Test topshiriqlari, masalalar to’plami va nazariy ma’lumotlar. Genetika


Download 1.16 Mb.
bet24/35
Sana06.02.2023
Hajmi1.16 Mb.
#1169591
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   35
Bog'liq
GENETIKA YANGISI MILLIY UCHUN

ARALASH TESTLAR
1. Odamlarda qo’y ko’z kulrang ko’zga nisbatan dominatlik qiladi.Qo’y ko’zli yigit kulrang ko’zli qiz bilan turmush qursa ulardan tug’ulgan farzandlarini necha % ni kulrang ko’zlai farzandlar tashkil etadi? (yigitni otasi bu belgi bo’yicha geterozigota, onasini esa bu belgi bo’yicha resessiv )
A) 50 % B) 25 % C) 75 % D) 100 %

2. Tulkining somatik hujayrasida 38 xromosoma bor, Ularning: a) tuxum hujayrasida; b) urug’ hujayrasida; c) urug’langan tuxum hujayrasida; d) yangi tug’ilgan tulkilarning somatik hujayralarida qanchadan autosomalar borligini belgilang?


A) a-19; b-19; c-38; d-38
B) a-18; b-18; c-36; d-36
C) a-38; b-38; c-76; d-76
D) a-38; b-38; c-19; d-76

3. Jingalak sochli, birinchi guruhli, daltonik qiz silliq sochli, to’rtinchi guruhli, sog’lom yigit bilan turmush qurgan. Ulardan tug’iladigan o’g’ilni genotipini ko’rsating?


A) AaIAIOXDY B) AaIBIBXdY
C) AaIAIOXdY D) AaIBIOXDY

4. DNKning 20 % ni G tashkil qilib, shu DNK tarkibidagi G va S o’rtasida 54 ta H2 bog’ mavjud. Shu DNK ning uzunligini (a), jami vodorod bog’lar (b) va shu DNK dan sintezlangan i-RNKdagi nukleotid (c) sonini toping?


A) a-15,3 nm; b-216; c-90
B) a-30,6 nm; b-90; c-216
C) a-15,3 nm; b-108; c-45
D) a-30,6 nm; b-108; c-110

5. Rang ajratolmaslik (daltonizm) va nomozshomko’rlikni yuzaga chiqaruvchi genlar X xromosomada joylashgan bo’lib, ular bir-biri bilan to’liq birikkan resessiv gen hisoblanadi. O’naqaylik esa dominant belgi bo’lib autosomada joylashgan. Chapaqay, normal ko’rishga ega bo’lgan (ammo onasi nomozshomko’r, otasi esa rang ajrata olmaydigan) ayol shu belgilar bo’yicha sog’lom o’naqay (geterozigotali) erkak bilan turmush qurdi. Bu oilada tug’ilgan farzandlarning necha foizi chapaqay va ikkala kasallik bo’yicha sog’lom?


A) 50 B) 75 C) 25 D) 100

6. Makkajo’xori maysalarining yashil bo’lishi sariqlikdan, xira bo’lishi yaltiroq bo’lishligi ustidan dominantlik qiladi va bu genlar bitta xromosomada joylashgan bo’lib birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigotali o’simlik sariq, yaltiroq formasi bilan chatishtirilganda F1 da 1200 ta o’simlik olindi F1 dagi organizmlarning 106 tasi sariq, xira, 110 tasi esa yashil, yaltiroqni tashkil qiladi. Birikish foizini toping?


A) 18 % B) 20 % C) 64 % D) 82 %

7. Quyonlarda quloq suprasini uzun (24 sm) bo’lishi A1A1A2A2 kaltaligi (12 sm) a1a1a2a2 genotip belgilaydi. Bunday zotlarning o’zaro chatishtirilsa, F2 olingan avlodlarning necha % i 24 sm va 21 sm quloq suprasiga ega bo’ladi?


A) 6,25; 25 B) 25; 18,75
C) 18,75; 6,25 D) 6,25; 37,50

8. Fenilketonuriya bo’yicha kasallangan, gemofilya bo’yich sog’lom ayol, I qon guruhli daltonizm bo’yicha kasal yigitga turmushga chiqqan. Ushbu oilada fenilketonuriya bo’yicha kasal, I va II qon guruhli farzandlar va gemofilya va daltonizm bo’yicha kasal o’g’il bolalar tug’ilgan. Qiz bolalarning hammasi gemofilya bo’yicha sog’lom bo’lgan. Ushbu oilada fenilketonuriya bo’yicha sog’ qiz bolalarning necha foizi daltonizm bo’yicha sog’lom?


A) 50 B) 12,5 C) 25 D) 6,25

9. Jinsga birikkan holda nasldan-naslga o’tishda quyidagi qanday genotipli ota-onadan daltonik o’g’illar tug’ilishi mumkin?


1) XDXD x XDY; 3) XDXd x XDY;
2) XdXd x XDY; 4) XDXD x XdY
A) 2,4 B) 3,4 C) 2,3 D) 1,2

10. Qaysi chatishtirishdan universal retsipient farzand tug’iladi?


A) IAIo x IBIb C) IBIB x IoIo
B) IAIB x IoIo D) IAIA x IoIo

11. Sichqonlarning rangi ikki juft allel bo’lmagan va birikmagan genlar bilan ifodalanadi. Birinchi juftning dominant geni kulrangni, retsessivi esa qora rangli bo’lishini, ikkinchi juftning dominant geni rangning hosil bo’lishiga yordam beradi, uning retsessiv alleli esa rang hosil bo’lishiga to’sqinlik qiladi. Digeterozigota genotipli sichqonlardan tug’ilgan avlodlarning necha foizi ota-onaga o’xshash fenotip va genotipga ega?


A) 56,25 B) 18,75 C) 25 D) 12,25

12. Shaftoli o’simligida mevasining tukliligi silliqligidan, meva etining oqligi sariqligi ustidan dominantlik qiladi. Mevasi tukli bo’lgan shaftoli bilan meva eti oq bo’lgan va faqat bitta belgisi bo’yicha gomozigotali shaftolilar chatishtirilganda F1 da 126 ta mevasi silliq meva eti sariq bo’lgan shaftolilar olindi.


F1 dagi jami organizmlar sonini toping?
A) 68 B) 252 C) 126 D) 504

13. Insulin tarkibida 25 ta aminakislota uchrab shu insulin sintezlangan DNK ning 24 % G tashkil qiladi. Shu DNKdagi A soni (a) va jami vodorod bog’lar (b) sonini toping?


A) a-39; b-186 B) a-78; b-189
C) a-39; b-189 D) a-36; b-200

14. Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominantlik qiladi. Qora sochli sepkilli (ikki belgi bo’yicha geterozigotali) yigit, malla sochli, sepkilsiz ayol bilan turmush qursa, avlodda genotip bo’yicha qanday ajralish olinadi?


A) 1:1:1:1 B) 1:4:6:4:1
C) 1:2:1 D) 9:3:3:1

15. Bug’doy o’simligida donining rangi polimer genlar ta’siriga bog’liq. Genotipida 4 ta dominant gen kelishi donni rangini qizil bo’lishini 3 ta dominant kelishi och qizilni, 2 ta dominant gen kelishi pushti, 1 ta dominant gen kelishi och pushti, faqat resessiv genlar kelishi oq bo’lishini ta’minlaydi. Fenotip jihatdan o’xshash, genotip jihatdan har xil bo’lgan o’simliklar chatishtirilganda F1 dagi organizmlarning 455 ta doni qizil bo’ldi. F1da 3 xil fenotip guruh hosil bo’lgan. F1 dagi genotipi ota-onaga o’xshash o’simliklar sonini toping?


A) 455 B) 1010 C) 1655 D) 2020

16. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’z qorachig’ini to’liq ko’rinmasligi jinsiy X xromosoma orqali o’tuvchi retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi AaXAXa x AaXAY ota-ona turmushidan gipertonik qizlarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25 % B) 37,5 % C) 50 % D) 12,5 %

17. O’naqay, qo’y ko’zli (otasi chapaqay, kulrang ko’zli onasi esa o’naqay, qo’y ko’zli) yigit, ota-onasi chapaqay, singlisi kulrang ko’zli, o’zi esa qo’y ko’zli (geterozigotali) bo’lgan qizga uylangan. Ushbu oiladagi o’naqay, qo’y ko’zli farzandlarni chapaqay, qo’y ko’zli farzandlarga nisbati qanday bo’lishini aniqlang.


