MAVZU:MILLIY TARBIYA VA IJTIMOIYLASHUV - Миллий тарбия йўналишлари ва миллий тарбия усуллари
-
- Юқорида тилга олинган вазифаларни амалга ошириш учун нималарга эътибор бериш керак. Энг аввало, тарбиянинг икки босқичи мавжудлигини унутмаслик зарур. Албатта, асосий мақсад – ёш авлод тарбияси, аммо бу мақсадга эришиш учун ишни биринчи босқичда тарбиячиларни тарбиялашдан бошлаш керак бўлади. Ушбу масала билан боғлиқ ҳолда миллий тарбия йўналишлари ва миллий тарбия усулларини бир-биридан фарқ қилишимиз лозим. Тарбия йўналишлари деганда тарбияланувчилар маънавиятининг турли қирраларини шакллантириш назарда тутилади, тарбия усуллари эса тарбия жараёнида қўлланиладиган турли таъсир воситаларини номлаш учун ишлатиладиган тимсол-тушунчалар бўлиб, тўлиғича тарбиячиларга алоқадор нарса. Масалан, меҳр тарбияси, ибрат тарбияси, ўйин орқали тарбиялаш, ваъз (маъвиза) усули, мукофот ва жазо усули, меҳнат тарбияси, турли таълим тизимлари ва ҳоказолар тарбия усулларига киради. Тарбия йўналишлари эса инсон ва жамият ҳаётининг асосий соҳалари ва шахс маънавиятининг таркибий жиҳатлари бўйича маънавий баркамол шахсни шакллантириш учун зарур бўлган ёшлар тарбиясининг барча асосий ва қўшимча турларини қамраб олади. Аввал миллий тарбия усулларига икки мисол келтирамиз:
IJTIMOYLASHUV - Ijtimoiylashuv - bu odamlarni ijtimoiy normalar va urf-odatlar bilan tanishtirish jarayoni. Ushbu jarayon shaxslarning jamiyatda yaxshi ishlashiga yordam beradi va o'z navbatida jamiyatning bemalol ishlashiga yordam beradi. Oila a'zolari, o'qituvchilar, diniy rahbarlar va tengdoshlar insonning ijtimoiylashuvida rol o'ynaydi.
- Ushbu jarayon odatda ikki bosqichda sodir bo'ladi: Boshlang'ich sotsializatsiya tug'ilishdan o'spirinlik davrida amalga oshiriladi va ikkilamchi sotsializatsiya inson hayoti davomida davom etadi. Voyaga etganlarning sotsializatsiyasi har doim odamlar o'zlarini yangi sharoitlarda topganda, ayniqsa, ular o'zlarining me'yorlari yoki urf-odatlari bilan farq qiladigan shaxslar bilan o'zaro munosabatda bo'lganda yuzaga kelishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |