Tishli uzatmalar Reja: Umumiy ma`lumotlar

xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Tishli uzatmalar

Tishli uzatmalar

Reja:

1. Umumiy ma`lumotlar

2. Uzatmaning geometriyasi va kinematikasi.

3. Qiya tishli gziga xos xususiyatlari.

4. Tish qirquvchi reykani siljitish hisobiga tish shaklini oildiraklar tayyorlashda ishlatiladigan materiallar.

6. Tishli gildiraklar vositasida uzatish mexanizmi tishli uzatma deb ataladi. Aniq asbobsozlikda diametri 1 mm dan kichik boildiraklar ishlatilgan bir vaqtda, ogqlarining bir-biriga nisbatan joylashuviga qarab, tishli uzatmalar quyidagi turlarga boqlari olib, sirtqi yoki ichki tomondan ilashgan silindrik gqlari oildirakli uzatmalar; vallarining olgan vintaviy silindrik va gipoid deb ataluvchi konussimon gildirak sifatida joylashuviga qarab, tishli uzatmalar tori tishli, qiya tishli, aylanaviy tishli gra esa evol`venta, aylana yoyilmasi va sikloida bolinadi.

Uzatmaning geometriyasi va kinematikasi
Tishning mavjud profillaridan eng kollaniladigani evol`ventaviy profil` boyicha ilashuvchi tishli glgan bir juft gildirak deb ataladi. Bordi-yu ilashishdagi ikkala glsa, u xolda yetakchisi shesternya, yetaklanuvchisi gildirak termini umumiydir. Shesternya parametrlarini belgilashda 1 indeksi, gshib yoziladi: Ilashishda bolchamlari quyidagicha ifodalanadi

• d1 va d2 - shesternya va gildirak boildirak boshlangining balandligi, tishning botgan aylana orasidagi qismi.

• da1 va da2 -tishlarning uchidan oliq boildirakdagi ana shu aylananing uzunligi uchun quyidagi tenglikni yozish mumkin:
  

  Qiya tishli gziga xos xususiyatlari

  
  Uzatmadagi aylana tezlik boildiraklardan foydalanish tavsiya etiladi, chunki tugildiraklarning bunday tezlik bilan qoniqarli ishlashi uchun ularning tayyorlanish aniqligi juda yuqori bozgartirish
  Tishli uzatmaning geometrik oz navbatida, tish mustahkamligining pasayishiga olib keladi. Bandan tashqari, tishlar soni ma`lum chegaradan kamaytirilganda shesternya tishlarining tubida qirqilish sodir boildiraklar tayyorlash vaqtida qirquvchi asbob tishlarining kallagi qirqilayotgan gladi. Shuning uchun tishlar sonining minimal qiymati chegaralab qoladi:
  

  Tishli gildiraklar tayyorlash uchun mavjud stanoklarda tishlar qirqi shva bu tishlarga ishlov berishda talab etilgan aniqlik hamda tozalikni ta`minlaydigan materiallar ishlatilishi kerak. Bundan tashqari, materiallar olishi lozim.
  Hozirgi vaqtda tishli glat, choildiraklarning katta quvvatli mashinalarda ishlatilishi va opi har xil polatlardan tayyorlanadi.
  

  Tishli gildirak qadami qiymatidagi va tish profili tayyorlashdagi xatoliklarning ta`siri gladi.
  GOST da koildiraklar olgan raqamlar bilan ifodalanadi. Raqam qanchalik kichik boladi. Hozirgi vaqtda mashinasozlikda asosan beshta (6,7,8,9 va 10) aniqlik darajasi bilan tayyorlangan grsatkich belgilangan. Bu koildiraklarning kinematika nuqtai nazaridan yetarli darajada aniq, ravon va bir tekis ishlashini hamda tish sirtining kontaktda bolishini ta`minlaydi.
  Tishli grsatilgan tasviyalardan foydalanish mumkin:
  http://fayllar.org