Тошкент архитектура – Қурилиш институти «Қурилишни бошқариш» факультети «ИҚтисодиёт ва кўчмас мулкни бошқариш» кафедраси

Курс ишининг вазифалари: Белгиланган мақсаддан келиб чиқиб, қуйидаги асосий вазифаларни ечиш кўзда тутилди

• 
  Курилиш ташкилотлари хакида ёритиб бериш;
  
• 
  Курилиш ташкилотлари ташкилий структураси ўрганиш;
  
• 
  Курилиш ташкилотлари бощкаруви ёритиб бериш;
  
• 
  Қурилиш ташкилотлари фаолиятини такомиллаштириш буйича фикрларни йетказищ;
  

Курс ишининг объекти:Курс ишининг объекти сифатида қурилиш корхоналари танлаб олинди.
Тадқиқот предмети: Қурилиш корхоналарида капиталидан унумли фойдаланишининг асосий йўналишлари кўриб чиқиш.
Курс ишининг тузилиши: Курс иши ўз ичига кириш қисми, икки боб, ўнта параграф, хулоса ва фойдаланган адабиётлар рўйхатидан иборат.

I-БОБ. КУРИЛИШ ТАШКИЛОТИ ФАОЛИЙАТИ ТАХЛИЛИ
1.1 Курилиш ташкилотлари хакида
Қурилиш-йиғма ишлари таснифи ва аломатларига, асосан, қурилиш ишлаб
чиқарилиши тизимида турли хил бирлашма, трестлар, ҳиссадорлик жамиятлари ва қурилиш бошқармалари фаолият кўрсатадилар. Бошқарувнинг асосий хўжалик ҳисобидаги бўг ъини бўлиб, уларнинг х о ъжалик мустақиллигига еришган,ихтиёрида моддий ва меҳнат ресурслари бўлган ҳиссадорлик жамият (трест)лар ёки унга тенглашган ташкилотлар ҳисобланади. Улар таркибига ишлаб чиқариш бўлимлари, функсионал хизм атлари, ёрдамчи ва хизмат к о ърсатувчихўжаликлар киради.Ҳ иссадорлик жам ий атларнингасосий вазифаси б о ълиб қуйидагилар ҳисобланади:
- қурилиш ва қурилиш обйектлари, ҳамда қуwатларини ишга тушуриш бўйича
вазифалами ўз вақтида ва сифатли бажариш;
- қурилиш ишлаб чиқаришини жадаллаштириш асосида самарадорлигини ошириш,қуwатларини ўстириш ва ундан мақбул ҳолда фойдаланиш, фан ва техника ютуқларини жорий етилишини тезлаштириш;
- меҳнат унумдорлиги, меҳнатни ташкил етишининг илғор усуллари ва
шаклларини жорий етиш ҳамда ривожлантириш асосида доимий равишда ошириш,моддий ва маънавий рағбатлантириш;
- қурилиш ишлаб чиқарилишини ташкил етишини ва қурилиш бошқарувини
такомиллаштириш, манба (ресурс)ларнинг ҳамма турларини тежаш, қурилиш-йиғмаишларининг таннархини камайтириш;
- ҳиссадорлик жамиятига қарашли саноат корхоналари ва бошқа обйектлами
техник жиҳатдан қайта қуроллантириш ҳамда кенгайтириш, таъминлаш, қурилиш учун ажратилган м аблағламинг самарадорлигини ошириш ва рационал
фойдаланиш;
- ташқи муҳитни муҳофаза қилиш бўйича зарурий тадбирлами амалга
ошириш;
- турғун меҳнат жамоаларини тузиш ва улами ижтимоий ривожлантириш.
Ҳиссадорлик жамиятлар қуйидаги аломатлари бўйича таснифланади:
1. Шартнома алоқаларини тавсифи бўйича: бош пудратчи ва ёрдамчи
пудратчи. Ҳиссадорлик жамият(трест)и бош пудратчи бўлиб ҳисобланади, умумий қурилиш ишларини асосий ҳажмини ўз кучи билан бажаради ва қурилишни ҳамма қатнашчилари фаолиятини мувафиқлаштиради.
2. Ишлами бажариш тури бўйича - умумий қурилиш ва ихтисослашган.
Умумий қурилиш усулида умумқурилиш ишларининг асосий (йер ишлари, йиғиш ишлари ва ҳоказо) турлари бажарилади. Ихтисослашган усулда еса бир хил ишлар ёки ишларининг бир тури бажарилади.
Шу билан бир қаторда қурилиш тармоқлари бўйича ихтисослашган қишлоқ
хўжалиги, турар-жой-фуқаро қурилиши ташкилотлари ҳам мавжуд.
Қурилиш қатнашчилари - бу капитал қурилишни амалга оширишда иморат
солувчи-буюртмачи, лойиҳавий-қидирув, транспорт, пудратчи қурилишйиғма ва илмий тадқиқот ташкилотлари ҳамда қурилиш асбоб-ускуналари,
ашёлари, буюмлари ҳамда й иг ъилм алари билан та ъм инловчи саноат
корхоналаридир.Иморат қурувчи-буюртм ачилар фаолиёт к о ърсатиб турган саноат корхоналари дирексияси бу давлат ижтимоий ёки ширкат ташкилотлари ва жисмоний шахслардир.Буюртмачи ҳуқуқий шахс бўлиб. капитал маблағларига ажратилган молия воситалари ҳамда капитал қурилиши балансида бўлган ҳамма моддий бойликларга егалик қилиб иш юритади.
Буюртмачи тасдиқланган лойиҳа-ҳисобнома (смета) ҳужжатига, асосан,
қуриладиган ишлаб чиқариш қувватлари ва обйектларини ўз вақтида ишга
тушириш, қурилиш сифати ҳамда лойиҳа қарорлари, асбоб-ускуналами ўз вақтида келтирилишига ҳамда қўйилаётган асбоб-ускуна ва бажарилган қурилиш-йиғма ишлари учун ўз вақтида пул ўтказилишига жавоб беради.
Лойиҳаловчи ташкилотлар - янги қурилиш, та ъм ирлаш ёки техник жиҳатдан қайта қуроллантириш учун пудратчи ва буюртм ачи билан
шартнома бўйича лойиҳа ҳамда ҳисобнома ҳужжатларини ишлаб чиқувчи
ташкилотлар.Уларга қурилиш учун керак бўлган муҳандис-геологик, геодезик ва бошқа қидирув ташкилотлари киради.Пудрат қурилиш-йиғма ташкилотлари - турли мақсад учун белгиланган обйектлар қурилиши бўйича ишлар мажмуасини бажарадилар. Шартномани буюртмачи билан бош пудратчи тузади. Бош пудратчи қурилишда марказий шахс бўлиб ҳисобланади.
Пудрат усулида бош пудратчи қурилишни бошқаради ва буюртмачи олдида
лойиҳани сифатли ҳамда ўз вақтида амалга оширилиши ҳамда обйектни иложи борича муддатидан илгари ишга тушурилиши вазифаси туради.