Tema: Trenerdiń shınıǵıw processindegi travmalardıń aldın alıw hám tez birinshi járdem kórsetiw

II BAP. Shınıǵıwlarda jaraqatlardıń aldın alıw
2.1 Jaraqat alǵan waqıtta birinshi tez járdem kórsetiw
Travma (grekshe travma - jara), sırtqı (tiykarlanıp mexanik, termal) tásir nátiyjesinde kelip shıqqan adam yamasa haywan denesi toqımalarınıń pútinligi hám funkciyalarınıń aynıwı menen zıyanlanıwı.
Eń kóp ushraytuǵın sport jaraqatları - kógeriwler, dislokatsiyalar, sınıwlar, jaraqatlar, búrmeler hám jaslar.
Dzyudo gúresi menen shuǵıllanayotganda jaraqatlardıń sebepleri tiykarlanıp nadurıs texnikadan paydalanıw hám sportshınıń etarli dárejede tayarlanmaganligi bolıp tabıladı. Gúres menen shuǵıllanayotganda kógeriwler, bulshıq etler hám ligamentlardıń zıyanlanıwi, ásirese servikal omırtqa tekshesi, tobıq hám dize buwınlari kóbinese payda boladı. Jelkede kemrek gúzetiletuǵın dislokatsiyalar. qospa. Aurikulalar salasında da qan ketiwler bar.
Jaraqatlardıń aldın alıw ushın gúressheń texnikanı tuwrı orınlawdı úyreniwi kerek. Baǵlardı, ásirese dize hám ayaq Bilagi zor buwınlarni hám servikal omırtqa tekshesin bekkemlew kerek. Shınıǵıwlardan aldın jaqsı isinish hám teń salmaqlılıq shınıǵıwlarına bólek itibar beriw zárúrli bolıp tabıladı.
Sportshı ózin qamsızlandırıw qılıwdıń zárúr usılların da ózlestiriwi kerek.
Serikińizdi tirnab jibermaslik ushın tırnaqlarıńızdı qısqartiring. Denediń terisiga ıqtıyatlılıq menen ǵamxorlıq qılıw, onı taza saqlaw kerek (furunkulozdan shaǵılısıw ushın). Siz ókshesiz, baypaqsız hám úshleri bolǵan dantelsiz qattı ayaq kiyimde shınıǵıw etiwińiz kerek; sport kostyumi astında qursaq tańǵısh yamasa júziw denesi qóyıladı.
Shınıǵıwdan aldın, siz polga ashıq reńli materialdan (baizens, flaneller) oralǵan qalıń ǵalı (15-25 sm) menen oralǵanlıǵına isenim payda etiwińiz kerek; qaqpaq hár hápte juwıladı (ǵalı jumsaq jol menen oralǵan bolıwı kerek; qattı zatlar ǵalınan keminde 2 metr aralıqta jaylasqan bolıwı kerek).
Shınıǵıwlar waqtında jaraqatlardıń aldın alıw ushın, eń dáslep, hár qıylı shınıǵıwlardı orınlawda jaraqatlardıń sebepleri, sharayatları hám jaǵdayların anıqlaw, keyininen zıyanlanıwdiń aldın alıw boyınsha usınıslar islep shıǵıw kerek.
Kóbinese, jábirlengenlerge júdá kóp mashqala tuwdırmaydigan kishi sport jaraqatları bar. Qaǵıyda jol menende, bul ápiwayı jaraqatlar, kúndelik turmısda bolǵanı sıyaqlı. Biraq tek sport menen shuǵıllanatuǵınlar ushın tán bolǵan jaraqatlar bar. Olar hár túrlı salmaqlıqta bolıwı múmkin, sonday-aq salmaqli, medicinalıq qánigelerdiń operativ aralasıwın talap etedi.