A) 3:3 B) 1:1:1:1 C) 3:1 D) 2:2

18. Dala sichqonida junning sariq rangda bo’lishini ta’minlovchi gen dominant bo’lib, pleyotrop ta’sirga ega. Sariq rangdagi erkak va urg’ochi sichqonlar chatishtirilganda 124 ta erkak va 62 ta kulrang sichqonlar olingan. Ota-ona genotipi va nobud bo’lgan sichqonlar sonini toping?


A) Aa x Aa; 62 ta AA
B) AA x AA; 124 ta AA
C) Aa x aa; 186 ta Aa
D) AA x aa; 62 ta Aa

19. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo’l bilan nasldan-naslga o’tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onalar ikkala patologik genlar bo’yicha geterozigotali bo’lsa, har ikkala turi bo’yicha sog’ bollarning tug’ilish ehtimoli nechaga teng?


A) 1/16 B) 9/16 C) 15/16 D) 3/16

20. Axborot tashuvchi RNK tarkibida nukleotidlar quyidagi nisbatda uchraydi: guanin-31, uratsll-19, sitozin-21, adenin-29. Mazkur i-RNK molekulasi asosida uning sintezida ishtirok etgan. DNK molekulasining tarkibidagi nukleotidlar miqdorini aniqlang.


A) T-48; A-48; G-52; S-52
B) T-29; A-29; G-31; S-31
C) T-19; A-29; G-21; S-31
D) T-29; A-19; G-21; S-31

21. Itlarning junni rangi ikki juft noallel genlarga ta’siriga bog’liq. A-gen junning qora bo’lishini a-gen esa jun rangini jigarrang bo’lishini ta’minlaydi. B-gen esa ularni ta’sirini bo’g’ib junni rangsiz bo’lishini ta’minlaydi, uning resesivi esa yordamchi vazifasini bajaradi. Oq rangli urg’ochi it qora rangli erkak it bilan chatishtirilganda (ikkala organizm ham faqat bitta belgisi bo’yicha geterozigotali) F1dagi barcha organizmlarning junining rangi oq bo’ldi. F1 dagi genotip jihatdan bir-biridan farq qiluvchi organizmlar o’zaro chatishtirilganda F2 dagi qora rangli organizmlarning, jigarang rangli organizmlarga nisbati bir xil bo’ldi. F2 da 80 ta organizm hosil bo’lgan. F2 dagi qora va jigarrang rangli organizmlar qanchani tashkil qiladi?


A) 60 B) 20 C) 10 D) 40

22. Tovuqlarda tojning shakli ikki juft komplamentar genlarga bo’g’liq. Bir xil genotipli yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zaro chatishtirildi. F1 da 256 ta nasl olindi. Ulardan nechtasi yong’oqsimon, gulsimon, no’xatsimon va oddiy tojli bo’ladi ?


A) 144; 48; 48; 16 B) 48; 144; 48; 16
C) 122; 26; 26; 12 D) 16; 48; 48;144

23. Gemofiliya X xromosomada joylashgan resessiv gen hisoblanadi. II qon guruhli gemofilya bo’yicha sog’lom va geterozigotali ota-onadan tug’ilgan, II qon guruhli farzandlarni necha foizi gemofilya bo’yicha kasal ?


A) 12,5 B) 25 C) 50 D) 75

24. II qon guruhli, polidaktilya bilan kasallangan ayol, III qon guruhli polidaktilya bilan kasallangan erkakka turmushga chiqqan. Er-xotinni onallari I qon guruhli va normal barmoqqa ega. Ushbu oilada tug’ilgan IV qon guruhli polidaktilya bilan kasallangan farzandlarni, III qon guruhli polidaktiliya bilan kasallangan farzandlarga nisbati qanday?


A) 3:3 B) 1:1:1:1 C) 3:1 D) 2:2

25. Oshqovoqlarning mevasining shakli genlarning komplementar ta’siriga bog’liq bo’lib, genotipda A-B kelishi mevaning shaklini gardishsimon bo’lishini, A-bb, aa-B kelishi esa yumaloq bo’lishini, genotipda faqat resessiv genlar kelishi mevani shaklini uzunchoq bo’lishini belgilaydi. Fenotip jihatdan o’xshash, genotip jihatdan har xil bo’lgan o’simliklar chatishtirilganda F1 da fenotip bo’yicha nisbat 6:2 bo’ldi va jami 1200 ta o’simlik olindi. F1 dagi faqat bitta belgisi bo’yicha gomozigotali gardishsimon o’simliklar sonini toping?


A) 450 B) 300 C) 600 D) 900

26. Quloq suprasi 24 sm bo’lgan quyon, quloq suprasi 15 sm (a1a1A2a2) quyon bilan chatishtirilgan. Keyingi bo’g’inda qanday fenotipik ajralish nomoyon bo’ladi?


A) 2:1 B) 1:1 C) 1:1:1:1 D) 3:1

27. Achambiti o’simlikini mevasini shakli bir juft polimer genlar (A1vaA1) bilan belgilanadi. Mevaning uchburchak shakli dominant holda, tuxumsimon shakli resissev holda irsiylanadi. Uchburchak shaklli degeterozigotali o’simliklar o’zaro chatishtirildi va F1da 960 ta o’simlik olindi. Shulardan nechtasi uchburchak shaklga ega bo’ladi?


A) 900 B) 60 C) 360 D) 240

28. Oshqovoqlarning mevasining shakli genlarning komplementar ta’siriga bog’liq bo’lib, genotipda A-B kelishi mevaning shaklini gardishsimon bo’lishini A-bb, aa-B kelishi esa yumaloq bo’lishini, genotipda faqat resessiv genlar kelishi mevani shaklini uzunchoq bo’lini belgilaydi. Fenotip jihatdan o’xshash,genotip jihatdan har xil bo’lgan o’simliklar chatishtirilganda F1 da fenotip bo’yicha nisbat 6:2 bo’ldi va jami 1200 ta o’simlik olindi. F1 dagi faqat bitta belgisi bo’yicha gomozigotali gardishsimon o’simliklar sonini toping?


A) 450 B) 300 C) 600 D) 900

29. Digeterozigotali sariq rangli, silliq shaklli donga ega ikkita no’xat navlari o’zaro chatishtirilgansa, avlodda sariq donning soni yashil rangga,silliq shaklining soni burishgan shaklga qanday nisbatda bo’ladi?


A) har bir belgisi bo’yicha 1:1
B) har bir belgisi bo’yicha 3:1
C) har bir belgisi bo’yicha 9:3:3:1
D) har bir belgisi bo’yicha 2:1

30. Quyonlarda junning silliqligi va oqligi, xurpaygan va qoraligiga nisbatan resessivdir. Quyidagilardan qaysi birida fenotip va genotip guruh soni bir xil bo’ladi?


A) AaBb x aabb B) Aabb x aaBb
C) AAbb x AaBb D) A, B

31. Odamlarda tallasemiya, araxonodaktilya, axondroplaziya kasaliklari chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalilar embrional rivojlanish davrida halok bo’ladi. Geterozigotalilar yashaydi va kasalikning yengil fo’rmasi bilan kasallangan bo’ladi. Tallasemiya bo’yicha sog’lom, qolgan ikkala kasaliklarning yengil formasi bilan kasallangan ayol, axondroplazya bo’yicha sog’lom qolgan ikkala kasalik bo’yicha yengil formasi bilan kasallangan erkakka turmushga chiqdi. Bu nikohdan uchala kasalik bo’yicha sog’lom farzandlarni tug’ulish ehtimolini toping?


