Shamchalarning qo‘llanilishi bo‘yicha tasnifi
*Rektal, vaginal, tayoqchalar
|
Oral, rektal, peroral
|
Peroral, vaginal
|
Qalamcha, draje
|
1
|
Sirtga ishlatiladigan dori turi bo’lib, tarkibida 25% dan ortiq qattiq despers faza asosida, suspenziya ko’rinishida bir xil tarqalgan dori shakli
|
*Pasta
|
Liniment
|
Surtma
|
Gel
|
1
|
Spirt quvvatini metall spirtomer ko’rsatkishiga qarab qanday aniqlanadi?
|
*Metall spirtomerni 20 darajadagi ko’rsatkishi ham shartli kontsentratsiya bulib, hajmiy foizi GOST(DS) ni 4 jadvali yordamida topiladi
|
Ariometrda 20 darajadagi ko’rsatkishi ham shartli kontsentratsiya hajmiy foizi X1 DF ni 1 jadvali yordamida topilad
|
Zichligi bo’yicha 20 darajadagi ko’rsatkishi, hajmiy foizga to’g’ri kelib,undan farq qilsa, 20 darajadagi quvvati GOST (DS) ni 2 jadvali yordamida topiladi
|
Shisha spirtomerni 20darajadagi ko’rsatkishi, hajmiy foizda quvvatiga mos keladi, undan farq qilsa GOST(DST) ni 5 jadvali yordamida topiladi
|
2
|
Spirt quvvatini nastoykalarda aniqlash usullarini ko‘rsating.
|
*Haydash, qaynash harorati, xloroform yordamida, refraktometrik, quruq qoldiq
|
Haydash, qaynash harorati, kolorimetrik, refraktometrik, quruq qoldiq
|
Haydash, xloroform yordamida
|
Haydash, qaynash harorati, xloroform yordamida, spektrofotometrik, atsidometrik
|
1
|
Spirt quvvatini shisha spirtomer ko’rsatkishiga qarab qanday aniqlanadi?
|
*Shisha spirtomerni 20 darajadagi ko’rsatkishi hajmiy foizdagi quvvatiga mos keladi, harorat 20 darajadan farq qilsa, 20 darajadagi hajmiy foizdagi quvvati GOST(DST) ni 3 -jadvali yordamida topiladi
|
Areometrda 40 darajadagi ko’rsatkishi, hajmiy foizdagi quvvatiga to’g’ri keladi, harorat 40 darajadan farq qilsa, 40 darajadagi hajmiy foiz quvvati GOSTni 2 jadvali yordamida topiladi
|
Zichligi bo’yicha 10 darajadagi ko’rsatkishi, hajmiy foizga mos kelib, 10darajadan farq qilsa, 10 darajadagi hajmiy foiz quvvati X1 Df ni 1 jadvali yordamida topiladi
|
Metall spirtomerni 25 darajadagi ko’rsatkishi hajmiy foiz bo’lib, undan farq qilsa GOST(DST) ni 4- jadvali yordamida topiladi
|
1
|
Strukturalab donadorlash kim tomonidan taklif etilgan?
|
*Vurster -1958 yil I.I.Gelperin-1965yil
|
El-Banna-1970 yil Vurster -1958 yil
|
Vurster -1958 yil El-Banna-1970 yil
|
I.I.Gelperin-1965yil El-Banna-1970 yil
|
2
|
Strukturali donadorlashni mohiyati
|
*Oson va tez bajariladi hamda granulalar kattaligi bir xil chiqadi, sochiluvchanligi va presslanuvchanligi yaxshi bo‘ladi
|
Uzoq vaqt davom etadi hamda granulalar kattaligi bir xil chiqadi, sochiluvchanligi va presslanuvchanligi yomon
|
Granulalar kattaligi bir xil chiqadi, sochiluvchanligi va presslanuvchanligi yaxshi
|
Oson va tez bajariladi hamda granulalar kattaligi bir xil chiqadi
|
2
|
Sublingval va transbukkal dori yuborish yo‘llari bo’yicha tasnif mohiyati
|
* Til ostiga va lunj orasiga orqali
|
Til ostiga va og‘iz orqali
|
Parenteral dori yuborish yo‘li
|
Til ostiga va teriyog‘ qavati orasiga
|
2
|
Surtmalar asos tipi bo’yisha qanday tasniflanadi?
|
*Gidrofob, gidrofil, emulsion (suv/yog, yog/suv)
|
Gidrofob, gidrofil, emulsion (yog/suv)
|
Gidrofob, emulsion (suv/yog,yog/suv)
|
Gidrofob, gidrofil, emulsion (suv/yog)
|
2
|
Surtmalarni korxona sharoitida tayyorlashning texnologik bosqichlari
|
*Surtma uchun dori moddasini va asosni tayyorlash, dori moddasini asosga kiritish, gomogenlash, standartlash, qadoqlash, jihozlash
|
Surtma uchun dori moddasini va asosni tayyorlash, gomogenlash, standartlash, qadoqlash, jihozlash
|
Surtma uchun dori moddasini va asosni tayyorlash, dori moddasini asosga kiritish, suyultirish, standartlash, qadoqlash, jihozlash
|
Surtma uchun asosni tayyorlash, dori moddasini asosga kiritish, quyultirish, gomogenlash, standartlash, qadoqlash, jihozlash
|
1
|
Surtmalarni o’ziga xos afzallik tomonlari
|
*Surtma tarkibiga turli agregat holatdagi dori moddalarini kiritish mumkin
|
Surtma tarkibiga turli farmakologik ta’sirga ega dori moddalarini kiritish mumkin
|
Ularni fizik kimyoviy xossalarini oson nazorat qilish mumkin
|
Surtilgan joyda organlarga dori moddasi yuqori konsentrasiyada tarqaladi
|
1
|
Surtmalarning biologik samaradorligiga dori moddasining qanday fizik xossalari ta’sir qiladi?
|
*Maydalik darajasi
|
Agregat holati
|
Kristallik shakli
|
Polimorfizm
|
1
|
Surtmalarning samaradorligi nimalarga bog‘liq emas
|
*Uni qo‘llash davomida og‘riqning sezilish darajasiga
|
Teri (shilliq) qavatlarning holati
|
Surtmaning pH, surtma asosining kimyoviy tabiati
|
Mutaxassisning malakaviy tayyorgarligi va uni ishga munosabati
|
2
|
Suspenzion turdagi surtmalarning xossalari
|
*Suvda ham asosda ham erimaydi
|
Faqat suvda eriydi
|
Faqat asosda eriydi
|
Faqat yog’da eriydi
|
2
|
Suvli eritmalarning texnologik bosqichlari
|
*Dori moddasini va erituvchini tayyorlash, dori moddasini erituvchida eritish, eritmani filtrlash, baholash, qadoqlash, jihozlash
|
Dori moddasini va erituvchini tayyorlash, dori moddasini erituvchida eritish, baholash, qadoqlash, jihozlash
|
Dori moddasini erituvchida eritish, eritmani filtrlash, baholash, qadoqlash, jihozlash
|
Dori moddasini va erituvchini tayyorlash, dori moddasini erituvchida eritish, qadoqlash, jihozlash, tashish
|
2
|
Suvli lanolin tarkibida necha foiz suv saqlaydi?
|
*30%
|
100%
|
70%
|
50%
|
1
|
Suyuq ekstraktlar ta’rifi ko‘rsating.