Kógeriwler - ulıwma qatlamdıń pútinligin buzmasdan jumsaq toqımalardıń zıyanlanıwi. Kóbinese olar qan tamırlarınıń zıyanlanıwi hám teri astı qan ketiwiniń (gematomalar) rawajlanıwı menen birge keledi. Xarakterli belgiler: jaraqatlar jayında awrıw, isik payda boladı, qan ketiwi nátiyjesinde teriniń reńi ózgeredi, buwınlar hám ayaq-qol daǵı funkciyalar buz'ladı. Birinshi járdem: jábirleniwshi tolıq dem alıw menen támiyinleniwi kerek. Eger kógeriw jayında aşınmalar bolsa, olar yad yamasa jarqıraǵan jasıldıń spirtli eritpesi menen surtiladi. Gematomaning rawajlanıwına jol qoymaw hám awrıwdı kemeytiw ushın zıyanlanıw jayı xloroetil, muz menen kóbikshe, qar, suwıq suw yamasa polietilen plyonkaga oralǵan muz bólekleri, suwıq suwǵa atalǵan súlgi (salfetka) menen suwǵarıladı hám azǵantay siqiladi. tısqarına jaylastırıladı, sonnan keyin basım qursaq tańǵıshları qollanıladı. Eger gematoma payda bolǵan bolsa, úshinshi kúni onıń tez rezorbsiyasi ushın jara jayına qurǵaqlay ıssılıq qollanıladı: ıssı suw menen qizdırıw yostig'i yamasa isitiladigan qum sumkasi. Ayaq-qoldıń kógeriwi menen qattı qursaq tańǵısh qóllaw arqalı ko'kargan orınnıń háreketsizligi támiyinlenedi.
Dislokatsiya - bul suyeklerdiń artikulyar ústleriniń tolıq jılısıwı, buwınnıń disfunktsiyasini keltirip shıǵaradı. Dislokatsiyalar shozılǵan ayaq-qolǵa yiqilib túskende, jelkening keskin búklemi, sáykes keletuǵın buwınlardı bekkemleytuǵın ligamentlardıń jarılıwı menen júz boladı. Xarakterli belgiler: dislokatsiya bolsa, ayaq-qol májburiy poziciyanı iyeleydi, buwın deformatsiyalanadi, awrıw hám aktiv hám passiv háreketlerdiń shekleniwi bilinedi. Birinshi járdem: jábirleniwshi bekkemleytuǵın qursaq tańǵıshnı qóllaw arqalı ziyanlanǵan a'zoning tolıq dem alıwın támiyinlewi kerek. Qol moynına taslanǵan sharfga osib qoyılǵan, ayaǵına itibarsız shina qoyılǵan. Sonnan keyin jábirleniwshi medicinalıq shólkemge jiberiledi. Dislokatsiyani ózińiz kemeytirmasligingiz kerek. Bul saldamlı aqıbetlerge alıp keliwi múmkin, emlenishni uzaq waqıt dawamında keshiktirishi hám normal qospa funkciyalardı qayta tiklewge unamsız tásir kórsetiwi múmkin.
Sınıwlar - suyektiń pútinligin tolıq yamasa bólekan buzıw. Sınıwlar jabıq (ulıwma qatlam hám silekey perdelerdiń pútinligine zálel etkazmasdan), ashıq (ulıwma qatlamdıń pútinligine zálel jetkizilgen halda); jılısıwsız (suyek bólekleri jayında qaladı), jılısıw menen (bólekler tásir etiwshi kúsh hám bulshıq etlerdiń qısqarıwı baǵdarına qaray jay almasadı). Xarakterli belgiler: ziyanlanǵanda, sınıw jayında ótkir awrıw bilinedi, háreketke urınıw menen kúshayadi; isik, qan ketiw, háreketlerdiń keskin shekleniwi bar. Úzindilerdiń jılısıwı menen sınıwlarda - ayaq-qoldıń qısqarıwı, onıń ǵayrıoddiy jaǵdayı. Ashıq sınıwlar menen ulıwma qaqpaq ziyanlanadı, geyde jarada suyek bólekleri kórinedi. Birinshi járdem: jábirleniwshi tolıq dem alıstı hám ziyanlanǵan a'zoning háreketsizligini támiyinlewi kerek. Onıń ushın arnawlı standart bolǵanlar isletiledi hám olar joq bolǵanda, doğaçlama materialdan tayarlanǵan doğaçlama shinalar: kontrplak, taxtalar, tayaqlar, ólshewshiler, shańǵılar, qasnaqlar, olar kiyim ústine qollanıladı. Ziyanlanǵan ayaq-qoldıń tolıq háreketsizligini jaratıw ushın keminde eki buwındı - sınǵan jayınnan joqarıda hám tómende bekkemlew kerek. Shina sonday qollanılıwı kerek, onıń ortası sınıw dárejesinde boladı hám úshleri sınıwdıń eki tárepindegi qońsılas buwınlardı ustap turadı. Standart yamasa maslastırılǵan shina qoyıwdan aldın, ziyanlanǵan ayaq-qo'lni dıqqat menen tekseriw kerek. Ashıq sınıw bolsa, jaraqatga steril qursaq tańǵısh qollanıladı. Jaraqatga shıǵıs ótkir bóleklerdi kemeytiw yamasa olardı alıp taslaw qadaǵan etiledi. San, dize hám ayaq Bilagi zor buwınlarda hárekecizlikti ońlaw ushın kestirib, sınǵan halda, shina qollanıladı. Tómengi ayaqtıń sınıwı bolsa, dize hám tobıq buwınlari shina menen ornatıladı. Jelkeniń sınıwında jelke hám tirsek buwınlarining háreketsizligi nayza menen bekkemlenedi hám tirsek buwınida egilgan qol oramal, tańıw sılesi, oramalǵa osiladi. Bilektiń sınıwı bolsa, tirsek hám bilek buwınlari bekkemlenedi. Eger qolda qoltıqsız shina ushın sáykes keletuǵın hesh nárse bolmasa, sınǵan joqarı ayaq denege, tómengi bólegi bolsa saw ayaqqa baylanısadı.
