4.Elektr maydonning potensiali va potensiallar ayirmasi. Elektr maydonning biror nuqtasiga joylashgan har hil sinov zaryadlarining sinov zaryadga bo`lgan nisbati maydon ayni nuqtasi uchun o`zgarmas fizik kattalikdan iborat bo`ladi. Bu fizik kattalikka potensial deyilib, u harfi bilan belgilanadi:
(82)
Bunga asosan elektr maydon potensialini quyidagicha tariflash mumikn:
Elektr maydonning biror nuqtasidagi potensial deb, maydonning shu nuqtasiga kiritilgan bir birlik musbat sinov zaryadiga mos kelgan potensial energiyasi teng bo`lgan fizik kattalikka aytiladi.
(82) ifoda asosida nuqtaviy zaryad hosil qilgan maydonning biror nuqtasidagi potensiali quyidagiga teng bo`ladi:
(83)
Iuqoridagi ifodaga binoan ekanini hisobga olsak () formula asosida zaryadni elektr maydon bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga ko`chirishda bajarilgan ish quyidagiga teng bo`ladi:
(84)
Bundan elektr maydonning ikki nuqtasi orasidagi potensiallar ayirmasi:
(85)
ga asosan potensiallar ayirmasini quyidagicha tariflash mumkin:
Elektr maydonning ikki nuqtasi orasidagi potensiallar ayirmasi deb, bir birlik musbat zaryadni maydonning bir nuqtasidan ikkinchi nuqtasiga ko`chirishda bajarilgan ishga miqdor jihatdan teng bo`lgan fizik kattalikka aytiladi.
Agar elektr maydonni bitta emas bir necha zaryadlar sistemasi hosil qilgan bo`lsa, natijaviy maydonning biror nuqtasidagi potensiali zaryadlarning mustaqil hosil qilgan maydonlar potensiallarining algebraik yigindisiga teng:
(86)
Bu muosabat maydonlar superpozisiyasi prinsipining bevosita natijasidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |