın isletiledi, shıyrın túrlerdiń piyazı bolsa souslar, salatlar, suwıq ıdıslar ushın yonma — awqatlar ushın isletiledi. Pısken hám kúshli pomidorlardan salatlar tayarlanadı, pısken hám maydanlanǵan pomidor pyuresi ushın isletiledi, jasıl — duzlaw ushın. Ekinshisi da pishib etiw ushın qaldıriladi.
Palız eginleriler texnologiyalıq processni jáne de tuwrı orınlaw ushın ólshemleri boyınsha saralanadı, sebebi ıssılıq menen qayta islew waqtında birdey ólshem degi ónimler bir waqtıniń ózinde tayın boladı. Kartoshka hám túbir eginlerin kólemi boyınsha saralawda mexanik tazalaw waqtında shıǵındılar muǵdarı azayadı. Saralanmagan palız eginlerilerdi qayta islewde shıǵındılar procenti ko'payadi, sebebi bir waqtıniń ózinde teń bolmaǵan kartoshka túbir miyweleri yamasa túbir eginlerin úlken úlgilerden tazalaw tekǵana terini, bálki qutılıw múmkin bolǵan mevaniń zárúrli qatlamın da tazalaydı.
Kók shóp, túbir palız eginlerileri hám basqa palız eginleriler, kartoshkadan tısqarı, qolda, kartoshka bolsa mexanik elekler, barabanlar hám basqalar járdeminde saralanadı.
Juwıw
Palız eginleriler hám ot erni, qumni, shańnı alıp taslaw ushın suwıq suwda juwıladı. Ónimlerdi juwıw, birinshi náwbette, óndiriste sanitariya -gigiyena rejimine ámel qılıwdı támiyinleydi.

Kartoshka hám basqa birpara palız eginlerilerdi jaqsılap juwıw kerek, sonda arnawlı mashinalarda (kartoshka tazalagishlarida) tazalaw waqtında tor diskları qum hám taslardan jamanlashmaydi. Bunnan tısqarı, jaqsılap juwılǵan kartoshka shıǵındılarınan kraxmal joqarı sapaǵa iye.

Kartoshka kir juwıw mashinalarında, silikon qatlamı bolmaǵan disklı kartoshka tazalagishlarida yamasa vannalarda, boshkalarda suwıq suw menen juwıladı. Kartoshka mashinanıń túrine hám quwatına qaray 30 kg ge shekem bolǵan partiyalarǵa juklenedi hám 1, 5—2 minuta dawamında juwıladı. Juwıw ushın maslastırılǵan kartoshka tazalagishlari jolda juklenedi hám túsiriledi. Qol menen juwılǵanda, kartoshka vannaga yamasa boshkaga kóleminiń yarımıǵa shekem juklenedi, suwıq suw menen quyıladı hám aǵash bel menen aralastırıladı ; suw eki — úsh ret ózgertiriledi.
Láblebi, geshir hám basqa túbir eginleri kartoshka sıyaqlı juwıladı, lekin tóbeleri aldınan kesiledi.
Salat, ismaloq, piyaz, maydanoz japıraqları, arpabádiyan hám basqa kók shóp úlkenlashgandan keyin juwıladı, túbirler hám shirigan japıraqlar alıp taslanadı (tómenge qarang). Saralanǵan kók shóp 20 -30 minuta dawamında suwıq suwǵa solinadi, sonda oǵan jabıwǵan qum hám topıraq namlanadi. Sonnan keyin, kók shóp kóp muǵdarda suwda juwıladı (1 kg kók shóp ushın 10 litr suw), sonda er hám qum tubiga erkin jaylasadı. Suw eki — úsh ret ózgertiriledi, kók shóp hár sapar elakka, vannaga yamasa suw menen qazanǵa ótkeriledi. Ídıslardı bezew ushın isletiletuǵın maydanoz, selderey, marul japıraqları geyde jańa bolıwı ushın 20 -30 minuta dawamında suwıq suwǵa solinadi.
Qabaq, baklajan, qıyar, pomidor sebetlerge, eleklerge salınǵan halda juwıladı.