Jara - mexanik tásir nátiyjesinde júzege kelgen toqımalar hám organlardıń oramınıń pútinligin buzıw menen zıyanlanıwi. Jaraqatlar júzeki, tek teri yamasa silekey perdeler (abrazlar) ziyanlanǵanda hám tereń bolıp tabıladı. Qarın boslig'iga, tós boslig'iga hám bas súyekine kirip baratuǵın qarın jaraqatları da bar. Jaraqatlangan quraldıń túrine hám toqımalardıń zıyanlanıw ózgeshelikine kóre kesilgen, kesilgen, nayzalanǵan, jırtılǵan, ko'kargan, tishlangan hám kósher otilgan jaraqatlar parıq etedi. Xarakterli ayrıqshalıqlar: hár bir jara túri ayriqsha ayrıqshalıqlarǵa iye. Kesilgen jaraqatlardıń qırları bir-birinen ajralıp shıǵadı, jara ashıladı, kóp qan ketedi, awrıw keltiredi. Tug'ralgan jaraqatlar kesilgenlerge uqsas ayrıqshalıqlarǵa iye, biraq suyek zıyanlanıwi menen birge bolıwı múmkin. Pıshaq jaraqatı júdá tereń bolıwı múmkin hám tós yamasa qarın boslig'iga kirgende ishki organlarǵa sezilerli zálel etkazishi múmkin. Bulshıq etler hám basqa toqımalardıń jılısıwı sebepli bunday jaraqatning kanalı quramalı formaǵa iye bolıp, infektsiyanıń rawajlanıwına járdem beredi. Jırtılǵan, ko'kargan hám tishlangan jaraqatlar jaraqatning shetleri toqımalarınıń turmıslıqlıǵın sezilerli dárejede aynıwı menen birge keledi. Olar bir az qan ketiwedi, lekin olar menen awrıw uzaǵıraq hám kúshlilew, shıpa aste. Hár bir jara awrıw, boslıq hám qan ketiw menen birge keledi. Awrıwdıń intensivligi ziyanlanǵan toqımalardıń bayqaǵıshlıǵına hám zıyanlanıwdiń tábiyaatına qaray ózgeredi. Zıyanlanıw waqtında sezilerli awrıw payda boladı, lekin tez arada az-azdan azayadı. Onı bekkemlew hám jarılıw sezimi payda bolıwı jaraqatda infektsiyanıń rawajlanıwı menen júz boladı. Birinshi járdem: ziyanlanǵanda, jábirleniwshi, birinshi náwbette, qan ketiwin toqtatıwı kerek. Keyingi wazıypa jaraqatni mikroblardan qorǵaw bolıp tabıladı. Onıń ushın siz qursaq tańǵıshnı qóllawıńız kerek. Úshinshi wazıypa - awrıwdı kemeytiw. Buǵan qursaq tańǵıshnı qóllaw hám denediń ziyanlanǵan bólegi ushın tınısh, qolay jaǵdaydı jaratıw arqalı eriwiladi. Ayaq-qolı hám denesiniń jaraqatları menen bul ótirik pozitsiyasi boladı, joqarı - qo'lni slingga osadi. Qursaq tańǵıshnı qollaǵaningizdan keyin, jábirleniwshin jaranı xirurgiya emlew ushın klinika ǵa yamasa emlewxanaǵa jiberiw kerek.