A) 6,25 % B) 12,50 %
C) 18,75 % D) 25 %

32. Odamlarda kar-soqovlikni ikkita turi uchraydi, ular retsessivdir. Bir xil genotipli va ikkinchi xili, bir xil genotipli ota-onalardan karsoqov farzandlar tug’iladi. Har xil genotipli ota-onadan esa gapiradigan va eshitadigan farzandlar tug’iladi. Quydagi Ddee x ddee genotipli ota-onadan sog’lom farzandlarni tug’ilish ehtimolini toping?


A) 100 % B) 0 % C) 25 % D) 50 %

33. Odamlarda ko’z qorachigini to’liq ko’rinmasligi jinsga birikkan holda irsiylanadigan ressesiv belgi. Miopleya kasaligi dominant holda nasldan naslga o’tadi. Ko’z qorachig’i to’liq ko’rinadigan sog’lom ayol, ko’z qorachig’i to’liq ko’rinmaydigan miopleya bilan kasallanga erkakka turmushga chiqdi. F1da bu nikohdan ko’z qorachig’i to’liq ko’rinadigan kasalikning yengil formasi bilan kasallangan qizlarning tug’ilish ehtimolini toping?


A) 50 % B) 0 % C) 75 % D) 100 %
34. Odamlarda quloq suprasini pastki qismini teriga yopishmagan bo’lishi, yopishganligi ustidan dominantlik qiladi. Otasi I qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishgan, onasi II qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishmagan yigit, otasi III qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishgan, onasi II qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishmagan qizga uylandi. Bu nikohdan quloq suprasidan qatiy nazar geterozigota III qon guruhli farzandlarni tug’ilish ehtimoli qancha?
C) 75 % B) 50 % C) 25 % D) 18,75 %

35. Odamlarda terining rangi uch juft polimer genlar ta’siriga bog’liq. Negrlarda terining qora bo’lishi A1A1A2A2A3A3 bilan oq tanlilarda terining oq bo’lishi a1a1a2a2a3a3 genlar bilan ifodalanadi. Qora va oq tanlilar farzandi mulat deyiladi. Mulat erkak mulat ayolga uylangan. Bu nikohdan mulat farzandlar tug’ilish ehtimolini toping?


A) 34,6 % B) 64,8 % C) 24,2 % D) 42,8 %

36. Odamlarda sochning tekis farq qilmay o’sishi va iyakning silliq bo’lishi sochning farq qilib o’sishi iyakning uchburchak bo’lishi ustidan dominantlik qiladi. Sochlari tekis farq qilib o’sadigan iyagi silliq bo’lgan ayol sochi tekis farq qilmay o’sadigan iyagi uchburchak bo’lgan erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan tug’ilgan farzandlarni necha foizi faqat genotip jihatdan otaga o’xshaydi?


A) 22,25 B) 18,75 C) 42,4 D) 32,50

37. Odamlarda raxit kasaligi XA holda nasldan naslga o’tadi va fenotipda nammayon bo’ladi. Gemofilya kasaligi esa resessiv holda nasldan naslga o’tadigan jinsga birikkan holda irsiylanadigan kasallik hisoblanadi. Raxit kasaligi bo’yicha sog’lom gemofiliya kasaligi bo’yicha kasal erkak, raxit kasaligi bo’yicha kasal gemofilya kasaligi bo’yicha fenotip va genotip jihatdan sog’lom qizga uylandi. Bu nikohdan sog’lom (gemofiliya bo’yicha) qiz va o’g’illarni nisbati qanday bo’ladi?


A) 3:1 B) 1:2:1 C) 1:1 D) 2:4:2
38. Achambiti o’simligini mevasini shakli bir juft polimer genlar (A1vaA1) bilan belgilanadi. Mevaning uchburchak shakli dominant holda, tuhumsimon shakli resissev holda irsiylanadi. Uchburchak shaklli degeterozigotali o’simliklar o’zaro chatishtirildi. va F1da 960ta o’simlik olindi. Shulardan nechtasi uchburchak shaklga ega bo’ladi?
A) 900 B) 60 C) 360 D) 240

39. Kanareykalarda patning yashilligi va qanotning normaligi patning qo’ng’irligi va qanotning uzunligi ustidan dominantlik qiladi.Yashil patli normal qanotli kanareykalar chatishtirilganda Quyidagi nasl olindi urg’ochilar: 154 ta yashil patli, normal qanotli 48 ta yashil patli, uzun qanotli erkaklar: 98 ta yashil patli, normal qanotli 25 ta yashil patli, normal qanotli 95 ta qo’ng’ir patli, normal qanotli 32 ta qo’ng’ir patli kalta qanotli pat rangi jinsga bo’g’liq holda irsiylanadi. Ota-ona genotipini aniqlang.


A) ZAWBb x ZAZABb B) ZaWBB x ZAZaBb
C) ZAWBb x ZAZaBb D) ZAWBB x ZAZaBb

40. Otasi qora sochli sepkilli, onasi malla


sochli sepkilsiz yigit otasi malla sochli
sepklli, onasi qora sochli sepkilsiz qizga
uylangan. Bu nikohdan tug’ilgan farzandlarni necha foizi ota -onaga genotip jihatdan
o’xshaydi?
A) 18,75 B) 12,5 C) 8,25 D) 6,25

41. Baliqlarning ko’zida antotsion rang bo’lishi asosiy D va E genlarga bog’liq. Lekin ular o’z ta’sirini dominant A geni bo’lgandagina fenotipda nammayon bo’ladi. Shunga ko’ra D-eeA-genotipli baliqlarning ko’zi pushti rang, D-E-A-genotpli baliqlarning ko’zi qizil rang, dd-E-A-genotipli baliqlarning ko’zi och pushti rangli bo’ladi,boshqa hollarda ko’z rangi oq bo’ladi. Qanday genotipli baliqlar chatishtirilganda F1da 50 % och pushti, 37,5 % qizil,12,5 % oq ko’zli baliqlar olinadi?


A) DDEeAa x Ddeeaa B) DdEeAA x DdeeAA
C) DdEEAa x ddeeAa D) DDEEAa x DdEeaa
42. Drozofilla meva pashasida tananing qora rangi, qanotining qisqaligi, tananing kulrangligi qanotining uzunligiga nisbatan retsessevdir. Bu belgilar birikkan holda irsiylanadi. Degeterezigotalilar o’zaro chatishtirilganda F1da 608 ta pashsha olindi. Shulardan nechtasi kulrang tanali uzun qanotli?
A) 304 B) 456 C) 152 D) 342

43. Tovuqlarda patining olachipor (A) va qora (a) rangda bo’lishini boshqaruvchi gen jinsiy X xromosomada joylashgan. Olachipor tovuq bilan qora tus xo’roz chatishtirilsa F1da olachipor jo’jaxo’rozlar va qora tus makiyon jo’jalar paydo bo’lgan. Chatishtirish uchun olingan tovuq va xo’rozlarning genotipi qanday bo’lgan?


A) XaY x XaXa B) XaY x XAXA
C) XAY x XAXa D) XAY x XaXa

44. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’zning optik atrofiyasi esa retsessiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar optik atrofiyali ayol, gipertoniya bilan kasallangan erkakka (otasi gipertonik, onasi sog’) turmushga chiqqan, farzandlarning necha foizi gipertoniya kasaligi bilan tug’ulishi mumkin?


A) 50 B) 25 C) 12,5 D) 6,25

45. Tovuqlarda tojning shakli ikki juft komplamentar genlarga bo’g’liq. Bir xil genotipli yong’oqsimon tojli tovuqlar o’zaro chatishtirildi. F1 da 256 ta nasl olindi. Ulardan nechtasi yong’oqsimon, gulsimon, no’xatsimon va oddiy tojli bo’ladi ?


A) 144; 48; 48; 16 B) 48; 144; 48; 16
C) 122; 26; 26; 12 D) 16; 48; 48; 144

46. Itlarda junning yumshoqligi, jigarrangligi, uzunligi junning qattiqligi, qoraligi va kaltalligiga nisbatan retsessivdir. Juni qattiq, jigarrang va kalta barcha belgilari bo’yicha geterozigota itlar barcha belgilari bo’yicha retsessiv itlar bilan chatishtirilganda F1 472 ta itlar olingan bo’lsa, ulardan nechtasi fenotip jixatdan F1 da olingan kuchuklarga o’xshaydi?


A) 59 B) 8 C) 472 D) 19

47. Itlarda junning yumshoqligi, jigarrangligi, uzunligi junning qattiqligi, qoraligi va kaltalligiga nisbatan retsessivdir. Juni qattiq, jigarrang va kalta barcha belgilari bo’yicha geterozigota itlar barcha belgilari bo’yicha retsessiv itlar bilan chatishtirilganda F1 472 ta itlar olingan bo’lsa, ulardan nechtasi genotip jihatdan F1 duragaylariga o’xshaydi?


A) 59 B) 8 C) 472 D)19

48. Tovuqlarda jinsiy X xromosomasida joylashgan d gen letal xususiyatga ega bo’lib, u jo’jalarni tuxumdan chiqmasligiga sabab bo’ladi. XDXd x XDY genotipli ota-onalar o’zaro chatishtirilganda nobud bo’luvchi avlodlarning foizi va jinsini toping?


A) 25; tovuq B) 25; xo’roz
C) 50; xo’roz D) 50; tovuq

49. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’zning optik atrofiyasi retsessiv X xromosomaga, Gipertrixoz esa dominant Y xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigota genotipli qiz uchala belgisi bo’yicha sog’lom yigit bilan turmush qurgan.Bu nikohdan ko’zlari optik atrofiyali qizlar va gipertonik o’g’illarning tu’g’ilish ehtimolligini toping?


A) 25; 25 B) 12,5; 25 C) 0; 37,5 D) 0; 25

50. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’z qorachig’ini to’liq ko’rinmasligi jinsiy X xromosoma orqali o’tuvchi retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi AaXAXa x AaXAY ota-ona turmushidan gipertonik qizlarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25 % B) 37,5 % C) 50 % D) 12,5 %

51. Qaysi chatishtirishdan universal donorli farzand tug’iladi?


A) IAIo x IBIo B) IBIB x IoIo
C) IAIB x IoIo D) IAIA x IoIo

52. Qaysi chatishtirishdan universal retsipient farzand tug’iladi?


A) IAIo x IBIo B) IBIB x IoIo
C) IAIB x IoIo D) IAIA x IoIo

53. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochl to’lqinsimon bo’ladi. Gemofiliya (h) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irslylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan gemofiliya bo’yicha sog’ o’g’illardan necha foizining sochi jingalak, to’lqinsimon va silliq bo’ladi?


A) 12,5:25:25 B) 12,5:12,5:12,5
C) 12,5:25:12,5 D) 25;50;25

54. Jingalak sochli, birinchi guruhli, daltonik qiz silliq sochli, to’rtinchi guruhli, sog’lom yigit bilan turmush qurgan. Ulardan tug’iladigan o’g’ilni genotipini ko’rsating?


A) AaIAIoXDY B) AaIBIBXdY
C) AaIAIoXdY D) AaIBI0XDY

55. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi, digeterozigotali genotipli ota-onadan kar-soqov bolaning tug’ilish ehtimolini aniqlang?


A) 25 % B) 50 % C) 37,5 % D) 48,75 %

56. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi, digeterozigotali genotipli ota-onadan kar-soqovlikni har ikkala turi bo’yicha kasal bolaning tug’ilish ehtimolini aniqlang?


A) 12,5 B) 6,25 C) 18,75 D) 25

57. Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va zang zamburug’iga chidamsizlik poyaning normalligl, ertapishartik, zang zamburug’iga


chidamlilik belgilariga nisbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidamsiz suli navi barcha belgilari bo’yicha gomozigotali bo’yi normal, ertapishar, zang kasalligiga, chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan F1 duragaylani genotipini ko’rsating?
A) AABbCc B) AABBCC
C) AabbCc D) AaBbCc

58. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo’l bilan nasldan-naslga o’tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onalar ikkala patologik genlar bo’yicha geterozigotali bo’lsa, har ikkala turi bo’yicha sog’ bollarning tug’ilish ehtimoli nechaga teng?


A) 1/16 B) 9/16 C) 15/16 D) 3/16

59. Odamlarda ter bezlarining bo’lmasligi X xromosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi retsessiv belgidir. 1-guruh qonli, teri bezlari bo’lmagan ayol 4-guruh qonli teri bezlari rivojlangan erkak bilan turmushidan uchinchi guruhli, teri bezlari rivojlanmagan o’g’il bollarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25 B) 12,5 C) 50 D) 0

60. Odamlarda normal eshitish xar hil autosomalarda joylashgan ikki juft dominant genlarning komplementarlik ta’siri natijasida yuzaga chiqadi. Bu genlarning bir yoki ikki jufti resessiv holda bo’lsa odamda kar-soqovlik namoyon bo’ladi. Kar-soqov ota-onalardan F1 da sog’lom farzand tug’ildi. F2 da tug’iladigan farzandlarning necha foizini sog’lom bo’ladi?


A) 25 B) 43,75 C) 56,25 D) 50

61. G’o’za o’simligida bargning qirqma bo’lishi


o’yma ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalar panjasimon shaklga ega. Tolasining malla bo’lishi oq rangi ustidan chala dominantlik qiladi, getorozigotalar novvotrang rangda bo’ladi. Digeterozigota ota onalardan tug’ilgan farzandlarning necha foizini panjasimon bargli, novvotrang tolali o’simliklar tashkil qiladi?
A) 25 B) 12,50 C) 18,75 D) 6,25

62. Odamdagi polidaktiliya kasalligi normal barmoqqa nisbatan dominantlik qiladi. Bu kasallik autosomagalar orqali nasldan-naslga o’tadi. Daltonizm esa jinsiy X xromosomaga birikkan holdagi retsessiv kasallikdir. Digeterozigota qiz normal barmoqli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Ulardan tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikkala kasallik bilan kasallangan?


A) 25 B) 12,5 C) 37,5 D) 50

63. Odamda yaqindan ko’rish dominant belgi


bo’lib, turli darajada nomoyon bo’ladi. Genotipda har ikkala dominant genlar kelsa yaqindan ko’rishning yuqori darajasi, dominant genlarning faqat bittasi uchrasa yaqindan ko’rishning o’rta darajasi, dominant genlar kelmasa normal ko’rish yuzaga chiqadi. Yuqori darajada yaqindan ko’radigan erkak, normal ko’radigan ayol bilan turmush qurgan. Ulardan 20 ta yuqori darajada yaqindan ko’radigan, 40 ta o’rta darajada yaqindan ko’radigan va 20 ta normal ko’radigan farzandlar tug’ilgan. Ota-onaning genotipini ko’rsating?
A) AaBb x aabb B) AABb x aabb
C) AaBb x aaBb D) aaBb x Aabb

64. Odam terisining rangi ikki juft noallel genlar bilan ifodalanadi. Agar genotipda to’rtta dominant gen kelsa, teri rangi qora, 3 ta dominant gen kelsa, qoramtir, ikkita bo’lsa oraliq, bitta bo’lsa oqish, b dominant genlar bo’lmasa oq rangli bo’ladi. Qora terili erkak, oq terili ayol bilan turmush qurgan, ulardan tug’iladigan bollarning teri rangi qanday bo’ladi?


A) qoramtir B) oraliq
C) oqish D) qora va oq

65. Piyozlarda po’stning qizil rangi A genga, sariq rangi a genga bog’liq. Ikkinchi juftning dominant gen rang hosil bo’lishiga yordam beradi, uning retsessivi esa rang hosil bo’lishiga to’sqinlik qiladi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida rangsiz piyozlar hosil bo’lmaydi?


A) AABb x AABb B) AaBB x AaBb
C) AaBb x aabb D) AABb x aaBb

66. Odamlarda ko’zning katta bo’lishi kichik bo’lishi ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan to’la dominantlik qiladi. Bu belgilar autosomaga brikkan holda nasldan-naslga o’tadi. Ko’z qorachig’ini to’liq ko’rinmasligi retsessiv bo’lib, u jinsiy X xromosoma orqali nasldan-naslga o’tadi. Trigeterozigotali qiz ko’zlari kichik, sepkilsiz va qorachig’i yaxshi ko’rinadigan erkak bilan turmush qurgan. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi ko’zlari katta, sepkillli, ko’z qorachig’i yaxshi ko’rinadi?


