Termiz davlat universiteti psixologiya kafedrasi

Yosh davrlari psixologiyasi va pedagogik psixologiya fanlari 
mushtarak, bir-biriga uzviy bog‟liqdir, chunki ularning har ikkisi bitta 
umumiy jarayonni-ulg‟ayib borayotgan insonning psixik faoliyati hamda 
uning hulq-atvorini tadqiq etadi. Biroq, shunday bo‟lsa-da, bu ikki faol 
psixologiya ilmining mustaqil sohalari hisoblanib, ularning har biri o‟z 
predmeti va tadqiqot vazifalariga egadir.
Yosh davrlari psixologiyasi ontogenezdagi turli yosh davrlari psixik 
taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini, psixik rivojlanishi hamda psixologik 
xususiyatlarni o‘rganadi. 
 
Ontogenez-(yunoncha, ontos-mavjud, jon zot; genezis- kelib chiqish, paydo 
bo‘lish)–individning paydo bo‘lishidan umrining oxirigacha psixik rivojlanish
jaryoni. 
Yoshning ulg‘ayib borishi, psixik jarayonlarning inson rivojlanishidagi 
qonuniyatlari, undagi yetakchi omillar hamda inson hayot yo‘lining turli 
bosqichlarida uning shaxsiga xos xususiyatlar yosh davrlari psixologiya fanining 

---

96 
tadqiqot predmeti hisoblanadi. Ma‘lumki, shaxs tarkib topish jarayonining 
psixologik qonuniyatlarini, uning ilmiy asoslarini mukammal bilmay 
turib, 
ta‘lim va tarbiyaning nazariy hamda amaliy masalalarini muvaffaqiyatli hal etib 
bo‘lmaydi. Yosh davrlar psixologiya fani bu borada ham o‘ziga tegishli 
masalalarni tor eksperimental ravishda o‘rganish bilan cheklanib qolmay, balki o‘z 
muammolarini inson hayoti va faoliyatining tabiiy sharoitlarida bolaga beriladigan
ta‘lim va tarbiyaning mazmun va mohiyatidan kelib chiqqan holda o‘rgansa, 
yanada muvaffaqiyatli rivojlanishi. 
Hozirgi vaqtda pedagogik psixologiyaning muhim vazifalaridan biri-
maktabdagi ta‘lim jarayonini yanada takomillashtirishning psixologik asoslarini 
ishlab chiqishdan iborat bo‘lib, bu hol yangi ta‘lim dasturiga o‘tish munosabati 
bilan bog‘liqdir. Pedagogik psixologiya shu bilan birga o‘quvchilar shaxsining 
tarkib topish jarayonini turli tarbiyaviy tadbirlarning o‟quvchilarga