Texnologiyalar va pedagogik mahorat

Seminar mashg‘ulotining eng muhim bosqichi hamda uning o ‘zagi 
muammoli savolga javob qidirishni tashkil etish hisoblanadi.
0 ‘qituvchi muammoli savol qo‘yib, unga javob olishi bilanoq to‘g‘ri va 
noto‘g‘ri javoblarni baholamasligi, balki talabalardan savollaiga har tomonlama 
keng javob talab qilishi kerak. Agar talaba kutilgan muayyan javobni tayinU 
asoslay olmasa, bu javobga xayrihoh bo‘lgan boshqa talabalami ham aniqlab, 
ularga birgalikda shu javobni asoslashni taklif etadi. Agar talabalar u yoki bu 
savolga turli javoblar taklif etsalar, o‘qituvchi talabalarning javoblarni 
qiyoslashga qaratilgan fikrlashga urintirishi lozim bo‘ladi. Bunday fikrlash 
ishi murakkab bo‘lib, u barcha bildirilgan nuqtai nazarlami tushunish, 
ulaming kuchli va kuchsiz tomonlarini aniqlash, to‘g‘ri javobni qidirish 
maqsadida tanqidlami hisobga olgan holda turii qarashlami o‘zaro nisbatlashni 
ko'zdatutadi.
Shunday qilib, muammoli savolga javob topishni qidirishni tashkil etish 
o‘zida muntazam qo‘yilgan qadamlar modulini birlashtiradi. Ular quyidagilar:
• 
muammoli savolni qo'yish;
• 
qo'yilgan savollarga javob topish va asoslash bo'yicha talabalarning 
fikrlashga urinishlarini tashkil etish;
• 
javoblaming tanqidiy tahlilini tashkil etish, ulaming kuchli va kuchsiz 
jihatlarini aniqlash;
• kelishilgan mavqe (pozitsiya)ni ishlab chiqish — eng to ^ r i javobni 
konstruksiyalash maqsadida javoblarni o'zflro qiyos qilishni tashkil etish.
• keyingi muammoli savolni qo'yishga oitish.
0 ‘qituvchi tashkil etgan bunday mujassamlangan harakatlami bajarish
86

---

jarayonida talabalarning tafakkurlarida rivojlanish yuz beradi.
Talabalarga muammoli savollar qo‘yishda muammoli savollaming 
uzluksizligini, ulaming bajaigan ijodiy ish natijalari bilan aloqasini ta’minlash 
zarur.
tftnuman, talabalarning fikrlash qobiliyatlarini o‘stirishga bag‘ishlangan 
seminar quyidagi bosqichlami o‘z ichiga oladi: