Termodinamik sistemalarda muvozanat shartlari
1. Termodinamik sistemalarning muvozanati
2. Gomogen sistemaning muvozanati
3. Geterogen sistemalarda muvozanat sharti
Termodinamik sistemalarda muvozanat nazariyasi Gibbstomonidan, statistik mexanikadagi kichik qo'zg'alishlar prinsipiniumumlashtirish va yoyish yo'li bilan, ishlab chiqildi. Bunazariyaga ko'ra, sistemaning muvozanat holatdan chetga chiqishi,uning ichkiparametrlari muvozanat holatidagi qiymatlarida kichik chetlashish natijasi deb qaraladi va (4.50) danfoydalanib, termodinamik sistemalarda muvozanat va barqarorlikningumumiy shartlari topiladi. Nokvazistatik jarayonlaruchun termodinamikaning asosiy tengsizligi
TdS > dE + pdV - ￡ /i. d-ZVj
muvozanat va barqarorlikning umumiy shartlarini tiklashmumkinligini ko'rsatadi. Bu shartlar termodinamika nuqtayinazaridan yetarli hisoblanadi. Lekin sistemalarda fluktuatsiyalarningmavjudligi esa, zaruriy shart bo'lib hisoblanadi .
Bumasalani aniq misollarda qaraylik
1.Qaytmas adiabatik jarayon yuz beruvchi izolatsiyalanganberk sistemada muvozanat shartini qarab chiqaylik. Bundaysistemada E = const, V = const va N = const bo'ladi. Bu holda(4.50) dan dS > 0 kelib chiqadi.Demak nokvazistatik jarayonlarda izolatsiyalangan berk sistemalarda entropiya o'sib borarekan. Bunday sistemalarda muvozanatning umumiy sharti1. Qaytmas adiabatik jarayon yuz beruvchi izolatsiyalanganberk sistemada muvozanat shartini qarab chiqaylik. Bundaysistemada E = const, V = const va N = const bo'ladi. Bu holda(4.50) dan dS > 0 kelib chiqadi. Demak, nokvazistatik jarayonlardaizolatsiyalangan berk sistemalarda entropiya o'sib borarekan. Bunday sistemalarda muvozanatning umumiy shart
AS < 0 yoki SS = 0, S2S < 0
bo’ladi
Do'stlaringiz bilan baham: |
