Temur va temuriylar davlatining ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-maishiy taraqqiyoti. Temur va temuriylar davlatining ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-maishiy taraqqiyoti


Download 445 b.
Sana07.03.2017
Hajmi445 b.
#1876



Temur va temuriylar davlatining ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-maishiy taraqqiyoti.

  • Temur va temuriylar davlatining ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy-maishiy taraqqiyoti.

  • Me’morchilik va tasviriy san’at.

  • Ilm-fan va adabiyot.





Ma’lumki, Amir Temur va temuriylar davri (XVI asr ikkinchi yarmi va XV asr) Movarounnahr va Xuroson o`lkalarida madaniy rivojlanishning yuksak darajaga erishuvi, ma’naviy hayotning takomillashuvi bilan izohlanadi.

  • Ma’lumki, Amir Temur va temuriylar davri (XVI asr ikkinchi yarmi va XV asr) Movarounnahr va Xuroson o`lkalarida madaniy rivojlanishning yuksak darajaga erishuvi, ma’naviy hayotning takomillashuvi bilan izohlanadi.

  • Amir Temur markazlashgan feodal davlatga asos soldi. Amir Temur birinchi bo`lib qishloq xo`jaligini rivojlanishga ahamiyat bergan, angor kanalini qazitib shaharni suv bilan ta’minlagan. Samarqand atrofida Bog’dod, Sheroz, Sultoniya qishloqlarini qurdirgan. Uning davrida tog`-kon ishlari rivojlangan, turli xil ma’danlar ishlab chiqarilgan. Dehqonchilik , pillachilik sohalari ham yuksak darajada rivojlangan.



Amir Temur davrida ichki va tashqi savdo rivojlangan.

  • Amir Temur davrida ichki va tashqi savdo rivojlangan.

  • 1. Amir Temur yo`l xavfsizligini ta’minlagan.

  • 2. Boj solig`ini joriy etgan.

  • 3. Buyuk ipak yo`li tarmog`ini Yevropagacha kengaytirgan.





4 qulloqlik qozon og`irligi 2 t, aylanasi 2 m 45 sm, bo`yi 1 m 62 sm. Yetti hil qotishmasidan ishlangan. (Oltin, kumush, mis, qalay, temir, qo`rg`oshin, rux) sig`imi 3000 l.

  • 4 qulloqlik qozon og`irligi 2 t, aylanasi 2 m 45 sm, bo`yi 1 m 62 sm. Yetti hil qotishmasidan ishlangan. (Oltin, kumush, mis, qalay, temir, qo`rg`oshin, rux) sig`imi 3000 l.



  • Temuriylar davrida naqqoshlik, o`ymakorlik rivojlangan, binolarni bezashda girix usuli, ya’ni cho`pli chiziq va naqsh usulidan foydalanilgan. Imoratlarni peshtoq qismiga koshin burun ya’ni, rangdor mozayka uslubi qo`llanilgan.







XV asr.

    • XV asr.
    • Amir Temurning nevarasi, Movarounnahr hukmdori Mirzo Ulug’bek tomonidan 1417-yili qurib bitkazilgan. Uning peshtoqida A.Temur davrida eronda keltirilgan ustaning avlodi Ismoil ibn Tohir nomi saqlanib qolgan. U o’rta asrlada yirik madaniyati va marifat maskani vazifasini o’tagan










Oqsaroy binosi. Saroy 1380 – 1404 yillarda barpo qilingan. Bizgacha ulkan peshtoqning ikki chekkasi va saroyning bir qismi yetib kelgan. Peshtoq eni 22,5m, umumiy balandligi 50m.dan ortiq. Bino turli nomlar bilan bezatilgan. Oqsaroy peshtoxiga qo`yilgan dastlabki oltin g`ishtlar qumdan tayyorlangan.

  • Oqsaroy binosi. Saroy 1380 – 1404 yillarda barpo qilingan. Bizgacha ulkan peshtoqning ikki chekkasi va saroyning bir qismi yetib kelgan. Peshtoq eni 22,5m, umumiy balandligi 50m.dan ortiq. Bino turli nomlar bilan bezatilgan. Oqsaroy peshtoxiga qo`yilgan dastlabki oltin g`ishtlar qumdan tayyorlangan.



Bino XIV asrning oxirida Amir Temur buyrug`iga binoan qurilgan. Axmad Yassaviyning qabri ustiga qo`yilgan. Maqbaralar balandligi 37,5 m. turli hildagi 35 ta xona mavjud. Maqbaraning g`arb tomonida masjid, sharqda mehmonxona, bundan tashqari kutubxona, oshxona bor. Ziyoratxona o`rtasiga qo`yilgan 4 kulloli qozon ham san`at asari hisoblanadi. Og`irligi 2 t, aylanasi 2 m 45 sm, bo`yi 1 m 62 sm. Yetti hil qotishmasidan ishlangan. (Oltin, kumush, mis, qalay, temir, qo`rg`oshin, rux) sig`imi 3000 l.

