Texnologiyalar va pedagogik mahorat

talabalarga maqsadlarini anglab olishga yordam beradi;
• mashgulotlarda faolligini ta ’minlaydi;
• 
samarali munozaraga chorlaydi;
• 
talabalarning o'zlari savollar tuzishlari va uni savol tarzida bera 
olishlari uchun yordam beradi;
• 
talabalarga o‘z shaxsiy bilimlarini ifoda qilishga yordam beradi;
• 
talabalarning shaxsiy mutolaasi motivatsiyasini qo'llab-quwatlaydi;
• har qanday flkrlarga bo'lgan hurmat kayfiyatini yaratadi;
• talabalarda personajlarga boHadigan iztirobni
o
‘stirishga yordam beradi;
• 
talabalar qadrlanadigan fikrlashga sharoit yaratadi;
• talabalarning tanqidiy jalb qilinishiga bir qator umidlar bildiriladi.
Klasterlarga 
bo4ish.
Bu pedagogik strategiya bo‘lib, talabalarning u yoki
bu mavzu bo‘yicha erkin va bemalol o‘ylashga yordam beradi. U faqat g‘oyalar 
orasidagi bog‘lanishlami fikrlashni ta’minlash imkoniyatini beradigan 
tuzilmani aniqlab olishni talab qiladi. U fikrlashning oddiy shakli emas,
115

---

balki miya faoliyati bilan zid bog‘lanadi.
Klasterlarga bo‘lishdan axborotlami chorlash bosqichida ham, fikrlash 
bosqichida ham foydalaniladi. U muayyan mavzu sinchiklab o‘igani]guncha 
fikrlash faoliyatini ta’minlashda foydalanilishi mumkin. Klasterlarga bo‘lish 
talabalaming tasawurlarini yangi bog‘lanishlari yoki ulaming grafik 
ifodalari ko‘rinishlarini ta’minlovchi sifatida ham o‘tganliklarini yakunlash 
vositasi sifatida qo‘llanilishi mumkin. Bu o‘z bilimlariga, muayyan mavzu 
to ‘g‘risida tasawuriga va uni tushunishga yo‘l ochadigan nazardagi 
strategiyadir.
Klasterlarga bo‘lish quyidagi usullarda amalga oshiriladi:
1.Hushingizga kelgan barcha fikrlami yozib olish. Bu fikrlami muhokama 
qilmang, shunchaki yozib olavering.
2. Xatni (matnni) kechiktiradigan imlo va boshqa omillarga ham parvo 
qilmang.
3. Sizga berilgan vaqt nihoyasiga yetmagunga qadar yozishdan to^rtamang. 
Miyangizga fikr kelishi to‘xtab qolsa, toki yangi fikrlar kelgunga qadar 
qog‘ozda nimalamidir chizib o‘tiring.
4. Imkoni boricha, bog‘lanishi mumkin bo‘lgan g‘oyalami tizib chiqing. 
G ‘oyalaming oqimi sifati va ular orasidagi aloqalami chegaralab qo‘ymang.
Юasterlarga bo‘lish, Stil va Stil (1991)ning ta ’biricha, bu juda 
moslashuvchan strategiyadir. Uni individual tarzda ham guruhda ham qo‘llash 
mumkin. Guruh faoliyatida u guruh g‘oyalarining tirgovichi sifatida xizmat 
qiladi. Bu esa talabalarni har bir amalda bo‘lgan bog‘lanishlaiga, aloqalaiga 
yaqinlashtiradi.