Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti a. A. Azlarova, M. M. Abduraxmanova bank marketingi va


-rasm. Bank marketingining tashkiliy tuzilishi


Download 5.01 Kb.
Pdf ko'rish
bet74/131
Sana03.06.2024
Hajmi5.01 Kb.
#1842108
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   131
 
29-rasm. Bank marketingining tashkiliy tuzilishi. 
Bank boshqaruviga marketing kiritilishi bank faoliyati strategiyasi va 
taktikasini ishlab chiqishning asosiy mezonlarini tizimlashtirishni hamda bozorni 
o‗rganish va rivojlantirishning aniq choralarini belgilab beradi. Tijorat banklarida 
marketingning joriy qilinishi bank faoliyati daromadliligi ortishi va tavakkalchiligi 
kamayishiga ko‗maklashadi. Bank marketingi zaruriyati shundan iboratki, u kredit 
tashkilotining butun faoliyati bozorda rivojlanayotgan jarayonlarga mosligini saqlab 
turadigan mexanizm sifatida faoliyat yuritadi. 
Bank sohasida marketingning xususiyati shundaki tijorat banklari faqatgina 
omonatlarni jalb qilishdan manfaatdor bo‗lib qolmasdan, jalb qilingan mablag‗larni 
turli korxonalar, tashkilotlar, kichik va o‗rta biznes korxonalarini, shuningdek, ayrim 
hududlar va xalq xo‗jaligi tarmoqlarini ijtimoiy – iqtisodiy rivojlantirishning eng 
muhim vazifalarini hal etishga qaratilgan investisiya loyihalarini kreditlashdan 
manfaatdordir.
Bu marketingni tijorat banklarining omonatchilari bilan o‗zaro aloqalari 
sohasida ham, shuningdek, korxona, tashkilot, kichik va o‗rta biznes korxonalari 
hamda dehqon xo‗jaligi ko‗rinishida ishlayotgan firmalarga ssuda berish shaklida 
amalga oshirilayotgan kredit ajratish sohasida ham yalpi rivojlantirishni taqozo etadi. 
Ammo ta‘kidlash lozimki, marketingning maqsadi ikki sohada ham har xil. Agar 
birinchi sohada marketing mijozlarni omonatchilar sifatida jalb qilishga yo‗naltirilgan 
Marketing 
tadqiqotlarining 
maqsadliligi 
Marketing strategiyasini 
rejalashtirish 
Bank xizmatlarini 
atanlash bo‗yicha bank 
siyosati 
Bankning baho siyosati 
Marketing tadqiqotlari 
Bank xizmatlari bozorini 
kompleks tahlil qilish 
Bank marketingi 
Marketingni strategik rejalashtirish 
va siyosatni ishlab chiqish 
Bank xizmatlarini 
realizatsiya qilish 
bo‗yicha bank siyosati 
Bankning 
kommunikasion siyosati 


