Tilshunoslik kafedrasi "tasdiqlayman" "himoyaga qo

 

III BOB.  

3.1.Til assimlyatsiyasi………………………………………………………………. 

3.2.O‗zbek tili munosabatlari tarixi……………………………………………….. 

3.3..Tilda interferensiya hodisasi.......................... ………………………………… 

 

UMUMIY XULOSALAR………………………………………............................. 

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI…………............................. 

 

 

 

 

 

 

---

5 

 

ISHNING UMUMIY TAVSIFI 

Mavzuning 

dolzarbligi. 

Muhtaram 

prezidentimiz 

I.A.Karimov 

ta‘kidlaganidek:Globallashuv  jarayoni  hayotimizga  tobora  tez  va  chuqur  kirib 

kelayotganining  asosiy  omili  va  sababi  xususida  gapirganda  shuni  ob‘ektiv  tan 

olish kerak — bugungi kunda har qaysi davlatning taraqqiyoti va ravnaqi nafaqat 

yaqin va uzoq qushnilar, balki jahon miqyosida boshqa mintaqa va hududlar bilan 

shunday  chambarchas  bog‗lanib  boryaptiki,  biron  mamlakatning  bu  jarayondan 

chetda turishi ijobiy natijalarga olib kelmasligini tushunish, anglash qiyin emas. 

Shu  ma‘noda,  globallashuv  —  bu  avvalo  hayot  sur‘atlarining  beqiyos 

darajada tezlashuvi demakdir

1

. 

Ushbu  teran  fikr  bevosita  tilshunoslikka  ham  taalluqli  bo‗lib,  o‗zbek 

tilshunosligida  bugungi  kunda  yaratilayotgan  qator  tadqiqotlar,  izlanishlar  aynan 

shu talablardan kelib chiqadi Til jamiyatning kamolotidan dalolat beruvchi buyuk 

ne‘matdir.  Insoniyat  deb  atalmish  paradigmaning  har  bir  a‘zosi  xohlagan  paytda 

xohlagan  tarzda  behisob  va  beminnat  foydalanishi  mumkin  bo‗lgan  ma‘naviy 

boylik ham tildir. 

Jamiyat taraqqiyotida yuz berayotgan har qanday o‗zgarish o‗zining dastlabki 

aksini  tilda  namoyish  etadi.  Tilshunos  olim  YU.D.Desherievning  tilga  "jamiyat 

taraqqiyotining  barometri",  deb  ta‘rif  berishi  ham  bejiz  emas.  Til  ijtimoiy  hodisa 

sifatida  "tinimsiz  va  muttasil  o‗sish-o‗zgarish  jarayonlarini  boshidan  kechirib 

keladi.  ...SHuning  uchun  ham  tiriklik  rutbasidagi  til  hech  qachon  tamoman  qotib 

qolgan sokin holatda emas, balki hamisha harakat otlig‗ hayot ichida bo‗ladi, ana 

shu harakat uni zamonlardan zamonlarga to‗rt ko‗z tugal olib o‗tadi"

2

. 

Til  insonning  ma‘naviy-ruhiy  olamida  yashovchi  "jonli  organizmdir".  U 

borliqdagi  boshqa  mavjudotlar  kabi  muttasil  parvarish  talab  etadi.  N.Mahmudov 

e‘tirof  etganidek,  tilning  taraqqiyotida  uning  sohibi  mutloqo  hal  qiluvchi  rol