Kóbinese, individual sportshılar hám hátte tárbiyashılar hám oqıtıwshılar sport daǵı jaraqatlar anıq dep esaplasadı. Biraq, jaraqatlar sebeplerin analiz qılıw sonı kórsetedi, eger barlıq talaplar hám aldın alıw qaǵıydalarına ámel etilgen bolsa, olar ulıwma júz bolmawi múmkin edi. Sol sebepli de jaraqatlardıń aldın alıwda tekǵana tárbiyashı hám oqıtıwshılar, bálki sportshılardıń ózleri de aktiv qatnas etisleri kerek. Onıń ushın olar jaraqatlardıń sebeplerin jaqsı biliwleri hám tárbiyashı, shıpaker, arbitr menen birgelikte olardıń payda bolıwınıń aldın alıwları kerek.
Shınıǵıw waqtında jaraqatlardıń aldın alıw ushın jawıngerler tómendegi talaplardı qatań túsiniwleri kerek:
a) tatamidıń shetine arqa tárepte turıp, ziyapattı ámelge asırıw múmkin emes, eger bul seriktiń tatamidan artta qalıwına alıp kelse; jawıngerler tárbiyashı tárepinen shınıǵıwlar ushın ajıratılǵan aymaqtan tısqarına shıqqanda, siz qabıl ete almaysız;
b) texnikanı úyreneyotganda tatamidıń orayından shetine sekrew zarbalarini orınlaw kerek - bul dúgilisiw qáwpin azaytadı;
v) jangda qatnaspaytuǵın jawıngerler tatamiga arqaların stajyorlarga qaratıp o'tirmasliklari kerek - bul hújimshi tárepden zarba beriwi múmkin. Duelda yamasa texnikanı úyreneyotganda ózin tatamida jatqan halda kórgen jawınger demde ornınan turıwı kerek, sebebi onıń ústine basqa jawınger túsiwi múmkin;
d) hújim nátiyjesinde dushpan ushın qáwipli jaǵday júzege kelip, qáwipti kúsheytiwi múmkin bolǵan texnikaler hám basqa háreketlerdi ustap turıw toqtatılıwı kerek. Bul talap qáwip astında qalǵan jawıngerdiń háreketleri nátiyjesinde qáwipli jaǵday júzege kelgen jaǵdaylarǵa da tiyisli.
Qáwipli jaǵday barlıq jawıngerlerdiń birgeliktegi umtılıw-háreketleri menen múmkinshiligi barınsha tezirek joq etiliwi kerek. Qáwipli jaǵdaynı sezgan hár qanday jawınger keyingi háreketlerdi toqtatıw ushın signal beriwi kerek. Oqıwshılar qawip-xaterdi aldın alıwları ushın oqıtıwshı karateda qaysı jaǵdaylar eń qáwipli ekenligin hám olardı qanday saplastırıwdı túsindiriwi kerek.
Jaraqatlardıń aldın alıwda sabaqtı tuwrı qurıw úlken áhmiyetke iye. Tárbiyashı júktiń tárbiyalaniwshilerge tásirin baqlawı hám charchoq belgilerin sezganida onı kemeytiwi kerek.
Sabaqtı joybarlawda qay jerde hám qaysı shınıǵıwlardı atqarayotganda oqıwshılardıń jaraqatlanıw qáwipi bar ekenin hám olardı aldın alıw ushın qanday sharalar kóriw kerekligini esapqa alıw kerek.
Medicinalıq qadaǵalaw klassta zıyanlanıwlerdiń aldın alıwǵa járdem beredi. Shıpaker hám tárbiyashı shınıǵıwlar qatnasqanlardıń sawlıgına qanday tásir etiwin anıqlaydı hám salamatlıqtı jaqsılaw ushın eń nátiyjeli usıllardı qollaydı. Jawıngerlerdiń fizikalıq tayınlıǵı hám sawlıgın baqlaw ushın dáwirli medicinalıq kórikler ótkeriledi.