  • Bino XIV asrning oxirida Amir Temur buyrug`iga binoan qurilgan. Axmad Yassaviyning qabri ustiga qo`yilgan. Maqbaralar balandligi 37,5 m. turli hildagi 35 ta xona mavjud. Maqbaraning g`arb tomonida masjid, sharqda mehmonxona, bundan tashqari kutubxona, oshxona bor. Ziyoratxona o`rtasiga qo`yilgan 4 kulloli qozon ham san`at asari hisoblanadi. Og`irligi 2 t, aylanasi 2 m 45 sm, bo`yi 1 m 62 sm. Yetti hil qotishmasidan ishlangan. (Oltin, kumush, mis, qalay, temir, qo`rg`oshin, rux) sig`imi 3000 l.



AMIR TEMUR VA TEMURIYLAR DAVRIDA BUNYOD ETILGAN ME’MORIY OBIDALAR VA BOG’LAR

  • AMIR TEMUR VA TEMURIYLAR DAVRIDA BUNYOD ETILGAN ME’MORIY OBIDALAR VA BOG’LAR



Amir Temur yaratgan bog`lar:

  • Amir Temur yaratgan bog`lar:

  • 1. Bog`i naqshi Jahon, 2. Bog`i baland,

  • 3. Bog`i shamol, 4. Bog`i Bexshit, 5. Bog`i Chinor, 6. Bog`i Dilkisho, 7. Bog`i Bo`ldu,

  • 8. Bog`i Zog`on, 9. Bog`i amirzoda Shoxrux,

  • 10. Bog`i Davlatobod, 11. Bog`i Jahonnamo



Amir Temur vorisi sifatida Movarounnahr yurtini 40 yil boshqargan hamda bu davlat taraqqiyotida muhim o`rin tutgan Mirzo Ulug`bek ayni chog`da ilm-fan rivojiga, madaniyat yuksalishiga ham bebaho hissa qo`shgan buyuk siymodir. U tashkil etgan boy kutubxonada turli fan sohalariga oid 160 mingdan ortiq kitoblar mavjud bo`lgan.

  • Amir Temur vorisi sifatida Movarounnahr yurtini 40 yil boshqargan hamda bu davlat taraqqiyotida muhim o`rin tutgan Mirzo Ulug`bek ayni chog`da ilm-fan rivojiga, madaniyat yuksalishiga ham bebaho hissa qo`shgan buyuk siymodir. U tashkil etgan boy kutubxonada turli fan sohalariga oid 160 mingdan ortiq kitoblar mavjud bo`lgan.



Ulug`bek qalamiga mansub “Zijji ko’ragoniy”, “To’rt uls tarixi” asarlari mansubdir.

  • Ulug`bek qalamiga mansub “Zijji ko’ragoniy”, “To’rt uls tarixi” asarlari mansubdir.



Ulug`bek davri fan peshvolari Qozizoda Rumiy “Hisobga doir risola”, “Astronomiya asoslariga sharx” kabi noyob asarlari bilan ilm-fan va madaniyat rivojiga samarali hissa qo`shgan.

  • Ulug`bek davri fan peshvolari Qozizoda Rumiy “Hisobga doir risola”, “Astronomiya asoslariga sharx” kabi noyob asarlari bilan ilm-fan va madaniyat rivojiga samarali hissa qo`shgan.



O`zbek adabiyotining yanada yuksak darajaga ko`tarilishi uchun ko`p jihatdan she’riyatimiz sultoni Alisher Navoiy ijodi bilan bog`liqdir. Alloma ijodida yuksak insonparvarlik, vatanparvarlik, erksevarlik g`oyalari aks etadi. U butun umrini ilm-fan mamlakat obodonchiligi va madaniyati rivojiga bag`ishladi. Uning mashhur “Xamsa”siga kirgan “Hayratul-abror”, “Layli va Majnun”, “Farhod va Shirin”, “Sabbai sayyor”, “Saddi Iskandariy” dostonlari buning isbotidir.

  • O`zbek adabiyotining yanada yuksak darajaga ko`tarilishi uchun ko`p jihatdan she’riyatimiz sultoni Alisher Navoiy ijodi bilan bog`liqdir. Alloma ijodida yuksak insonparvarlik, vatanparvarlik, erksevarlik g`oyalari aks etadi. U butun umrini ilm-fan mamlakat obodonchiligi va madaniyati rivojiga bag`ishladi. Uning mashhur “Xamsa”siga kirgan “Hayratul-abror”, “Layli va Majnun”, “Farhod va Shirin”, “Sabbai sayyor”, “Saddi Iskandariy” dostonlari buning isbotidir.

































E’tiboringiz uchun

  • E’tiboringiz uchun

  • rahmat!



Download 445 b.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling