Tibbiyot mikrobiologiyasi

Bog‘cha yoshidagi bolalarda o‘tkaziladigan vaksinatsiya
Bog‘chaga chiqishdan avval bolalar bir qator qo‘shimcha vaksinalar olishi kerak. Ular quyidagilar:
Bog‘chagacha bo‘lgan bolalarda o‘tkaziladigan vaksinalar
Bog‘chaga chiqishda bola Gepatit A ga qarshi emlanishi maqsadga muvofiq bo’lib uyushgan bolalar guruhida emlangan bola kasallik manbai bilan muloqotda bo’lishi natijasida kasallikka qarshi immun javob shakllanganligi ota-onalarni xavotirini kamayishiga olib keladi hamda bog’chada kasallikni keng tarqalib ketishining oldi olinadi.
• Bog’chaga chiqadigan bola emlash kalendaridagi barcha vaksinani o’z vaqtida olishi juda muhim. Chunki kasallikka qarshi jamoaviy immunitet bo’lgan ya’ni emlash kalendariga muvofiq emlashlarni 95% dan yuqori ko’rsatkichda emlash olib borilsa jamoaviy immunitet yetarli darajada bo’lishiga va bolalarni kasallikdan himoyalanishiga asos bo’ladi. 
• Har yili kuz oyalrida mavsumiy grippga qarshi vaksina olishi bolalarni har yilgi gripp mavsumida kaallanish holatlarini kamayishiga erishiladi.

31. 
    Инфекцион касалликларнинг специфик профилактикаси ва терапиясини ишлаб чиқиш.
    

Yuqumli kasalliklar prof laktikasi

Infeksiyaning yuqish mexanizmini bartaraf qilish bo'yicha tadbirlar

⚫️Tashqi muhitda saqlanib qolgan, chidamli qo'zg'atuvchilar sababchi bo'lgan infeksiyaning tarqaatrof ida, uning yashash joylarida, turli buyumlardagi infeksiyani yo'qotish uchun dezinfeksiya o'tkaziladilish yo'llarini uzish, yuqumsizlantirish va bemor. Shu bilan birga dezinseksiya (infeksiya tarqatuvchi hasharotlarni yo'qotish) va deratizatsiya (kemiruvchilarni o'ldirish) o'tkazilishi zarur.

Dezinfeksiya.

• Dezinfeksiya - bu yuqumli kasalliklar qo'zg'atuvchilarini

atrof muhitdan yo'qotish.

Dezinfeksiya

1)O`choqli 2) Profilaktik

- Joriy
- Yakunlovchi

Dizenfeksiyalovchi vositalar :

Fizik vositalar:

1. Mexanik vositalar-tozalash, artish,yuvish.

2. Termik vositalar-yuqori va pastharoratdan foydalanish.
3. Nur vositalar-har xil bakterisid(lotincha caedo o'ldirish) nurlar bilan nurlantirish, ultratovush ta'siri

Kimyoviy vositalar:

1. Xlorli ohak-26%, 32%, 35%

2. Kalsiy gipoxlorid-70%,60% va 50% faol xlor bor.
3. Xloramin-25-28% faol xlor bor.
4. Ozon
5. Lizol-3-10% li eritmalari
6. Sirka kislota- 3%,4%, 90%
7. Etil spirti

Dezinseksiya-

<

Mexanik usul - 1) Tozalash

2) Ushlash
3) Qoqish

Masalan, pashshalarni ushlash va yo'qotish uchun pashsha ushlagichlar, yopishqoq qog'ozlar yoki pashsha urgichlar ishlatiladi.

Fizik usul-

1)Muzlatish 3) Yuvish2) Yoqish 4) Isitish

Kimyoviy usul

- 1)Natriy ftorid 2) Borat kislota 3) Bura 4) Xlorofos 5) geksaxloran 6) Karbofos

Yuqumli kasalliklar terapiyasi.

• Yuqumli kasalliklar bilan og'rigan bemorlarni kompleks davolash lozim. Bemorlarni etiologik va patogenetik jihatdan asoslangan holda davolash uchun yuqumli kasalliklarni davolash qoidalariga amal qilish zarur. Bular quyidagilarni o'z ichiga oladi:

1) qo'zg'atuvchiga ta'sir etish;

2) qo'zg'atuvchi toksiniga ta'sir etish;

3) organizm reaktivligiga ta'sir etish;

4) patologik jarayonning ayrim bo'g'inlariga ta'sir etish.

Yuqumli kasalliklarni davolashda ishlatiladigan preparatlarni quydagi guruhlarga bo'lish mumkin

1.Spetsifik immunoterapiya-(seroterapiya, vaksinoterapiya, fagoterapiya)

2. Kimyoterapiya-(antibiotiklar, sulfanilamid preparatlar, nitrofuran va 8-oksixinolin hosilalari, va viruslarga qarshi preparatlar)

3.Nospetsifik immunoterapiya-

(immunomodulyatorlar, metabolik jarayonlarni tezlashtiruvchi preparatlar, glyukokortikosteroidlar, anabolik steroidlar)

Seroterapiya.

• Yuqumli kasalliklarda antiteloga ega preparatlardan zardoblar va gamma-globulinlar ishlatiladi. Seropreparatlar uch guruhga bo'linadi:

1. Antitoksik (qoqsholga, difteriyaga, botulizmga qarshi hamda antistafilokokk gamma-globulin),

3.Antivirus (antirabik, chechakka, gripp va kanadan yuqadigan

2.Antimikrob (kuydirgi va leptospirozga qarshi gamma-globulin) va ensefalitga qarshi gamma-globulinlar). Eng ko'p qo'llaniladiganlari antitoksik zardoblar bo'lib, ular u yoki bu qo'zg'atuvchilar tomonidan ishlab chiqiladigan toksinni neytrallaydi va xalqaro birlikda (XB) belgilanadi.

Seroterapiyaning umumiy qoidalari tipospetsifiklik, erta qo'llash va dozaning yetarliligidir.

32.