Тема: сущность и факторы генерализации. Виды генерализации

Хусусий карталарда эса анча тор мавзу
тасвирланган бўлади. Масалан, хусусий иқлим
картасида юқорида кўрсатилган асосий метеорологик
элементларнинг
ҳар
бири
алоҳида-алоҳида
тасвирланади.
«Соҳавий карта» атамаси кўпроқ иқтисодий-
ижтимоий мавзуда тузилган карталарга нисбатан
қўлланилади.
Масалан,
саноатни,
қишлоқ
хўжалигини,
транспортни,
хизмат
кўрсатишнинг
алоҳида соҳа (тармоқ)ларини тавсифловчи карталар.

---

Карталар
уларда
тасвирланаётган
ҳодисаларни илмий тадқиқ этиш усулига боғлиқ
ҳолда
аналитик
ва
синтетик
карталарга
бўлинади.
Аналитик карталар ҳодисалар (жараёнлар)
нинг айрим томонларини ёки хусусиятларини, бу
ҳодисаларнинг бошқа томонлари ёки хусусиятлари
билан алоқаларини ва ўзаро боғлиқлигини ҳисобга
олмаган ҳолда бутундан ажратиб кўрсатади.
Аксинча,
синтетик
карталар
картага
олинаётган ҳодисалар ҳақида тўлиқ тасаввур
беради, уларда ушбу ҳодисаларнинг ўзига хос
компонентлари, хусусиятлари, ички ва ташқи
алоқалари
ҳисобга
олинади
ҳамда
уларнинг
интеграл тавсифлари берилади, лекин уларнинг
ҳар бирини картада алоҳида аниқ ва аналитик
тарзда кўрсатмайди.

---

Карталарнинг функционал турлари. Мавзули карталар ўзаро боғлиқлигига, динамик
хусусиятига, баҳолаш ва прогноз қилишга кўра ҳар хил турларга бўлинади. Карталарнинг баъзи
турлари тасвирланаётган воқеа ва ҳодисаларнинг вақт билан боғлиқ ҳолда динамикаси ва
элементларининг ўзаро боғлиқлигини кўрсатишга мўлжалланади.
Динамик карталарда воқеа ва ҳодисаларнинг ҳаракати, ривожланиши, ўзгариши ёки
алмашиниши тасвирланади. Бундай карталарга шаҳарларнинг ўсиши, аҳоли миграцияси, сув
сатҳининг ўзгариши ва ҳ.к.ларни киритиш мумкин.