Bu yerda ДS — S - S 0, S - boshlang'ich muvozanatdabo'lmagan holatdagi, S g - muvozanat holatdagi entropiya, 6S -birinchi variatsiyasi, 6*S - ikkinchi variatsiyasi. Sistema muvozanatholatida S = S bo'lishi kerak ekan. maxAniq misol sifatida, bir komponentli ikki fazali sistemada(suv~bug') muvozanat shartini ko'rib chiqaylik. Agar fazalardagikattaliklar: temperatura, bosim, zarralar soni, bitta zarragato'g'ri kelgan energiya, entropiya va hajmni belgilab olib, birinchifazadagi (suv) solishtirma energiya, hajm, zarralar soni Nbog'lanmagan parametrlar deb qabul qilsak, u holda sistemaningmuvozanat sharti 6S = 0 ni sistemadagi kichik o'zgarishni aniqlovchi SE = 0, SV = 0, SN = 0 tenglamalar bilan birga yechish va
ifodalarni hisobga olish natijasida quyidagi tenglamani olamiz:
Qaraladigan sistema muvozanat holatda bo'lishi uchun bu
ifodadan temperatura, bosim va kimyoviy potensiallari muvozanatnuqtasida demak, muvozanat egriligida teng bo'lishi kerak,ya’ni Г = T", p' = p", m'(T, p) = M"(T, p).
Kimyoviy potensiallarining tengligidan, y a ’ni ц'(Т, p) == p)dan bosimning temperaturaga bog'liqlik ifodasini olishmumkin. Bu esa muvozanat egriligi grafigini chizish imkoniniberadi. U muvozanat egriligi p = p(T) ga asosan chiziladi.
2. O'zgarmas hajmli sistema termostatda bo'lsin, y a ’niT = const, V = const, N = const. Bu holda (4.50) tengsizlikdan
Lejandr metodidan foydalanib, erkin energiya differensiali uchun
dF < -S d T - pdV + /idN
ni olamiz. Bu esa sistema muvozanat holatda bo'lishi uchun erkin energiyasi minimum bo'lishi kerak ekan, ya’ni
AF > 0 yoki 6F = 0, 6ZF > 0.
Do'stlaringiz bilan baham: |
