Texnologiya

NAZARIY MA’LUMOTLAR
Ko‘pchilikga ma’lumki etalonlar bu juda aniq o’lchovchi qurilmalardir. Shuning uchun ham ular tashqi muhitga, ya’ni laboratoriyadagi haroratni, havo namligini, atmosfera bosimini o’zgarishiga, har xil to’lqinlarga, vibrasiyaga, elektrik, magnit va elektromagnit maydonlariga va shunga o’xshash ta’sir etuvchi omillarga sezgir. Shu sababdan tashqi muhitni etalonlarga ta’sirini iloji boricha kamaytirish maqsadida O’z MEM ning binosi o’ziga xos uslubda qurilgan va maxsus xonalarga ega.
Etalonlarimiz orasida eng yuqori aniqlikga ega bо‘lgani – chastota va vaqt birliklari milliy boshlang‘ich etaloni. Eng aniq qо‘l va devor soatlari vaqt etaloniga nisbatan milliard marta ko’proq xatolikka yо‘l qо‘yadilar. Bu «etalon soat» ni xatoligi 10^-12, bu degani u 3 ming yilda 1 sekundga adashadi. Etalonning tashqi ko’rinishi hech qanday soatga o’xshamaydi, u murakkab qurulma bo’lib, kvant hodisasiga, ya’ni vodorod atomi asosiy holatining ikki o’ta nozik sathlari orasidagi bir-biriga o’tishiga muvofiq keladigan nurlanishning davriga asoslangan elektron generatordir (8.1-rasm).

8.1.-rasm – Chastota va vaqt birliklari milliy boshlang‘ich etaloni

Metrologik xarateristikalari:

O‘lcash ko‘lami - 1 Gs, 5 MGs, 100MGs

_{Asosiy nizbiy xatolik chegarasi - 110}^-12