Тошкент давлат аграр университети томорқа сабзавотчилиги

Огоҳлантирувчи чоралар: Кўчатлар стерилланган тупроқ ёки 
компостда ўстирилади. Иссиқхона мунтазам шамоллатиб ту-
рилади.
ОЛА-ЧИПОР 
БАРГЛАР
ҚЎНҒИР ҚИРРАЛИ 
БАРГЛАР

---

Cабзавотлар ва уларни етиштириш
77
ҚОВОҚ, САБЗАВОТ ҚОВОҚЧАЛАРИ ВА ПАТИССОН
Маданий қовоқларнинг кўп сонли навларини поя тузи-
лиши бўйича икки гуруҳга, яъни туп ҳосил қилувчи ва палак 
отиб ўсувчиларга ажратиш мумкин. Биз кўриб чиқаётган 
ўсимликлар ичида қовоқ палак отиб ўсувчи, патиссон ва 
сабзавот қовоқчалари эса туп ҳосил қилувчиларга мансуб-
дир. Уларнинг барчаси серэт мевалар ҳосил қилади ва очиқ 
майдонда етиштирилади. Агар томорқангиз майдони кичик 
бўлса, туп ҳосил қилувчи қовоқ турини экишни тавсия эта-
миз. Уларнинг мевалари ёшлигида, катта бўлиб кетмасидан 
узилади: чунки ёш меваларнинг пўсти юмшоқ, эти эса май-
ин бўлади.
ЎСИМЛИК ТЎҒРИСИДА МАЪЛУМОТ
Экишдан олдин уруғлар бир кеча ивитиб қўйилади
Уруғ экилгандан майсалар униб 
чиққунча бўлган вақт
4–6 кун
1 та ўсимликнинг ўртача ҳосили 
(қовоқча)
4–5 мева
1 та ўсимликнинг ўртача ҳосили 
(патиссон)
10–12 мева
Уруғ унувчанлигининг сақланиш 
даври
6 йил
Уруғ экилгандан ҳосилни йиғиб 
олишгача бўлган вақт
8–12 ҳафта
Ўсимликнинг ўзига хос хусусиятлари Етиштириш осон, тупроқни тўғри тайёрлаш, 
мунтазам суғориб туриш лозим.
ТУПРОҚ
• Қуёшли, аммо шамолдан ҳимояланган жойда етиштирилади. Барча қовоқдо-
шлар иссиқсевар ва нозик ўсимликлардир.
• Тупроқ яхши зовурланган ва таркибида кўп миқдорда гумус бўлиши лозим. То-
морқангизда бир нечта ўсимлик бўлса ўртача оилани бемалол таъминлайди, шу 
боис уни қатор қилиб экиш эмас, балки уя усулида экиш мақсадга мувофиқдир.

---

Cабзавотлар ва уларни етиштириш
78