|
*Suyuq estraktlar spirt suvli ajratmalar bo’lib, 1:1 nisbatda tayyorlanadi
|
Suyuq estraktlar spirtli ajratmalar bo’lib, 1:3 nisbatda tayyorlanadi
|
Suyuq estraktlar spirt suvli ajratmalar bo’lib, 1:5 nisbatda tayyorlanadi
|
Suyuq estraktlar suvli ajratmalar bo’lib, 1:2 nisbatda tayyorlanadi
|
1
|
Tabletka dori shakliga ta’rif
|
*Dori modda yoki uni yordamchi modda bilan aralashmasini taxtakachlab olingan, qattiq, dozalarga bo‘lingan tayyor dori turi
|
Dori yoki dori va yordamchi modda aralashmasini taxtakachlab olingan, qattiq dori turi
|
Dori modda yoki uni yordamchi modda bilan aralashmasidan olingan tayyor dori turi
|
Dori va yordamchi moddalar aralashmasini taxtakachlab olingan dori turi
|
2
|
Tabletka ishlab chiqarish texnolgiyasida donadorlash orqali qanday parametrlarga erishib bo‘lmaydi?
|
*Dori moddalar ajralib chiqsh tezligi oshirish
|
Dozalanish aniqligini oshirish, faol komponentni bir xilda aralashganligini ta’minlash
|
Kukunlarni sochiluvchanligini yaxshilash
|
Ko‘p komponenli taxtakachlanadigan massalarni qavtlanishini oldini olish
|
2
|
Tabletka tayyorlash jarayonida erishini ta’minlaydigan yordamchi moddalar guruhi
|
*MKS, kraxmal, saxaroza, agar-agar,tvin, spenlar
|
Aerosil, bentonit, PVP, PEO, PEG
|
Gidrokarbonat natriy, limon va askorbin kislotalar
|
Jelatin, sellyuloza xosilalalari
|
2
|
Tabletka tayyorlash texnologiyasida kukunning tabiiy og‘ish qiymatining kichik bo‘lishi taxtakachlanadigan massa xossalariga qanday ta’sir ko‘rsatadi?
|
*Sochiluvchanligi yaxshi bo‘ladi
|
Presslanuvchanligi yaxshi bo‘ladi
|
Nam donadorlash usuli bilan taxtakachlash imkoni bo‘ladi
|
Eruvchanligi yaxshi bo‘ladi
|
2
|
Tabletka tayyorlashda donadorlangan massa tekshiruvida quyidagi qaysi ko‘rsatkich aniqlanmaydi?
|
*Bir xilligi aniqlashda granulalarni o‘rtacha og‘irlik va undan chetlanish
|
Fraksion tarkib
|
Sochilma zichlik
|
Sochiluvchanlik va tarkibidagi namlikni aniqlash
|
1
|
Tabletkalar tayyor dori shakli bo‘yicha qaysi guruhga kiradi?
|
*Qattiq dori shakli
|
Suyuq dori shakli
|
Yumshoq dori shakli
|
Aerozol dori shakli
|
1
|
Tabletkalarni ishlab chiqarishda kraxmal qaysi maqsadda ishlatilmaydi?
|
*Parchlantiruvchi modda
|
Sirpantiruvchi modda
|
Bog‘lovchi modda
|
Ta’sirin uzaytiruvchi, to‘ldiruvchi
|
2
|
Tabletkalarni qobiq bilan qoplashda atsetilftalilsellyulozani ishlatishdan maqsad
|
*Tabletka ustida gidrofob qavat xosil qilib, yopishqoqligini kamaytirish maqsadida
|
Ta’mini va xidini niqoblash uchun
|
Ta’sirini lokalizatsiya qilish maqsadida
|
Plastifikator sifatida
|
1
|
Takomillashgan shamcha dori turlarini ko‘rsating
|
* Qobiq bilan qoplangan shamchalar liofillangan shamchalar, vishshilovchi shamchalar, g‘ovakli shamchalar Ikki yoki ko‘p qavatli shamchalar
|
Vishshilovchi shamchalar, g‘ovakli shamchalar Ikki yoki ko‘p qavatli shamchalar
|
Qobiq bilan qoplangan shamchalar, liofillangan shamchalar
|
G‘ovakli shamchalar ikki yoki ko‘p qavatli shamchalar, kukunsimon shamchalar, qobiqsiz shamchalar
|
2
|
Tashqi va ichki maqsadlar uchun ishlatiladigan, sochiluvchanlik xususiyatiga ega bo‘lgan qattiq dori turini ko‘rsating?