A) 12,5 B) 6,25 C) 18,75 D) 25

67. Odamlarda axondraplaziya (pakanalik) autosomaga, gipertrixoz jinsiy Y xromosomaga brikkan holda nasldan-naslga o’tadigan dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi berida har ikkala kasallik bilan kasallangan farzand tug’iladi?


A) aaXX x aaXYD B) AAXX x aaXYd
C) aaXX x aaXYd D) aaXX x AaXYD

68. Odamlarda kiprikning uzun bo’lishi qisqa bo’lishi ustidan dominantlik qildi. Bu belgi chiqaruvchi gen antosomada joylashgan. Doltanizim X xromosoma birikkan holda retsessiv beriladigan kasallik hisoblanadi. 1-qon guruhli qisqa kiprikli doltanizm bo’yicha tashuvchi ayol to’rtinchi guruhli qisqa kipriklik sog’lom erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan uchinchi guruhli qisqa kiprikli kasal farzandlarning tug’ulish ehtimoligini toping?


A) 6,25 B) 12,5 C) 25 D) 18,75

69. Odamlarda kiprikning uzun bo’lishi qisqa bo’lishi ustidan dominantlik qildi. Bu belgi chiqaruvchi gen antosomada joylashgan. Daltonizm X xromosoma birikkan holda retsessiv beriladigan kasallik hisoblanadi. I qon guruhli qisqa kiprikli daltonizm bo’yicha tashuvchi ayol, to’rtinchi guruhli qisqa kipriklik sog’lom erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan qanday genotipli farzandlar tug’ilmaydi?


1) IAIoaaXAY 2) IBIoaaXaXa 3) IAIAaaXAXa;
4) IBIoaaXaY
A) 1,4 B) 2,3 C) 1,3 D) 3,4

70. Yevropoid ko’zli, qora sochli, normal bo’yli bollarning genotipini ko’rsating?


A) aabbDd B) Aabbdd
C) aaBbDD D) aaBBdd

71. Uzun kiprikli, tekis sochli, ko’z qorachig’i to’liq ko’rinmaydigan bolalarning genotipini ko’rsating?


A) AaBbXAXA B) aabbXAXA
C) AAbbXaY D) aabbXaY

72. Odamlarda braxidaktiliya autosomaga, gipertrixoz Y xromosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik. Daltonizm esa jinsiy X xromosoma orqali o’tuvchi retsessiv kasallikdir. Quyidagi ota-onalar turmushidan har uchala kasallik bo’yicha kasal farzandlarning tug’ilish ehtimolligini toping? AaXAXa x AaXYD


A) 12,5 B) 18,75 C) 25 D) 37,5

73. Odamda axondroplariya kasalligi autosoma orqali nasldan naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi universal donor hisoblanadi? IAIOAa x IBIOAa


A) 18,75 B) 25 C) 37,5 D) 50

74. Odamda axondroplariya kasalligi autosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi universal retsipient guruhli? IAIOAa x IBIOAa


A) 18,75 B) 25 C) 37,5 D) 50

75. Odamlarda talalassemiya, araxonodaktilya, axondroplaziya kasaliklari chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalilar embrional rivojlanish davrida halok bo’ladi. Geterozigotalilar yashaydi va kasalikning yengil formasi bilan kasallangan bo’ladi. Talassemiya bo’yicha sog’lom, qolgan ikkala kasaliklarning yengil fo’rmasi bilan kasallangan ayol, axondroplazya bo’yicha sog’lom qolgan ikkala kasalik bo’yicha yengil fo’rmasi bilan kasallanga erkakka turmushga chiqdi. Bu nikohdan uchala kasalik bo’yicha sog’lom farzandlarni tug’ilish ehtimolini toping?


A) 6,25 % B) 12,50 % C) 18,75 % D) 25 %

76. Odamlarda kar-soqovlikni ikkita turi uchraydi, ular retsessivdir. Bir xil genotipli va ikkinchi xili, bir xil genotipli ota-onalardan karsoqov farzandlar tug’iladi. Har xil genotipli ota-onadan esa gapiradigan va eshitadigan farzandlar tug’iladi. Quydagi Ddee x ddee genotipli ota-onadan sog’lom farzandlarni tug’ilish ehtimolini toping?


A) 100 % B) 0 % C) 25 % D) 50 %

77. Odamlarda quloq suprasini pastki qismini teriga yopishmagan bo’lishi, yopishganligi ustidan dominantlik qiladi. Otasi I qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishgan,onasi II qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishmagan yigit, otasi III qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishgan, onasi II qon guruhli quloq suprasini pastki qismi teriga yopishmagan qizga uylandi. Bu nikohdan quloq suprasidan qatiy nazar geterozigota III qon grupali farzandlarni tug’ilish ehtimoli qancha?


A) 75 % B) 50 % C) 25 % D) 18,75 %

78. Achambiti o’simlikini mevasini shakli bir juft polimer genlar (A1vaA1) bilan belgilanadi. Mevaning uchburchak shakli dominant holda, tuxumsimon shakli resissev holda irsiylanadi. Uchburchak shaklli degeterozigotali o’simliklar o’zaro chatishtirildi. va F1da 960 ta o’simlik olindi. Shulardan nechtasi uchburchak shaklga ega bo’ladi?


A) 900 B) 60 C) 360 D) 240

79. Drozofilla meva pashasida tananing qora rangi, qanotining qisqaligi, tananing kulrangligi qanotining uzunligiga nisbatan retsessevdir. Bu belgilar birikkan holda irsiylanadi. Degeterezigotalilar o’zaro chatishtirilganda F1 da 608 ta pashsha olindi.Shulardan nechtasi kulrang tanali uzun qanotli?


A) 304 B) 456 C) 152 D) 342

80. Tovuqlarda patining olachipor (A) va qora (a) rangda bo’lishini boshqaruvchi gen jinsiy X xromosomada joylashgan. Olachipor tovuq bilan qora tus xo’roz chatishtirilsa F1 da olachipor jo’jaxo’rozlar va qora tus makion jo’jalar paydo bo’lgan. Chatishtirish uchun olingan tovuq va xo’rozlarning genotipi qanday bo’lgan?


A) XaY x XaXa B) XaY x XAXA
C) XAY x XAXa D) XAY x XaXa

81. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’zning optik atrofiyasi esa retsessiv X xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Agar optik atrofli ayol, gipertoniya bilan kasallangan erkakka (otasi gipertonik, onasi sog’) turmushga chiqqan, farzandlarning necha foizi gipertoniya kasaligi bilan tug’ulishi mumkin?


A) 50 B) 25 C) 12,5 D) 6,25

82. Odamda axondroplaziya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlalning necha foizi unversal donor hisoblanadi ? IAIOAa x IBIOAa


A) 18,75 B) 25 C) 37,5 D) 50

83. Odamda axondroplaziya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlalning necha foizi retsepient donor hisoblanadi? IAIOAa x IBIOAa


A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37,5

84. Qora va jingalak sochli ko’k ko’z ayol, sariq silliq sochli qo’y ko’z yigitga turmushga chiqdi. Bu nikohdan sariq to’lqinsimon sochli ko’k ko’z farzand tug’ildi. Ota-ona genotipini toping .


A) AaBBdd x aabbDd B) AABBdd x aabbDd
C) Aabbdd x aaBbDd D) AaBBddx aabbDD

85. Osiyo mushuklarida uzun junlilik kalta junlilikka nisbatan ustunlik qiladi. Kalta junli erkak mushuk uzun junli urg’ochi mushuk bilan chatishtirilganda 3 ta uzun junli va 3 ta kalta junli mushuklar tug’ildi. Ota-ona genotipini toping.


A) Aa x aa B) Aa x Aa
C) AA x aa D) Aa x AA

86. Odamda polidaktiliya kasalligi autosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi retsepient donor hisoblanadi ?