Gruppada shınıǵıwlar baslanıwınan aldın tartılǵanlardı baslanǵısh medicinalıq kórikten ótkeriw jawıngerlerdiń den sawlıǵın hám individual qásiyetlerin esapqa alıw hám shınıǵıwlar procesin tuwrı qurıw imkaniyatın beredi.
Kesellik yamasa jara alǵan jawıngerler shıpakerdiń arnawlı qadaǵalawı astında. Kesellikke dús bolǵan hám ol tez charchaganidan keyin etarlicha kúshli bolmaǵan sportshılardıń háreketlerin muwapıqlastırıw buz'ladı jáne bul jaraqatlarǵa alıp keliwi múmkin.
Saw organlardıń artıqsha júkleniwine alıp kelmaslik ushın tolıq emlenmegen jaradan keyin shınıǵıw qılıwdı baslaw kerek.
Ókiniw menen aytamız, hár qanday baylanıs sportı, ásirese urıs kórkem óneri sıyaqlı, dzyudo shınıǵıwları da jaraqatlarsız ótpeydi. Qanday bolmaydıin, maman járdem tek medicinalıq maǵlıwmatqa iye bolǵan qánige tárepinen ámelge asırılıwı múmkin. Eger bunday qánigeler jarıslarda mudami qatnasıw etse, ol halda shınıǵıwlar sharayatında hár bir tárbiyashı hám sportshı qaǵıydalardı biliwi hám birinshi járdem kórsetiw usılların iyelewi kerek.
Kógeriwler ushın birinshi járdem
Kógeriw - bul topır zat menen qısqa múddetli tásir nátiyjesinde júzege keletuǵın insan denesiniń toqımaları hám shólkemleriniń zıyanlanıwi. Bul dzyudoda eń kóp ushraytuǵın jaraqatlar.
Kógeriwler jabıq jaraqatlar dep klassifikaciyalanadı, sebebi kógeriwler menen denediń sırtqı qabıǵı buzilmagan halda qaladı.
Awrıwdı kemeytiw, keyingi qan ketiwin keshiktirish, ko'kargandan keyin ısıp ketiwdi kishilestiriw ushın, birinshi náwbette, ziyanlanǵan jaydı sawıpıw kerek. Bul qan tamırların toraytiradi, ziyanlanǵan jayǵa qan aǵımın azaytadı. Onıń ushın siz suwıq suw aǵımı, suwıq suwda atalǵan súlgi, qar, eger qishda júz bolsa, metall buyımlar (zalda ámeldegi bolǵan barbell hám dumbbelllardan krep) paydalanıwıńız múmkin.
Sport ámeliyatında xloroetil isletiledi. 10 -15 sm aralıqtan ziyanlanǵan jay suwıq payda bolaman degenge shekem ampuladan püskürtülür. Kúyiwden shaǵılısıw ushın terini aldınan krem ​​bilan yog'lash jaqsılaw bolıp tabıladı. Arnawlı jellar (troxevasin, indovazin) ózin jaqsı tastıyıqladı.
Unamlı sawıpıw effekti uzaq múddetli tásir qılıw menen eriwiladi (birinshi kúni tánepisler menen 40 -60 minuta).
Jańa jaraqatlar menen siz ziyanlanǵan orında massaj ete almaysız, isituvchi malhamlar hám ıssılıqtı qollay almaysız, sebebi bul vazodilatatsiyaga, qan aǵımınıń kóbeyiwine, interstitsial isiktiń kusheytiwine hám awrıwdıń kusheytiwine alıp keledi.
Sananı joytıw ushın birinshi járdem
Dzyudo menen shuǵıllanayotganda sananı joytıw zarba, dúgilisiw yamasa jıǵılıw nátiyjesinde, sonıń menen birge, miyani qan menen támiyinlewdiń aynıwı (artıqsha fizikalıq zorıǵıw yamasa buwılıw sebepli) júz bolıwı múmkin.
Mıy shayqalıwınıń xarakterli belgileri: sananı joytıw, bas aylanıwı, qusıw, tez-tez júzeki dem alıw, pulsning páseyiwi hám keriliwshenligi, aldınǵı hám sonday-aq jaraqatlar yadın joytıw.
