Тошкент-2023 Бухгалтерия ҳисоби назарияси фанининг предмети ва методи

8. Бухгалтер маънавий қиёфасини ифодаловчи меъёрлари ва белгилари.

Энг аввал шунга эътибор бериш лозимки, бухгалтерия
ҳисобида содир бўладиган барча хўжалик жараёнлари,
унинг ихтиёридаги барча маблағларни акс эттирувчи
ахборотларни шакллантиради. Ҳар хил жараёнларда
содир бўладиган операциялар сони ҳамда корхона
ихтиёрида жойлашган маблағлар тури ва манбалари
жуда кўпдир. Ҳар бир хўжалик операцияси маблағлар
ҳамда манбалар тури устидан зарурий бошқарув
ахборотини умумлаштириш, шакллантириш,
ҳужжатлаштириш ёрдамида кузатиб борилади.

9. Ҳисобнинг турлари.

Ҳисобнинг
турлари
Оператив
(тезкор)
ҳисоб
Статистик
ҳисоб
Бухгалтерия
ҳисоби
Оператив
(тезкор)
ҳисоб
10. Статистик ҳисоб.
Айрим хўжалик операциялари ва жараёнларини бевосита улар содир бўлаётган вақтида бошқариш мақсадида жорий кузатиш ва назорат қилиш тизими бўлиб ҳисобланади. Бу ҳисобнинг корхона ва унинг таркибий бўлинмаларига жорий раҳбарлик қилиш мақсадида маълумотларни оператив равишда олиш ва улардан фойдаланиш унинг фарқ қиладиган белгиси ҳисобланади.
11. Оператив (тезкор) ҳисоб.
Статистик
ҳисоб
Оммавий хўжалик (умумдавлат) ҳодисалар тўғрисидаги маълумотларни
йиғиш ва ишлаш тизимидан иборат.
Ҳисобининг бу тури бутун хўжалик ва унинг
тармоқларининг ривожланиш жараёнини ўрганишга йўналтирилган.
Ундан корхона, ташкилот ва муассасаларда содир
бўлаётган турли-туман оммавий ҳодисаларни кузатиш учун фойдаланилади.
Статистикҳисоб ёрдамида хўжалик фаолиятининг
турли-туман миқдорий ва сифат кўрсаткичлари ҳисоблаб чиқилади.
12. Бухгалтерия ҳисоби.
Бухгалтерия
ҳисоби
Ички бошқариш ва ташқи истеъмолчиларнинг мақсадлари учун жорий ва якуний ахборотни олиш билан корхоналар, ташкилотлар ҳамда муассасалар-нинг хўжалик фаолияти устидан узлуксиз ва ўзаро боғлиқ бўлган кузатиш ва назорат қилиш тизимидан иборат.