IAIOAa x IBIOAa
A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37,5

87. Odamda braxidaktiliya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi retsepient donor hisoblanadi ?


IA IOAa x IB IOAa
A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37,5

88. Osiyo mushuklarida uzun junlilik kalta junlilikka nisbatan ustunlik qiladi. Kalta junli erkak mushuk uzun junli urg’ochi mushuk bilan chatishtirilganda F1 20 ta uzun junli mushuklar olindi. F2 da olingan 320 ta avloddan nechtasi kalta junli bo’ladi?


A) 80 B) 160 C) 240 D) 320

89. Odamda axondroplaziya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlalning necha foizi unversial donor hisoblanadi ?


IA IOAa x IB IOAa
A) 18,75 B) 25 C) 37,5 D) 50

90. Odamda axondroplaziya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi retsepient donor hisoblanadi?


IAIOAa x IBIOAa
A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37,5

91. Qora va jingalak sochli ko’k ko’z ayol, sariq silliq sochli qo’y ko’z yigitga turmushga chiqdi. Bu nikohdan sariq to’lqinsimon sochli ko’k ko’z farzand tug’ildi. Ota-ona genotipini toping.


A) AaBBdd x aabbDd
B) AABBdd x aabbDd
C) Aabbdd x aaBbDd
D) AaBBdd x aabbDD

92. Osiyo mushuklarida uzun junlilik kalta junlilikka nisbatan ustunlik qiladi. Kalta junli erkak mushuk uzun junli urg’ochi mushuk bilan chatishtirilganda 3 ta uzun junli va 3 ta kalta junli mushuklar tug’ildi. Ota-ona genotipini toping.


A) Aa x aa B) Aa x Aa
C) AA x aa D) Aa x AA

93. Odamda polidaktiliya kasalligi autosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi retsepient donor hisoblanadi?


IAIOAa x IBIOAa
A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37.5

94. Odamda braxidaktiliya kasalligi autasoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi dominant kasallik hisoblanadi. Quyidagi genotipli ota-ona turmushidan tug’ilgan farzandlarning necha foizi retsepient donor hisoblanadi?


IAIOAa x IBIOAa
A) 25 B) 18,75 C) 12,5 D) 37,5

95. Osiyo mushuklarida uzun junlilik kalta junlilikka nisbatan ustunlik qiladi. Kalta junli erkak mushuk uzun junli urg’ochi mushuk bilan chatishtirilganda F1 20 ta uzun junli mushuklar olindi. F2 da olingan 320 ta avloddan nechtasi kalta junli bo’ladi?


A) 80 B) 160 C) 240 D) 320

96. AaBbcc genotipli organizm necha xil genotip olinadi?


A) 2 B) 4 C) 8 D) 16

97. Itlarda junning yumshoqligi, jigarrangligi, uzunligi junning qattiqligi, qoraligi va kaltalligiga nisbatan retsessivdir. Juni qattiq, jigarrang va kalta barcha belgilari bo’yicha geterozigota itlar barcha belgilari bo’yicha retsessiv itlar bilan chatishtirilganda F1 da 472 ta itlar olingan bo’lsa, ulardan nechtasi fenotip jihatdan F1 da olingan kuchuklarga o’xshaydi?


A) 59 B) 8 C) 472 D) 19

98. Itlarda junning yumshoqligi, jigarrangligi, uzunligi junning qattiqligi, qoraligi va kaltalligiga nisbatan retsessivdir. Juni qattiq, jigarrang va kalta barcha belgilari bo’yicha geterozigota itlar barcha belgilari bo’yicha retsessiv itlar bilan chatishtirilganda F1 da 472 ta itlar olingan bo’lsa, ulardan nechtasi genotip jihatdan F1duragaylariga o’xshaydi?


A) 59 B) 8 C) 472 D) 19

99. Tovuqlarda jinsiy X xromosomasida joylashgan d gen letal xususiyatga ega bo’lib,u jo’jalarni tuxumdan chiqmasligiga sabab bo’ladi. XDXd x XDY genotipli ota-onalar o’zaro chatishtirilganda nobud bo’luvchi avlodlarning foizi van jinsini toping?


A) 25; tovuq B) 25; xo’roz
C) 50; xo’roz D) 50; tovuq

100. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’zning optik atrofiyasi retsessiv X xromosomaga, Gipertrixoz esa dominant Y xromosomaga birikkan holda irsiylanadi. Digeterozigota genotipli qiz uchala belgisi bo’yicha sog’lom yigit bilan turmush qurgan. Bu nikohdan ko’zlari optik atrofiyali qizlar va gipertonik o’g’illarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25; 25 B) 12,5; 25 C) 0; 37,5 D) 0; 25

101. Gipertoniya geni autosomaga bog’liq dominant holda irsiylanadi. Ko’z qorachig’ini to’liq ko’rinmasligi jinsiy X xromosoma orqali o’tuvchi retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi AaXAXa x AaXAY ota-ona turmushidan gipertonik qizlarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25 % B) 37,5 % C) 50 % D) 12,5 %

102. Qaysi chatishtirishdan universal donorli farzand tug’iladi?


A) IAIO x IBIb B) IBIB x IOIO
C) IAIB x IOIO D) IAIA x IOIO

103. Qaysi chatishtirishdan universal retsipient farzand tug’iladi?


A) IAIO x IBIb B) IBIB x IOIO
C) IAIB x IOIO D) IAIA x IOIO

104. Odamda sochnlng jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Gemofiliya (h) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irslylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan gemofiliya bo’yicha sog’ o’g’illardan necha foizining sochi jingalak, to’lqinsimon va silliq bo’ladi?


A) 12,5:25:25 B) 12,5:12,5:12,5
C) 12,5:25:12,5 D) 26:50:25

105. Jingalak sochli,birinchi guruhli,daltonik qiz silliq sochli, to’rtinchi guruhli, sog’lom yigit bilan turmush qurgan. Ulardan tug’iladigan o’g’ilni genotipini ko’rsating?


A) AaIAIOXDY B) AaIBIBXdY
C) AaIAIOXdY D) AaIBIOXDY

106. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi, digeterozigotali genotipli ota-onadan kar-soqov bolaning tug’ilish ehtimolini aniqlang?


A) 25 % B) 50 % C) 37,5 % D) 48,75 %

107. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi, digeterozigotali genotipli ota-onadan kar-soqovlikni har ikkala turi bo’yicha kasal bolaning tug’ilish ehtimolini aniqlang?


A) 12,5 B) 6,25 C) 18,75 D) 25

108. Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va zang zamburug’iga chidamsizlik poyaning normalligi, ertapishartik, zang zamburug’iga


chidamlilik belgilariga nlsbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidamsiz suli navi barcha belgilari bo’yicha gomozigotali bo’yi normal, ertapishar, zang
kasalligiga, chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan F1 duragaylani genotipini ko’rsating?
A) AABbCc B) AABBCC
C) AabbCc D) AaBbCc

109. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo’l bilan nasldan-naslga o’tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onalar ikkala patologik genlar bo’yicha geterozigotali bo’lsa, har ikkala turi bo’yicha sog’ bollarning tug’ilish ehtimoli nechaga teng?


A) 1/16 B) 9/16 C) 15/16 D) 3/16

110. Odamlarda ter bezlarining bo’lmasligi X xromosoma orqali nasldan-naslga o’tuvchi retsessiv belgidir. 1-guruh qomli, teri bezlari bo’lmagan ayol 4-guruh qonli teri bezlaririvojlangan erkak bilan turmushidan uchinchi guruhli, teri bezlari rivojlanmagan o’g’il bollarning tug’ilish ehtimolligini toping?


A) 25 B) 12,5 C) 50 D) 0

111. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida


fcnotip jihatdan 9:7; 9:6:1; 9:3:3:1; 9:3:4
nisbatlar kuzatiladi?
A) AABB x aabb В) AaBB x AaBB
C) AaBb x aabb D) AaBb x AaBb

112. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi,


geterozigotalarning sochi to’lqinsimon bo’ladi.
Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga
bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz
to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga
chiqqan. Tug’ilgan farzandlaming necha foizi
to’lqinsimon sochli bo’ladi?
A) 25 B) 50 C) 75 D) 100

113. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan farzandlaming necha foizi jingalak sochli sog’lom va jingalak sochli daltonik bo’ladi?


A) 25 va 6,25 В) 18,75 va 6,25
C) 75 va 25 D) 25 va 37,5

114. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan farzandlaming necha foizi silliq sochli sog’lom va silliq sochli daltonik bo’ladi?


A) 25 va 6,25 B) 18,75 va 6,25
C) 75va 25 D) 25 va 50

115. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi to’lqinsimon sochli sog’lom va to’lqinsimon sochli daltonik bo’ladi?


A) 25 va 6,25 B) 18,75 va 6,25
C) 37,5 va 12,5 D) 75 va 25

116. Sochning jingalakligi (A) odamda silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan daltonik o’gillardan necha foizining sochi jingalak, to’lqinsimon va silliq bo’ladi?


A) 12,5:25:25 B) 12,5:25:12,5
C) 25:50:25 D) 12,5:12,5:12,5

117. Odamlarda sochining jingalakligi odamda


silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi,
geterozigotalarning sochi to’lqinsimon bo’ladi. O’ng qo’lni ishlatish va normal cshitish
chapaqaylik va karlik ustidan to’liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o’naqay, normal eshituvchi ayol, to’lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan silliq sochli, kar, chapaqay farzand tug’ilish ehtimolini toping.
A) 0 % B) 25 % C) 50 % D) 100 %

118. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo’l bilan nasldan naslga o’tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onaning bittasi ikkala patologik genlar bo’yicha geterozigotali, ikkinchisi esa ikkala genlar bo’yicha sog’ va gomozigotali bo’lsa, avlodda kasal bolalar tug’ilish ehtimolini aniqlang.


A) 25 % B) 0 % C) 50 % D) 75 %

119. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo’l bilan nasldan naslga o’tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onalar ikkala patologik genlar bo’yicha geterozigotali bo’lsa, bolalarning sog’ bo’lib tug’ilish ehtimoli nechaga teng?


A) 9/16 B) 3/16 C) 1/16 D) 15/16

120. Genotipi qanday bo’lgan ota-onalardan 4 ta qon guruhli, malla sochli, chapaqay farzandlar


tug’ilishi mumkin? (sochning to’q rangi malla
rangi ustidan, o’naqaylik chapaqaylik ustidan
dominantlik qiladi)
A) AaBbIAIO x AaBbIBIO
В) АаВbAIO x AabbIBIO
C) АаВbIAIO x aabbIBIO
D) barchasidan

121. II qon guruhli, qo’yko’z, polidaktiliya bilan


kasallangan ona va III guruhli, ko’kko’z, 5
barmoqli otadan I qon guruhli, ko’kko’z, 5
barmoqli farzand tug’ildi (qo’y ko’zlik ko’k
ko’zlik ustidan, polidaktiliya 5 barmoqlilik
ustidan dominantlik qiladi). Ota-ona genotipini
toping.
A) IAIOAaBb x IBIOaabb
B) IAIOaaBb x IBIOAabb
C) IAIAАаВЬ x IBIOaabb
D) IAIAAaBb x IBIBaabb

122. Gipertrixoz nasldan naslga Y-xromosoma


orqali, polidaktiliya autosomada joylashgan
dominant gen orqali o’tadi. Otasi gipertrixoz,
onasi polidaktiliya bilan kasallangan oilada
ikkala belgi bo’yicha sog’lom qiz tug’ilgan.
Barchasining genotipini aniqlang.
A) ♀ AaXX x ♂aaXYb; F1 aaXX
B) ♀ AAXX x ♂aaXYb; F1 AaXX
C) ♀ AaXbXb x ♂aaXbY; F1 aaXbXb
D) ♀ AaХbX x ♂aaXbYb; F1 aaXbXb

123. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi. Agar ota-onalar karsoqovlik kasalligining bir turi bilan kasallangan, boshqa turi bo’yicha esa sog’ va geterozigotali bo’lsa, kar-soqov bolaning tug’ilish ehtimolini aniqlang.


A) 100 % B) 75 % C) 25 % D) 50 %

124. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi. Agar ota-onalar kar-soqovlik kasalligining bir turi bilan kasallangan, boshqa turi bo’yicha esa sog’ va geterozigotali bo’lsa, sog’lom bolalarning tug’ilish ehtimolini aniqlang.


A) 75 % B) 0 % C) 50 % D) 25 %

125. Retsessiv genlar bilan belgilanadigan


ko’rlikning ikki xil turi mavjud. Qorachig’ning
chala ko’rinishi - jinsga bog’liq retsessiv belgi.
Qizning onasi ko’rikning birinchi turi bo’yicha
kasal, ikkinchisi bo’yicha sog’, qorachig’ning
to’liq ko’rinmasligi bo’yicha sog’lom. Otasi esa
ko’rlikning birinchi turi bo’yicha sog’,
ikkinchisi bo’yicha va qorachig’ning to’Iiq
ko’rinmasligi bo’yicha kasal. Yigitning onasi
sog’lom, otasi esa ko’rlikning ikkala turi
bo’yicha kasal, uchinchisi bo’yicha sog’. Uning
akasi ko’rlikning ikkinchi turi bilan kasallangan, qolgan ikkala belgi bo’yicha sog’lom. Bunday oilada ko’rlikning ikkala turi bo’yicha hamda qorachig’ning chala ko’rinishi bo’yicha kasal o’g’il tug’ildi, qiz esa ko’rlikning birinchi turi bo’yicha kasallangan. Ota-ona va avlod genotipini aniqlang.
A) AaBBXAY x aaBbXAXa; aabbXaY
B) AaBbXAY x aaBbXAXa; aabbXaY
C) AABbXAY х ааВЬХAХа; aaBbXaY
D) AaBbXAY x АаВЬХAХа; AaBbXaY

126. Sochning jingalakligi (A) odamda silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota-larning sochi to’lqinsimon bo’ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo’lib, jinsga bog’liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to’lqinsimon sochli sog’lom yigitga turmushga chiqqan. Tug’ilgan daltonizm bo’yicha sog’ o’gillardan necha foizining sochi jingalak, to’lqinsimon va silliq bo’ladi?


A) 12,5:25:25 B) 12,5:25:12,5
C) 25:50:25 D) 12,5:12,5:12,5

127. Odamda gemofiliya va rangni ajrata olmaslik


genlami X-xromosomada retsessiv irsiylanadi.
Qon guruhlarini yuzaga chiqaruvchi ABO va
polidaktiliya dominant genlari autosomada
birikmagan holda irsiylanadi. IV qon guruhli,
boshqa belgilari bo’yicha geterozigotali ayol I
qon guruhli boshqa belgilari bo’yicha normal
bo’lgan gomozigota erkakka turmushga chiqdi.
Tug’ilgan III qon guruhli farzandlaming necha
foizi polidaktiliya, gemofiliya va daltonizm
bilan kasallangan?
A) 12,5 % B) 25 % C) 37,5 % D) 6,25 %

128. Genlarning komplementar (1), epistaz (2),


polimer (3), pleyotropiya (4) ta’sirida vujudga
keladigan fenotipik xilma-xillik to’g’ri
ko’rsatilgan javobni toping.
a) 9:3:3:1; b) 3:1; c) 1:4:6:4:1; d) 9:7;
e) 13:3; f) 2:1
A) 1 -d; 2-е; 3-е; 4-f В) 1 -a,b; 2-е; 3-d; 4-f
C) 1-b; 2-е; 3-a; 4-b D) 1-a,d; 2-е; 3-е; 4-f

129. Albinizm kasalligi autosomada joylashgan


retsessiv gen (a) bilan, diabetning bir turi esa X-xromosomada joylashgan retsessiv (b) gen bilan ifodalanadi. Otasi - sog’, onasi esa diabet bilan kasallangan, har ikkovi ham qora sochli (albinos emas) erkak va ayol oilasida tug’ilgan
qizlarning necha foizida diabet kasalligi
kuzatiladi?
A) 25 B) 50 C) 12,5 D) 6,25

