Texnalogia va dizayn

Shunday qilib, inson tanasini elektr tokiga ko‟rsatayotgan qarshiligi bir tekis va mo‟tadil emas. Shu qarshiliklar bilan hisob-kitob qilishda o‟ziga hos qiyinchiliklarga duch kelinadi. Hisob-kitobni osonlashtirish niyatida amaliyotda yetarli aniqlik darajasida inson tanasini qarshiligini Rh = 1000 Om ga teng deb qabul qilingan.

2-rasm. Yerga ulanadigan himoya sim s’hyemasi

3-rasm. Elektr uskunalarini zazemleniye qilish sxemasi

Uzunligi 2 metrdan ortiq bo’lgan metall truba (3) yerga qoqiladi. (rasmda) yoki 1-1,5 m chuqurlikda ura qazib, unga varaq metall qo’yiladi. (2-rasmda)

Yerga ko’miladigan metall (zazemlitel) uchun diometri 25-30 mm va uzunligi 2,5-3 m bo’lgan po’lat truba yoki qalinligi 4 mm va kengligi 12 mm dan kam bo’lmagan po’lat lenta ishlatiladi.

Po’lat trubalar yerga 0,7-0,8 m chuqurlikda,po’lat lentalar esa yerning muzlamaydigan va qurib qolmaydigan qatlamiga ko’milishi kerak.

Po’lat lentalarning uchlari, ko’ndalang kesimi 100 mm² dan kam bo’lmagan shisha bilan o’zaro ulanadi.

Yerga ko’milgan po’lat trubalar orasidagi masofa 2,5-3 m bo’lishi lozim. Elektr ustanovkaning tok o’tmaydigan barcha metall qismlari, ya’ni elektr mashinalar, yoritish lampalari va apparatlarning korpusi transformator baki. Boshqarish shchitining metall karkasiana shu varaq metallga izolyasiyalanmagan ayrim sim bilan tutashtiriladi.

Yerga ulangan simlarni bir-biriga ulaydigan po’lat simlarning ko’ndalang kesimi quyidagichadir: tarqoq joylashgan iste’molchilarning nol nuqtasi maxsus sim orqali yer bilan birlashtiriladi. Elektr tarmog’ining nol simini yerga ulashni zakuleniye deyiladi.

Uch fazali tok manbaidan nol sim tortilgan va yerga ulangan bo’lsa, yelektr uskunalarining korpuslaini yerga ulamasdan, shu nol simga ulash kifoya. (3-rasm).

Elеktr tarmoqlarni o‟tkazgichlari yеrga nisbatan, o‟ziga xos hajmiga va faol qarshilikka- tok siljish qarshiligiga ega. Siljish tok qarshiligi esa o‟tkazgichlarni izolyatsiyasi qarshiligi bilan tokni yеrga o‟tish yo‟lini qarshiligini yig‟indisiga tеng.

Inson fazali o‟tkazgichlarini biriga ulanib qolishi (bir fazali ulanish) shu simnio‟tkazuvchanligi yеrga nisbatan, kamayib kеtadi va nеytralni surilishiga olib kеladi, ya‟ni fazalarni qiyaligi hosil bo‟ladi.

Inson tanasini to`k turiga bog`liqligi.

Inson tanasidan o‟tayotgan tok, eng kichik qarshilik ko‟rsatadigan yo‟ldan boradi. Shu holatida tanani qismlari har xil solishtirma qarshiligiga ega bo‟lgani bilan tushuntiriladi.

Inson terisining ko‟rinishi (kesmada)