Тема. Psixologiyada biliw processleri joba

Este saqlawdı qayta tiklew-bul ótmishte qabıl etilgen nárselerdi, keshirmelerdi, sezimlerdi pikir hám háreketlerdi eske túsiriw bolıp tabıladı. Qabıl etilgen nárselerdiń sanamızda payda bolģan obrazları elesler dep ataladı. Elesler este saqlawdıń jemisi ótmishte kórgen, esitken nárselerdiń obrazınıń kóz aldına keltiriliwi sıpatında ámelge asırıladı.
Eslew – zat yamasa hádiyselerdiń ózlerin qayta qabıl etpesten, olardıń obrazların sanamızda tiklew, eslew ıqtıyarsız hám ıqtıyarlı túrlerge ajıratıladı. Iqtıyarsız eslew hár qanday sóz hám eleslerdiń ózinen-ózi eske keliwi. Bul uqsaslıq qarama-qarsı baylanıslar (associaciyalar) menen payda boladı yamasa bir pikir yamasa elesler ózine baylanıslı bolmaģan basqa pikirdi oyatadı. Máselen, «mektep» degen sóz oqıtıwshılar, oqıwshılar, parta, dápter, sabaqlıq, kitap sıyaqlı eleslerge sebep boladı.
Iqtıyarlı eleslew maqset ushın kerek bolıp qalģanda este saqlanģan materialdı eske túsiriw.
Este alıp qalıw hám umıtıw. Biz este qalģan materialdı birneshe waqıt ótkennen keyin eske túsire alamız, sebebi ol sanamızda saqlanıp turadı. Materialdı shala tolıq emes esley almaw-umıtıw dep ataladı.
Este saqlaw tipleri.
Hámmeniń este saqlawı birdey bola bermeydi. Hárkimniń ózine tán ózgeshelikleri bar. Hár kimniń este saqlawındaģı parqı este saqlawdıń kúshi menen belgilenedi. Sonıń ushın adamlar este saqlawı kúshli, jaman taypalarģa bólinedi. Este alıp qalıw hám umıtıw tezligi dárejesine qarap este saqlawdı tiplerge ajıratıw múmkin.
ste saqlawda jáne seziw aģzalarınıń roline qarap birneshe toparģa ajıratıwģa boladı. Olar kóriw, esitiw hám háreket tipleri. Ayırım adamlar materialdı kózi menen kórgende tez, ańsat esinde alıp qaladı hám eske túsirgende de onıń jazba túrin esleydi. Basqalar esitiw arqalı tez ózlestiredi. Bazı bir adamlar qol muskulları, sıbırlap aytıw sıyaqlı háreketler arqalı ańsat, tez esinde alıp qaladı, bular háreket tipi bolıp tabıladı.