130. Albinizm kasalligi autosomada joylashgan


retsessiv gen (a) bilan, diabetning bir turi esa X- xromosomada joylashgan retsessiv (b) gen bilan ifodalanadi. Otasi - sog’, onasi esa diabet bilan kasallangan, har ikkovi ham qora sochli (albinos emas) erkak va ayol oilasida kasal bolalarning tug’ilish ehtimolini toping.
A) 50 % B) 37,5 % C) 62,5 % D) 12,5 %

131. Odamda normal eshitish dominant, karlik


retsessiv belgi hisoblanadi. Normal eshituvchi II qon guruhli geterozigotali ota-onadan tug’ilgan farzandlarning necha foizi ikkita belgisi bo’yicha gomozigota bo’ladi?
A) 25 % B) 75 % C) 100 % D) 50 %

132. Gemofiliya geni odamning X-xromosomasiga joylashgan bo’lib, jinsga birikkan holda irsiylanadigan retsessiv belgi. Albinizm kasalligining geni autosomada joylashgan retsessiv belgi. Har ikkala belgi bo’yicha sog’lom bo’lgan ota-onadan gemofiliya bilan og’rigan albinos o’g’il tug’ildi. Ota-onaning


genotipini ko’rsating.
А) ХAХаАа x XAYAa
В) ХAХаАа x XAYaa
C) XAXaAa x XAYAA
D) XAXAAa x XAYAa

133. Odamlarda sochining jingalakligi odamda


silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi,
geterozigotalarning sochi to’lqinsimon bo’ladi.
O’ng qo’lni ishlatish va normal eshitish
chapaqaylik va karlik ustidan to’liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o’naqay, normal eshituvchi (ikkita belgisi bo’yicha geterozigota) ayol, to’lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi (geterozigota) erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan tug’iladigan farzandlar orasida o’naqay normal va chapaqay normal tug’ilish ehtimolini aniqlang.
A) 37,5 % va 12,5% B) 25 % va 25 %
C) 37,5 % va 37,5% D) 12,5 % va 12,5 %

134. Albinizm kasalligi autosomada joylashgan


retsessiv gen (a) bilan, diabetning bir turi esa X-xromosomada joylashgan retsessiv (b) gen bilan ifodalanadi. Otasi - sog’, onasi esa diabet bilan kasallangan, har ikkovi ham qora sochli (albinos emas) erkak va ayol oilasida 2 ta belgi bo’yicha sog’ tug’ilgan farzandlarning necha foizi qiz bo’ladi?
A) 50 % B) 25 % C) 75 % D) 12,5 %

135. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi


ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota
organizmlarning sochi to’lqinsimon bo’ladi.
O’ng qo’lni ishlatish va normal eshitish esa
chapaqaylik va karlik ustidan to’liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o’naqay, normal eshituvchi ayol, to’lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Ularda to’lqinsimon sochli, chapaqay, kar farzand tug’ilgan bo’lsa, ota-ona genotipini aniqlang.
A) AABbDD x AabbDd
B) AABbDd x AabbDd
C) AaBbDd x AabbDd
D) AABbDd x AaBbDd

136. Odamda gemofiliya va rangni ajrata olmaslik genlarni X-xromosomada retsessiv irsiylanadi. Qon guruhlarini yuzaga chiqaruvchi ABO va polidaktiliya dominant genlari autosomada birikmagan holda irsiylanadi. IV qon guruhli, boshqa belgilari bo’yicha geterozigotali ayol I qon guruhli boshqa belgilari bo’yicha normal bo’lgan gomozigota erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilgan farzandlarning necha foizi gemofiliya


va rang ajrata olmaslik bilan kasallangan, ammo normal barmoqli va II qon guruhiga ega?
A) 50 % B) 6,25 % C) 12,5 % D) 25 %

137. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, daltonizm X-xromosomaga birikkan holda


irsiylanadi. Yaqindan ko’radigan ota-onadan
miopiya bilan kasallangan, daltonik bola
tug’ilgan. Ota-ona genotipini aniqlang.
A) AAXDXD x aaXdY В) aaXDXd x aaXDY
C) aaXDXD x aaXdY D) AaXDXd x AaXDY

138. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, daltonizm X-xromosomaga birikkan holda


irsiylanadi. Yaqindan ko’radigan ota-onadan
miopiya bilan kasallangan, daltonik bola
tug’ilgan. Farzandlarning necha foizi daltonizm
bilan kasallangan bo’lishi ehtimoli bor?
A) 0 B) 50 C) 100 D) 25

139. Miopiya autosomada joylashgan dominant gen, daltonizm X-xromosomaga birikkan holda


irsiylanadi. Yaqindan ko’radigan ota-onadan
miopiya bilan kasallangan, daltonik bola
tug’ilgan. Qizlarning necha foizi rangni yaxshi
ajrata olmaydi?
A) 25 B) 100 C) 50 D) 0

140. Miopiya, ya’ni yaqindan ko’rish kasalligi


dominant belgi bo’lib autosoma xromosomada
joylashgan, uning retsessivi esa normal
ko’rishni belgilaydi. Gemofiliya kasalligi jinsiy
X-xromosomada, tepakallik geni esa Y
xromosomada joylashgan bo’lib, retsessiv holda
irsiylanadi. Barcha belgilari bo’yicha
geterozigota ayol, normal ko’ruvchi, gemofilik
tepakal erkakka turmushga chiqdi. Tug’ilgan
farzandlarning necha foizi ona genotipiga
o’xshaydi?
A) 6,25 B) 12,5 C) 50 D) 25

141. Albinizm kasalligi retsessiv autosoma,


daltonizm retsessiv jinsga birikkan holda
irsiylanadi. I qon guruhi IOIO va II qon guruhi
IAIA, IAIO holda ifodalalandi. I qon guruhli
daltonizm va albinizm bo’yicha sog’lom
gomozigotali ayol daltonik bo’lmagan va qolgan
ikki belgi bo’yicha geterozigotali II qon guruhli
yigitga turmushga chiqdi. Ushbu oilada
tug’ilgan qiz bolalardan necha foizi II qon
guruhli hamda daltonizm va albinizm bo’yicha
kasal bo’lish ehtimolini toping
А) 75 В) 25 С) 0 D) 50

142. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda gamma globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemia deb nomlanadi. Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X-xromosomada joylashgan. Kasallik belgisi har ikki holda ham retsessiv irsiylanadi. Ona ikki belgi bo’yicha geterozigotali, ota sog’lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo’lsa, ota-ona genotipini aniqlang.


А) AaXBXb x AAXBY
В) AaXBXb x AAXbY
С) AAXBXB x AaXBY
D) AAXBXb x AaXBY

143. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda gamma globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemia deb nomlanadi. Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X-xromosomada joylashgan. Kasallik belgisi har ikki holda ham retsessiv irsiylanadi. Ona ikki belgi bo’yicha geterozigotali, ota sog’lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo’lsa, qizlarning necha foizi genotip jihatdan tashuvchi bo’ladi?


A) 100 B) 12,5 C) 75 D) 50

144. Bolalarda immunitet yetishmasligi qonda gamma globulin sintezlanmasligi oqibatida vujudga keladi. Bu kasallik agammaglobulinemia deb nomlanadi. Ushbu kasallikni keltirib chiqaruvchi genning bir turi autosomada, ikkinchi turi jinsiy X-xromosomada joylashgan. Kasallik belgisi har ikki holda ham retsessiv irsiylanadi. Ona ikki belgi bo’yicha geterozigotali, ota sog’lom va uning avlodlarida kasallik kuzatilmagan bo’lsa, qizlarning necha foizi ikkala belgi bo’yicha tashuvchi bo’ladi?


A) 75 B) 25 C) 50 D) 100

145. Yaqindan ko’rish (miopiya) autosomada


joylashgan gen, rangni ajrata olmaslik (daltonizm) X-xromosomada joylashgan retsessiv gen bilan ifodalanadi. Normal ko’rish qobiliyatiga ega ota-onadan rangni ajrata oladigan qiz va bitta daltonik o’g’il tug’ilgan. Ko’rsatilgan farzandlar genotipini toping.
A) AaXDXd; AaXDY B) aaXDXd; aaXDY
C) aaXDXD; aaXdY D) AAXDXD x aaXdY




Download 1.16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling