Texnologiyalar va pedagogik mahorat

Tanqidiy tekshirib ko'rish
Tatbiq qilishga qaratilgan savollar o‘qish (talaffiiz) jarayoni yoki o‘iganish 
tajribasida uchraydigan mantiq muammolarini yechish va chuqur o‘rganish 
uchun imkoniyat beradi.
Tahlil etishga qaratilgan savollar talabalardan u yoki bu voqeaning 
ahamiyati yetarli darajada yaxshi yoritilganmi, yo‘qmi degan savolga javob 
berishga undaydi.
114

---

Sintez qilishga qaratilgan savollar yangicha fikrlash asosida ijodiy 
muammolami hal qilishga da’vat etadi. Sintez savollari talabalarga o‘zining 
barcha bilim va tajribalarini muammoning ijodiy yechilishida foydalanishga 
imkon beradi. Sintez savollari muqobil ssenariylar yaratishni ham taqozo 
qilishi mumkin.
Baholash savollari yaxshi va yomon, adolatli va adolatsizlik to‘g‘risida 
hukm chiqarish uchun beriladi.
Baholash savollari talabalar, axborotlar sifatini, yangi axborotlarga 
nisbatan o‘z munosabatini baholay olishi hamda ulami qadrlay olishi uchun 
beriladi.
Tanqidiy fikrlashni rivojlantirish mualliflari fikrlash jarayonini tashkil 
etishdaidrokqilishning 4 tipini farqlaydilar:
Yaxlitligicha idrok etish.
Mavzu yoki fan to‘g‘risida umumiy bilim 
beradigan idrokning shaklidir.
Izohli idrok etish.
Bu Blum izohlari darajasiga aynandir. Idrokning bu 
tipidatalabag‘oyavahodisalaming o‘zaro aloqalarini yoritadi, uning mohiyatini 
muhokama qiladi, fanning turli sohalariga oid g‘oya va axborotlami hatto 
tashqi jihatdan bog‘liq hodisalami birlashtiradi.
Shaxsiy idrok etish.
Talabalar o‘zlarida awaldan mavjud bo‘lgan shaxsiy 
tajriba va bilimlar tuzilmasini yangi bilimlar bilan bog'lab tushunish jarayoni 
aks ettiradi.
Tanqidiy idrok etish.
Mazmunni bir tomonga qo‘yib, uni tahlil qilish, 
uning nisbiy qimmatini, to‘g‘riligini, foydaliligini va talabalarning bilishi, 
tushunishi va qabul qilishi doirasida uning ahamiyatini baholashdir.
Shunday qilib, axborotlami chorlash, o ‘ylab ko‘rish va fikrlash 
metodikalaridan foydalanish quyidagi muhim vazifalami yechish imkoniyatini 
beradi:
•