Tibbiy va biologik kimyo kafedrasi tibbiy kimyo elektrodlardagi elektron tashish bilan boradigan jarayonlar. Potensiallar hosil bo’lishi -kurs маъруза Ma`ruzachi: Dos. Tadgiyeva X. S

Eritma pHini o`lchash uchun galvanik element sxemasi

Ag AgCl;HCl shisha aniql-gan AgCl; Ag

[H+]=const memb- eritma KCl

rana [H+]=x (to`yin

gan)

Potensimetrik titrlash

Potensiometrik titrlashda ishchi eritmani quygan sari aniqlanayotgan eritmaning elektr yurituvchi kuchi yoki eritmaning pH qiymati o`lchanib boriladi. Masalan kislotani ishqor bilan titrlashda vodorod ionlarining konsentratsiyasi kamayib borishi bilan sistemaning elektr yurituvchi kuchi kamayib, pHi esa ortib boradi. Ekvivalent nuqtada EYuK keskin pasayib, pH esa keskin ortadi. Ekvivalent nuqtadan keyin yana sekin-asta o`zgaradi.

EYuK yoki рН ni titrant eritmaning hajmiga bog`liqligini ars ettiruvchi integral va differensial chizmalar chiziladi.

Potensiometrik titrlashning egri chizig’i

Интегральная кривая
HCl + NaOH = NaCl + H2O
Integral chizma

Кривая потенциометрического титрования

Интегральная кривая
HCl + NaOH = NaCl + H2O
Integral chizma
Potensiometrik titrlashning egri chizig’i

Кривая потенциометрического титрования

Дифференциальная кривая
Potensiometrik titrlashning egri chizig’i
NNaOH·VNaOH NHCl = --------------- VHCl
Differensial chizma
; mol/l

Oksidlanish-qaytarilish potensiallarining biologik axamiyati

Organizmning tarkibidagi oksidlanish-qaytarilish sistemalari: sitihromalar, gem-gematin, sistin-sistein, vodorod peroksid, glutation sistemasi, qahrabo va fumar kislotalar va boshqalar.
Sistemaning redoks potensiali shu sistemani boshqa sistemaga elektron berishi yoki qabul qilishi hossasini baholovchi kattalikdir. Biologik oksidlanish jarayoni oksidlanish-qaytarilish reaksiyalaridan tuzilgan zanjirdir. Bu jarayon oksidlanayotgan substratdan kislorodga elektron va proton tashuvchi ma`lum fermentlar bilan boshqariladi. Bu zanjirning har bir bosqichiga aniq redoks potensialga ega bo`lgan redoks sistema to`g`ri keladi.