To sh k ent te m ir y o ‘l m u h a n d is L a r iin s t it u t I 4 A. E. O d IL x o ‘jayev qurilish materiallari 5340200 «Bino va inshootlar qurilishi»

Tomga yopiladigan qatronli materiallar - tomga yopiladigan qatronni 
toshko‘mir yoki slanes qatronlari bilan shimdirib va qoplab bir yoki ikki 
tomoniga mineral uvoqlar sepmasdan yoki sepib tayyorlanadi. Sepiladigan 
narsaning turiga va vazifasiga qarab tomga yopiladigan qatronli materiallar 
yirik donador sepmali tomga yopiladigan tolga (TKK-350 va TKK-400) 
markalar, tomga yopiladigan qumsepmali tol (TKP-350 va TKP-^100 
markalar) gidroizalyatsion tolga (ТГ-300 va ТГ-350 markalar) bo‘linadi.
Tolning eni 1000, 1025 va 1050 mm., yuzasi 10 m. rulonlarda 
chiqariladi.
Yirik donador sepmali tol - nishab tomlarga yopiladigan gilam shaklli 
tolning ustki qatlamini qaynoq qatronli mastikalarda ishlash yo‘li bilan 
qo‘llaniladi.
Tol polotnosining ikkala tomonida tarkibida mineral to ‘ldirgich 
bo‘lgan qiyin eriydigan qatronli mahsulotlaming qatlami bo‘lishi kerak,
136

---

bundan tashqari, o ‘ng tomonida yirik donador mineral sepma, pastki 
tomonida esa mayda tuyilgan mineral modda sepilgan boMishi kerak.
Qum sepm ali to l -  uzoq chidam asligi tufayli vaqtinchalik 
inshootlaming tomini yopish uchun moMjallangan. Tayyorlanayotganda 
polotnoning ik k a^ to m o n ig a singdiriladigan tarkibli qoplama parda va 
kvars qum qatlami yuritiladi.
Qoplama pardali gidroizolyatsion tol -  konstruksiyalari va tomga 
yopiladigan gilam shaklli yopmaning pastki qatlamlarini gidro va bug‘dan 
izolyatsiyalash uchun ishlatiladi. Bu tol tomga yopiladigan qatronni 
toshko‘mir yoki slanes qatronli materiallar bilan singdirib, keyin esa 
o ‘ng va pastki tomonlarini mayda donador mineral sepma bilan sepib 
tayyorlanadi.
Gidroizol 
- asbest kartonni bitumli bogMovchilarga shimdirib tayyor­
lanadi. U yer osti konstruksiyalari va gidrotexnik inshootlarni gidroizolyat- 
siyalashda, korroziyaga bardoshli qoplamalar olishda ishlatiladi. Gidroizol 
GI-G va G I-K markada ishlab chiqariladi.