- МАТ кафедраси катта ўқитувчиси У.Т. Алиев
Буюмлар Интернетининг асосий принциплари. Интернет нарсалардаги маълумотларни узатиш стандартлари ва протоколлари - Дарснинг мақсади:
- Талабаларда :
- IoTнинг асосий принциплари ҳақида батафсил тасаввур ҳосил қилиш;
- мазкур билимларни мустақил таҳлил қилишга кўмаклашиш;
- ёшлар ўртасида соғлом маьнавий ва тарбиявий муҳитни шакллантириш.
Режа - Интернет нарсаларнининг асосий принциплари
- IoT эталон модели
- IoT-A архитектурасининг функционал модели
- Интернет нарсалардаги маълумотларни узатиш технологиялари ва стандартлари
- IoTнинг асосий принциплари
- Интернет нарсалар учта асосий принципларга асосланади.
- Биринчидан, ҳамма жойда тарқалган коммуникацион инфратузилмага,
- Иккинчидан, ҳар бир объектни гобал идентификациялашга
- Учинчидан, ҳар бир объект уланган персонал тармоқ ёки Интернет тармоғи орқали маълумотларни қабул қилиш ва узатиш имкониятига асосланади.
- NGN кейинги авлод тармоқлари концепцияси исталган вақтда ва маконнинг исталган нуқтасида инсонларнинг коммуникациялари (тўғридан-тўғри ёки компьютерлар орқали) имкониятини кўзда тутди. Интернет нарсалар Концепцияси яна бир йўналиш – исталган қурилмалар ёки нарсаларнинг коммуникацияларини ўз ичига олади
- Виртуал нарсалар уларнинг физик тимсолларисиз мавжуд бўлиши мумкин, шу билан бир вақтда физик объектлар/нарсаларга минимум битта виртуал объект мос келади.
- Бунда етакчи ролни айнан турли маълумотларни тўплай оладиган ва уларни коммуникацион тармоқлар бўйича турли услуллар – шлюзлар орқали ва тармоқ орқали, шлюзларсиз, лекин тармоқ орқали, тўғридан тўғри ўзаро тарқата оладиган қурилмалар ўйнайди.
- IoT учун кўплаб технологиялар – глобал тармоқлар, локал тармоқлар, симсиз ўз-ўзидан ташкил бўладиган (ad-hoc) ва ячейкали (mesh) тармоқлардан фойдаланиш кўзда тутилади.
- Кўрсатилган алоқа тармоқлари қурилмалар тўплаган маълумотларни мос дастурий иловаларда ташийди, шунингдек дастурий иловалардан қурилмаларга командаларни узатади.
- Нарсалар ва уларга боғланган қурилмалар маълумотларга ишлов бериш учун “киристаллдаги тизимлар” кўринишидаги тўлақонли бошқариш процессорларига, шу жумладан, ўз операцион тизими, атроф-муҳитни сенсоринг/зондлаш блоки ва коммуникациялар блокига эга бўлиши мумкин.
- “Интернет нарсалар” ягона ўзаро таъсирлашиш протоколига эга бўлади, унга мувофиқ тармоқнинг исталган тугуни ўз сервисларини тақдим этишда тенг ҳуқуқли бўлади.
- Интернет нарсалар ғоясини мужассамлаштиришга ўтиш йўлида бўш тармоқ манзиллари ресурси деярли тугаган IPv4 протоколига боғлиқ мумаммо турди.
- Лекин IPv6 протоколи версиясини ҳамма жойларда жорий этишга тайёргарлик бу муаммони ечишга имкон беради ва Интернет нарсалар ғоясини реалликка яқинлаштиради.
- Барча Интернет нарсалар бир-бирлари билан ўзаро таъсирлашиши ва биргаликда ҳисоблаш масалаларини ечиши мумкинлигини билдиради.
- Интернет нарсалар қандайдир битта хизмат кўрсатиш зонаси ёки функцияси билан бирлаштирилган локал тармоқларни ташкил этиши мумкин.
- 1. Интернет нарсалар қандай асосий принципларга асосланади?
- 2. Интернет нарсаларнинг мавжуд Интернетдан энг муҳим фарқлари ннимада?
- 3. Интернет нарсаларда ишлатиладиган коммуникацияларнинг янги йўналиши нималардан иборат?
- 4. “Нарсалар” (things) деганда нима тушунлади?
- 5. “Қурилмалар”(device) тушунчасида нима назарда тутилади?
- 6. “Интернет нарса” ва “Интернет нарсалар”деганда нима тушунлади?
- 7. IoT эталон модели ва унинг даражаларни тушунтиринг.
- 8. IoT-A архитектурасининг функционал моделини тушунтиринг.
- 9. Интернет ва IoTда маълумотларни узатиш моделларини таққосланг?
- 10. IoT симсиз технологияларини санаб ўтинг?
- 11. Сотали алоқа стандартларига асосланган IoT технологияларига қандай қайси технологиялари киради? Уларнинг асосий характеристикалари.
- 12. LPWAN технологиялари стандартларидаги IoT технологияларига қандай қайси технологиялари киради? Уларнинг асосий характеристикалари.
Do'stlaringiz bilan baham: |