|
*Kukunlar
|
Granulalar
|
nastoykalar
|
mikrotabletkalar
|
1
|
Tayyor dori vositalari uchun beriladigan standartlar turlari
|
*Davlat farmakopeyasi, vaqtincha farmakopeya maqolasi, farmakopeya maqolasi
|
Davlat standarti, tarmoq standarti, vaqtincha farmakopeya maqolasi
|
Reglament, davlat farmakopeyasi, vaqtincha farmakopeya maqolasi, farmakopeya maqolasi
|
Davlat standarti, davlat farmakopeyasi
|
2
|
Tayyor dori vositasi sifatida ishlatiladigan granulalar sifatini tekshirish qanday amalga oshiriladi?
|
*Tashqi ko‘rinishi, o‘lchamlaridagi farqi, chinligi, biofaol modda miqdoridagi farqi, parchalanishi va eruvchanligi bilan
|
Tashqi ko‘rinishi, mazasi, eruvchanligi, o‘lchamlari, parchalanishi, ta’sir qiluvchi modda miqdoridagi farqi bilan
|
Tashqi ko‘rinishi, mazasi, ta’sir qiluvchi moddasi
|
Tabletka sifatiga qo‘yiladigan talablar
|
1
|
Tegirmonlarning maydalash usuliga ko‘ra tasniflanishi
|
*Ezish, urib, ishqalash, ishqalab-ezib, urib-ishqalab, qirqib va arralab, markazdan qochma kuchga asoslangan
|
Urib, ishqalash, ishqalab-ezib, urib-ishqalab, qirqib va arralab, markazdan qochma kuchga asoslangan
|
Ezish, ishqalab-ezib, urib-ishqalab, qirqib va arralab, markazdan qochma kuchga asoslangan
|
Ezish, urib, ishqalash, urib-ishqalab, qirqib va arralab, markazdan qochma kuchga asoslangan
|
1
|
To‘g‘ridan to‘g‘ri presslab olinadigan tabletkalar
|
*Natriy xlorida kaliy yodida
|
Analgin, natriy xlorida
|
Dimedrola, natriy xlorida
|
Analgin, dimedrol
|
1
|
To‘g‘ridan to‘g‘ri presslash bilan olinadigan dori moddalari
|
*Izometrik shaklga ega bo‘lgan kristall zarrachalar, yaxshi sochiluvchanlikga ega bo‘lgan
|
Tabletka tarkibiga ko‘p miqdorda kirib, yuqori zichlikka ega bo‘lgan
|
SFM bilan ishlov berilgan
|
Yaxshi biriktirish xossasiga ega bo‘lgan
|
1
|
To‘g‘ridan to‘g‘ri presslash uchun taxtakachlanadigan aralashmalarning mo‘‘tadil texnologik xossalarini ko‘rsating.
|
*Sochiluvchanlik 5-6 g/s, presslanuvchanlik 70-100 N, sochilma zichlik 0,4-0,5 g/ml tabiiy og‘ish burchagi 40
|
Sochiluvchanlik 5-6 g/s, presslanuvchanlik 700-1000 N, sochilma zichlik 0,4-0,5 g/ml, tabiiy og‘ish burchagi 40 dan kichik yoki teng
|
Sochiluvchanlik 10-30 g/s,presslanuvchanlik 300-400 N, sochilma zichlik 4-5 g/ml, tabiiy og‘ish burchagi 40
|
Sochiluvchanlik 5-6 g/s, presslanuvchanlik 70-100 N, tabiiy og‘ish burchagi 40 dan kichik yoki teng
|
1
|
Trituratsion tabletkalar olish usullari
|
*Shakl berish
|
Nam massani donadorlash
|
Donadorlangan massani presslash
|
Obakilash
|
1
|
Trituratsion tabletkalar uchun o’rtacha og’irlikdagi farq nesha foizni tashkil etadi?
|
*20%
|
40%
|
30%
|
10%
|
1
|
Ular konsentrlangan ajratmalar bo‘lib, 50% dan ko‘p namlik saqlaydi, ajratuvchi sifatida har xil quvvatdagi etil spirti ishlatiladi. Bu qanday dori shakli?
|
*Suyuq ekstraktlar
|
Quyuq ekstraktlar
|
Quruq ekstraktlar
|
Xushbo’y suvlar
|
1
|
Ular o‘ta qovushqoq bo‘lib, idishdan to‘kilmaydigan, asalsimon cho‘ziladigan massa bo‘lib, 25% gacha namlik saqlaydi, ular 3:1, 4:1, 5:1, 6:1) nisbatlarda tayyorlanadi. Bu qanday dori shakli?
|
*Quyuq ekstraktlar
|
Xushbo’y suvlar
|
Suyuq ekstraktlar
|
Nastoykalar
|
1
|
XI DF bo‘yicha tabletkalarni ishqalanishiga bo‘lgan qattiqligini aniqlash qanday olib boriladi?
|
*0,001 g aniqlikda tortilgan 10 ta tabletka tortiladi va do‘mbirali ishqalanishni aniqlaydigan asbobda aniqlanadi
|
6 tabletka bittadan “aylanadigan kajava” asbobini naychasiga joylashtrililadi
|
TVT rusmli «Erveka» firmasining asbobida
|
Friabilyator asbobida 0,01 g aniqlikda tortilgan 20 ta tabletkada olib boriladi
|
2
|
XI DF bo’yisha rektal shamchalarning og’irligini aniqlang?
|
*1,0-4,0 g
|
3,0-3,5 g
|
0,6-1,0 g
|
0,5-1,5g
|
2
|
Xom ashyoni barshasi matseratsion bakka solinadi, ajratuvshi esa 2-3 qismlarga bo’linib, birinshi qism ajratuvshini solib, ma’lum vaqtgasha qoldiriladi, so’ng ajratma qo’yib olinadi, keyin ikkinshi qism ajratuvshi solib, yana ma’lum vaqtgasha qoldirilib, ajratma quyib olinadi, so’ng ikkala ajratma birlashtiriladi. Bu qaysi usul?
|
*Kasrli matseratsiya usuli
|
Perkolyatsiya usuli
|
VNIIF usuli
|
Reperkolyatsiya usuli
|
1
|
Xona xaroratida qattiq, tana xaroratida eriydigan, tana bo‘shliqlariga yuboriladigan dozalarga bo‘lingan dori shakli bu qanday dori shakli?
|
*Shamchalar
|
Surtmalar
|
Tabletkalar
|
Kukunlar
|
2
|
Xushbo‘y suvlarning qo‘llanilishi
|
*Xushbo‘y suvlar dori moddasi va ta’m berish maqsadida qo‘llaniladi
|
Xushbo‘y suvlar faqatgina bolalar amaliyotida korrigent sifatida qo‘llaniladi
|
Xushbo‘y suvlar dori preparatlarini tayyorlashda erituvchi sifatida qo‘llaniladi
|
Xushbo‘y suvlar dori turi sifatida qo‘llaniladi
|
1
|
Xushbo’y suvlar ta’rifi to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni ko‘rsating.
|
*Suv yoki spirtda erigan efir moyi saqlovshi eritmalar
|
Suv yoki spirtda erigan efir va mineral moylari saqlovshi eritmalar
|
Suv yoki spirtli erigan mineral moylari saqlovshi eritmalar
|
Suv yoki glitserinli erigan efir moylarini saqlovshi eritmalar
|
1
|
Yog‘da eruvchan moddalar asos tarkibiga qanday kiritiladi?
