Тоҳир Маликов


 Mustaqil o‘zlashtirish uchun chizma materiallar


Download 1.99 Mb.
Pdf ko'rish
bet39/134
Sana06.11.2023
Hajmi1.99 Mb.
#1751753
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   134
Bog'liq
17.Маликов Т. Молия хўжалик юритувчи субйектлар молияси.-Тошкент2010

 
3.4. Mustaqil o‘zlashtirish uchun chizma materiallar 
 
3-bob. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy 
resurslari 
 
3.1. Xo‘jalik yurituvchi subyektlarning moliyaviy 
resurslari va kapitali 
 
XYuSlarning moliyaviy resurslari 
ular resurslarining bir qismi bo

lib, bu resurslar pul shaklida amal 
qiladi 
Pulga sotib olinganligiga qaramasdan ishlab chiqarish vositalari 
haqiqatda ular pul emas va pul hisoblanmaydi 
resurslarning pul shaklida amal qilishi moliyaviy resurslar mohi-
yatan tavsifining ajralmas qismi hisoblanib, bu narsa ularni XYuS 
ning boshqa resurslari ko’rinishlaridan, xususan, ishlab chiqarish 
vositalaridan farq qiladi 
Buni inobatga olgan holda XYuS vositalarining “pul shakli” va “pul 
qiymati” tushunchalarini farqlamoq lozim. “XYuS vositalarining pul 
qiymati” tushunchasi, odatda, pul mablag‘larining o‘zini emas, balki turli 
maqsadlar uchun mo‘ljallangan vositalar va fondlarning qiymat jihatidan 
baholanishini anglatadi 


73 
Xojalik yurituvchi subyektlarning kapitali 
 
Ishlab chiqarish jarayonini yangidan boshlash va rivojlan-
tirishga mo‘ljallangan XYuSning moliyaviy resurslari bu 
pul shaklidagi uning kapitalidir
Printsip jihatidan, takror ishlab chiqarish jarayonining doira-
viy aylanishiga kiritilgan va uning egasiga daromad kelti-
ruvchi har qanday mulkiy va intellektual boylik kapital bo‘-
lishi mumkin. 
Mehnat vositalari, predmetlari va natijalariga aylangan mod-
diy-buyumlashgan kapital, ishlab chiqarish jarayoni ishti-
rokchilarining jismoniy va intellektual qobiliyatlaridan ibo-
rat bo’lgan inson kapitali kapital mavjudligi va harakatining 
boshqa pulsiz shakllari hisoblanadi
Ta’sis kapitalining pulsiz qismi (sanoat va intellektual mulk 
obyektlari, ulardan foydalanish huquqlari va boshqalar) esa, 
xuddi maqsadli tushumlar singari, agar ular pul ko‘rinishida 
qo‘yilmagan bo‘lsa, ularni XYuSning moliyaviy resurslari 
tarkibiga kiritish maqsadga muvofiq emas
Dastlabki (birlamchi) kapitalning ishlab chiqarishga investitsiya 
qilinishi tovar-pul doiraviy aylanishi jarayonining kengayishini 
boshlab beradi. Uning pul shaklidagi yakuni (natijasi) sifatida 
XyuSning tushumi maydonga chiqadi 


74 

Download 1.99 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   134




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling