Texnologiyalari o‘qituvchi kitobi 5-sinf toshkent – 2020

33-dars. SCRATCH MUHITIDA SODDA
MULTFILMLAR YARATISH
Ta’limiy maqsad
Kasbiy maqsad (motivatsiya). 
Mamlakatimiz va xorijda ehtiyoj katta bo‘lgan kasblarga tayyorlash.
Kognitiv maqsad (rivojlantiruvchi).
Rivojlanib borayotgan informatsion va raqamli texnologiyalar 
sohasi bo‘yicha munosib kasb egasini tarbiyalash. 
Sahnada chiziqlar chizish uchun PEN (Pero) 
blokidan foydalanamiz. Bu bloklar buyruqlar 
panelida bo‘lmasa, ularni qo‘shimcha buyruqlar guruhidan o‘rnatamiz. Mushukcha chizishni 
markazdan boshlash uchun 
blok tanlanadi, ko‘rinmas bo‘lishi uchun esa spraytlar 
panelida Show (ko‘rinish) va Hide (yashirinish) tugmachalari tanlanadi yoki Costumes bo‘limidan 
Show va Hide bloklari ishlatiladi. 
O‘qituvchi ekranda 104-betdagi 1-mashqni o‘quvchilarga bajarib ko‘rsatadi. So‘ngra o‘quvchilar 
kompyuterda uni mustaqil bajaradi.
Mustaqil ish 
O‘zingizni sinab ko‘ring
O‘quvchilar darslikning 105-betidagi 2-mashqni mustaqil ravishda bajaradi.
Darslikning 105-betidagi 3-mashqni o’quvchilar ijodiy yondashgan holda bajaradi va baholash 
tizimi asosida baholanadi.
105-betdagi 1, 2-mashqlar bo‘yicha yozma javob yozib kelish. 
Uy vazifasi
Dars
33

---

107
5-SINF DARSLIGI BO‘YICHA 
O‘QUV-METODIK QO‘LLANMA
I. Tashkiliy qism
Salomlashish, davomatni aniqlash, uy vazifasini tekshirish
Darsning turi
amaliy
O‘qitishning usul va 
texnologiyalari
suhbat, savol-javob, “Step by Step”, “Marafon” usullari
O‘qitishning shakllari
yakka tartibda, juft-juft bo‘lib ishlash
AKT va interfaol vositalar
o kompyuter
o elektron doska
o smart doska
o proyektor
o televizor
o kolonkalar
Ko‘rgazmali qurollar va 
o‘qitish vositalari
o darslik
o taqdimot
o video
o rasmlar
o plakatlar
o tarqatma kartochka-vazifalar
o amaliy vazifalar 
o laboratoriya vazifalari
o test varaqalari
o so‘rovnoma
II. Motivatsiya
Men ham multfilm yaratishni o‘rganaman. Mening birinchi 
multfilmim. 
III. Yangi tushunchalar
Multiplikatsion film, dublicate, Bear-walking.
Darsning texnologik xaritasi va ssenariysi
Qo‘llaniladigan resurslar
Tarqatma 
vazifalar
Taqdimot
Videodars
Audiodars
Internet-resurs
33-mavzu.pptx
33-mavzu.avi
33-mavzu.mp3 
http:\www.dr.rtm.uz.
Yangi mavzu 
Sinf doskasida sana, mavzu hamda o‘tilgan mavzular bo‘yicha asosiy atamalar ingliz tilida ustun 
shaklida yoziladi.
Aziz o‘quvchilar! Bugungi darsimizda yangi mavzu bilan tanishishdan avval Sizlar bilan Scratch 
dasturlash muhitida o‘rgangan yangi so‘z va ko‘rsatmalar vazifasini takrorlab olamiz. 
Dastur – Sprayt – Blok – 
Algoritm – Skript – Shoose a Sprayt –
Algoritm ijrochisi – Stage – Choose a Backdrop –
Skratch – Code – Show –
Skratching – Costumes – Hide – 
Sound – Size – New – 
Direction – Dublikat – Pen –
O‘qituvchi:

---

108
Daftarga yozib oling!
Mustaqil ish 
Multfilm o‘zi nima? Uning to‘liq atamasi multiplikatsion film (lot. multiplikatio (ko‘paytirish) va
ing .film (plyonka) bo‘lib, kinoteatr, teleko‘rsatuv va kompyuter ekranlarida ko‘rishga mo‘ljallangan 
filmni anglatadi. Multfilmlar yaratilish texnologiyasida bir necha san’at yo‘nalishlari jamlangan: 
rasm, harakat, ovoz, musiqa va rejissura, ya’ni multfilm ssenariysi. Ssenariydagi voqealarning 
ketma-ketligi ham dasturlash jarayoniga o‘xshash bo‘ladi.
107-bet, 2-mashq. O‘quvchilar “Ona-bola ayiqlar”ni mustaqil bajarib ko‘rishadi.
O‘qituvchi eng faol qatnashgan o‘quvchilarga stikerlar ulashadi va yangi mavzuni taqdimot 
yordamida olib boradi. 
107-bet. “Mustaqil vazifalar” bo‘limida berilgan mashqlarning birini tanlab, unga skript hosil qilish.
O‘zingizni sinab ko‘ring
108-betdagi uy vazifasining mashqlari va mustaqil vazifalaridan biriga skript yozib kelish.
Uy vazifasi
Kasbiy maqsad (motivatsiya). 
Hayotiy va kasbiy faoliyatida mustahkam bilim va ko‘nikmalarga ega 
bo‘lish.
Kognitiv maqsad (rivojlantiruvchi).
O‘z kasbini sevuvchi, mohir va professionallarga xos xislatlarni 
tarbiyalash.
№ O‘tiladigan modullar
Hosil qilinadigan bilim va ko‘nikmalar
1
O‘tilgan barcha boblar bo‘yicha test 
topshiriqlari
O‘tilgan mavzular bo‘yicha tayyorlangan test 
vazifalarini bajarish.
2
O‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini 
baholash tizimi
Yil davomida olingan bilim va ko‘nikmalarga oid 
misol va amaliy mashg‘ulotlarni bajara olish.