|
*Eritilgan yog‘li asos bir qismida
|
Suspenziya holida
|
Konsentrat holida
|
Emulsiya xosil qilib
|
2
|
Yordamchi moddalar tasnifi
|
*Olinishi, qo‘llanilishi va tabiati jixatidan
|
Tabiiy, sintetik va yarimsintetik
|
YUMB, SFM, PEO, PG, bentonit, aerosil
|
Korrigentlar, konservantlar, shakl beruvchilar, ta’sirini uzaytiruvchilar
|
2
|
Yumshoq choksiz jelatina kapsulalarini olish usullari
|
*Tomchilab
|
Presslab
|
Obakilab
|
Purkash orqali
|
2
|
Yumshoq dori shakli shamchalarning to’liq deformatsiyalanish vaqti nesha daqiqani tashkil qilishi kerak?
|
*15 daqiqa
|
20 daqiqa
|
25 daqiqa
|
30 daqiqa
|
1
|
Yumshoq dori shakli tayoqshalarning (bacilli) shakli va o‘lchami
|
*Silindrsimon 10 sm, diametri 2-5 mm
|
Konussimon 5sm, diametri 2-5 mm
|
Torpedo 2 sm, diametri 2-5 mm
|
Silindrsimon 5 sm, diametri 2-5 mm
|
2
|
Yumshoq dori shakllari o’zida qanday reologik xossalarni namoyon qilishi kerak
|
* Oquvchanlik, psevdoplastiklik, plastiklik
|
Sochiluvchanlik, oquvchanlik, zarrachalarning o’lchamlari
|
Rangi, hidi, mazasi
|
Qattiqligi, plastiklik, sochiluvchanligi
|
1
|
Yumshoq dori shakllaridan biri bo’lgan surtmaga ta’rif bering.
|
*Surtmalar teri, yara, shilliq qavatga qo’llaniladigan, uning dispersion muhiti ma’lum bir haroratda oquvshanlikka va yuqori reologik parametrlarga ega bo’lgan yumshoq dori shakli
|
Surtmalar yumshoq dori turi bo’lib,tashqi maqsadlar ushun ishlatiladi
|
Surtmalar sirtga va ishish ushun qo’llaniladigan dori turi bo’lib,ular yuqori yopishqoqlik xususiyatiga ega bo’lgan suyuqlikdir
|
Surtmalar in’ektsion dori turi bo’lib, in’ektsiya ushun ishlatiladi
|
1
|
Yumshoq dori turlarini pH ni turg’unlashtiruvchi moddalar keltirilgan qatorni ko’rsating.
|
*Limon kislotasi, gidrofosfor kislotaning natriyli tuzlari
|
Gidrofil SFM
|
Askorbin kislota, alfa-tokoferol
|
Benzil spirti
|
1
|
Yumshoq dori turlarining sifati qaysi ko’rsatkichlar bo’yicha baholanadi?
|
*Tashqi ko’rinishi, bir xil aralashganligi, mikrobiologik tozaligi, yot moddalar, pH, chinligi va miqdori bo’yicha
|
Tashqi ko’rinishi, eruvchanligi, parchalanishi, chinligi va miqdori bo’yicha
|
Tashqi ko’rinishi, qattiqligi, miqdori bo’yicha
|
Tashqi ko’rinishi, bir xil aralashganligi, chinligi va miqdori bo’yicha
|
2
|
Yumshoq va qattiq kapsulalar kapsulalar tarkibida glitserin miqdorini ko‘rsating.
|
*Yumshoq kapsulalar uchun 20 – 25%, qattiq kapsulalar uchun – 0,3%.
|
Yumshoq kapsulalar uchun 10%, qattiq kapsulalar uchun – 30%.
|
Yumshoq kapsulalar uchun 2 %, qattiq kapsulalar uchun – 3%.
|
Yumshoq kapsulalar uchun 10 %, qattiq kapsulalar uchun – 0,003%.
|