Тизимли таҳлил асослари

3-мисол. Об-ҳаво шароити эҳтимолий ҳарактеристикалари: ёғингарчилик нормадан кам бўлиш эҳтимоли Қ₁=0,3; ёғингарчилик нормадагидек бўлиши эҳтимоли Қ₂=0,4; ёғингарчилик нормадан зиёд бўлиш эҳтимоли Қ₃=0,3 маълум бўлса, 1-мисол (1-жадвалга қаранг) асосда оптимал стратегия топилсин.

И ўйинчи стратегияларидан ҳар бири учун ютуқларнинг ўртача қиймати а₁=185, а₂=188, а₃=204 бўлади. Юутқнинг максимал ўртача қиймати

а= .

Демак, масала ечимига кўра оптимал стратегия бу А₃ стратегиядир (яъни картош-кани қуруқ ер участкасига экиш).

Биз статистик ўйинларнинг объектив ҳисоблаб топилган табиат ҳолатлари эҳтимоллари асосида ечилишини кўриб чиқдик. Агар ҳолатлар объективлик баҳоларини то-пиш мумкин бўлмаса, у вақтда табиат ҳолатлари эҳтимоллари субъектив тарзда қуйидагича баҳоланиши мумкин.

1. 
   Лаплас принципига кўра
   

(4)

деб олинади, яъни табиатнинг ҳеч бир ҳолати бошқа ҳолатларига қараганда кўпроқ намоён бўлмайди.

2. 
   Камаювчи арифметик прогрессия принципи асосида
   

деб қаралади, бунда

(5)

Бу усулдан табиат ҳолатлари уларнинг содир бўлиш муқаррарлиги (юз бериш эҳтимоллари) камайиш тартибида жойлаштириш мумкин бўлганда фойдаланиш мумкин.

3) Экспертлар гуруҳининг берган маълумотлари асосида табиат ҳолатлари эҳти-молларининг ўртача қийматлари аниқланади.

Булардан ташқари, табиат ҳолатлари умуман номаълум бўлса, бундай ноаниқлик шароитида оптимал ечимни топишнинг бошқа мезонларга асосланган усуллари ҳам ишлатилади.

Вақтнинг максимин мезони. Бу ўта пессиметрик мезондир. Бу мезонга асосан оптимал стратегия сифатида энг ёмон шароитларда максимал ютуқ таъминлайдиган стратегияни танлаш тавсия этилади, яъни