Kishi dárejedegi shayqalıw bir neshe sekund ishinde sananı joytıw menen ajralıp turadı. Bunday jaraqatlar bolsa, dzyudoshı shınıǵıwlardı dawam ettiriwi múmkin, biraq bir muncha waqıt ótkennen, ol bas awrıwı, bas aylanıwı hám oǵıwın rawajlantıradı. Salmaqli jaǵdaylarda sananı joytıw úsh minutadan kóbirek dawam etiwi múmkin. Barlıq jaǵdaylarda birinshi járdem sabaqlardı asıǵıslıq menen toqtatıw, dzyudoshıni basın azmaz kótergen halda chalqanchasiga jatqızıw, hawaǵa erkin kirisiwdi támiyinlew, basına suwıq túsiw hám keyin onı medicinalıq shólkemge jiberiwden ibarat.
Buwılıw texnikası sebepli sananı joǵatǵan táǵdirde, jábirleniwshiniń bettiń almasıların silash úzil-kesil túrde qadaǵan etiledi, sebebi onıń bosanqı tili nápes trubkasini tańıwı hám jabıwı múmkin. Dzyudoshıni arqasına qoyıp, ayaqların kóterip, kishi silkitib, hushiga keltiriwi yamasa jábirleniwshiniń ayaqların dizelerine egip, ko'kragiga basıw kerek.
Iyiliw hám sınıw ushın birinshi járdem
Dislokatsiyalar - buwında baylanısqan suyekler úshleriniń jılısıwı. Dislokatsiya belgileri: háreketke háreket etkende buwındagi ótkir awrıw, buwın aymaǵında ısıp ketiw, buwında háreketleniwdiń múmkin emesligi hám saw ayaq-qoldıń sáykes keletuǵın buwıni menen salıstırǵanda formasınıń ózgeriwi.
Dislokatsiyalar menen baylanıslı birinshi zat ziyanlanǵan a'zoning tolıq dem alıwın támiyinlew bolıp tabıladı. Shıǵıp ketken qo'lni ıqtıyatlılıq menen súlgi yamasa qamar, qursaq tańǵısh járdeminde osib qoyıng. Ayaq dislokatsiyasi bolsa, dzyudoshıni ayaq astına jumsaq zat qoyıp, yotqiz.
Dislokatsiyani ońlawǵa urınbań, sebebi dislokatsiya kóbinese sınıw menen birge keledi, bul tek emlewxana sharayatında ornatılıwı múmkin.
Sınǵanlar eń saldamlı jaraqatlar bolıp tabıladı. Jabıq sınıwlardı ajrating, bunda sınǵan jay ústindegi teri pútkilliginshe qaladı hám sınıw jayında jara bolǵanda ashıq.
Sınıw belgileri - qattı awrıw, sınǵan orında isik hám qan ketiw, sınǵan ayaq formasınıń ózgeriwi, sınǵan orında suyeklerdiń jıldamlıǵı hám ayaq-qoldıń ǵárezsiz túrde háreketleniwi múmkin emes.
Sınǵanda birinshi járdem kórsetiwdiń tiykarǵı waziypası suyek bólekleriniń sınǵan jayında tolıq háreketsizligini támiyinlew bolıp tabıladı. Onıń ushın transport kontrplak shinasi ziyanlanǵan ayaq-qolına bekkem baylanısqan bolıwı kerek. Shina retinde hár qanday uzın, tegis ob'ektten paydalanıw múmkin.

Shinani qóllawda siz tómendegilerdi orınlawıńız kerek:
a) keminde eki buwındı shina menen uslań (sınıw jayınnan joqarıda hám tómende) hám shina buwınlardan sezilerli dárejede shıǵıp ketiwi kerek;
b) shina hám ayaq-qol arasına jumsaq kópshik qoyıng;
v) qursaq tańǵısh menen ayaq-qolına bekkem hám bir tegis jabıwtırıw.
Qolǵa shina qoyǵanda, qo'lni tirsek buwınida egip alın. Ayaqqa shina qóllawda, dize buwınida ayaqtı tuwrılang.
Klavikulanıń sınıwı bolsa, qo'lni statsionar jaǵdayda ońlaw kerek. Onıń ushın ziyanlanǵan qol tirsek buwınida egilib, tańıw sılesi (belbog') menen ildirilgen. Bunnan tısqarı, jelke ko'kragiga baylanısqan.
Qabırǵalar sınǵanında, dzyudoshıdan tereń dem alıw, keyininen dem alıw soraladı hám dem alıw waqtında tós qápesi keń qursaq tańǵısh yamasa súlgi menen bekkem tartıladı.