119 
bo‗lsa, ikkinchi sohada bank resurslarini undan yuqori samaradorlik bilan foydalana 
oladigan korxona va tashkilotlarga yo‗naltirishga qaratilgan. 
Bank marketingi bank mijozlarining ho‗jalik faoliyati turini, ularga qarashli 
hamkor – sheriklarning jo‗g‗rofiya jihatdan joylashgan o‗rni, ularning moliyaviy 
ahvoli va pul muomalasi tezligiga ta‘sir etuvchi boshqa omillarni hisobga oluvchi 
hisob-kitoblarning yangi shakli bilan bog‗liqdir. 
Bank sohasida marketingni qo‗llash natijasida kredit resurslari bozorini 
o‗rganish, mijozlarning moliyaviy imkoniyatlarini tahlil qilish, banklarga omonatlarni 
jalb qilish imkoniyatlari va bank muassasalari faoliyati o‗zgarishini ta‘minlash 
mumkin. Marketing yangi mijozlarni jalb qilishga yordam beruvchi shart-sharoitlarni 
ta‘minlashga, mijozlarning ushbu bankka o‗z mablag‗larini qo‗yishga qiziqtirish 
uchun bank xizmatlari turlarini kengaytirishga yo‗naltiriladi. 
Bank xizmatlari bozorida tijorat banklarining marketing strategiyasi bozorni 
o‗rganish va rivojlantirishning aniq choralarini belgilab beradi. Tijorat banklarida 
marketingning joriy qilinishi bank faoliyati daromadliligi ortishi va tavakkalchiligi 
kamayishiga ko‗maklashadi. Bank marketingi zaruriyati shundan iboratki, u kredit 
tashkilotining butun faoliyati bozorda rivojlanayotgan jarayonlarga mosligini saqlab 
turadigan mexanizmdir.
Tijorat banklari faoliyatida marketingning asosiy maqsadi bo‗lib – bank 
xizmatlari 
bozorida 
mavjud 
xizmatlarni 
iste‘molchilariga 
yetib 
borishini 
ta‘minlashdan iboratdir. Ushbu marketing jarayoni tijorat banklari tomonidan barcha 
mijozlarni xar tomonlama chuqur o‗rganish asosida ularning talablarini aniqlash bilan 
boshlanib, aniqlangan talablarni to‗la qondira oladigan yangi xizmat turlarini 
yaratish, hamda ularni iste‘molchilar tomonidan iste‘mol qilinishi bilan yakunlanadi. 
Tijorat banklari tomonidan yangi bank xizmatlarini amaliyotga joriy qilinishi esa, 
ayrim xolatlarda juda oddiy omillarga masalan, mijozlar bilan bank xodimlarining 
muloqat qilish masalalariga, ularning ish o‗rinlarini joylanishiga hamda yangi xizmat 
turlarini bo‗lajak iste‘molchilarga yetkazish uslublariga bog‗liq bo‗ladi.
Ushbu omil esa tijorat banklari marketingini ishlab chiqishda quyidagi 
vazifalarni bajarishni talab etadi: 
1. Mavjud va kelajakdagi bank xizmatlar bozorini belgilash; 
2. Iste‘molchilar talabini to‗laroq qondirish maqsadida bank xizmatlari bozorida 
aniq yo‗nalishlarni aniqlash; 
3. Mavjud va kelajakdagi bank xizmatlari bozorida yangi xizmatlar turlarini 
joriy etish bo‗yicha qisqa va uzoq muddatli maqsadlarni belgilash; 
4. Bank xizmatlari bozorida yangi bank xizmat turlarini amaliyotga kiritish va u 
yuzasidan bank nazoratini olib borish bo‗yicha dasturni ishlab chiqish. 
Bank o‗z kelajagi haqida aniq tasavvurga ega bo‗lishi kerak. Shu tufayli 
marketing tadqiqotlari bankning tadbirkorlik faoliyati strategiyasi va dasturini ishlab 
chiqishi lozim. Bank xizmatlarini dasturlashtirish, bozordagi harakatlari strategiyasini 
aniqlash va amalga oshirishni, bank mahsulotlarining asosiy turlariga bozor talabini 
aniqlash, marketing kopsepsiyasini asosiy tamoyillarini tashkil etadi. Bank 
bozorining o‗zgaruvchan shart-sharoitlarini hisobga olgan holda bankning 
kelajakdagi faoliyati yo‗nalishlarini aniqlashga imkon beradigan strategik rejalar 


120 
ishlab chiqishi zarur. Raqobatchilarning ehtimolli hatti-harakatlarini hisobga olgan 
holda narx-navo, sotuv va tovar siyosati sohasida tadbirlarni ishlab chiqish bank 
faoliyatini boshqarish marketing jihatidan yondashuvning ancha avfzalligini aks 
ettiradi. Marketing dasturlari uzoq muddatli strategiya siyosatini yuritish, katta 
iqtisodiy yo‗qotishlardan ehtiyot bo‗lish hamda barqaror rivojlanish va 
muvaffaqiyatlarga erishishga imkon beradi. 
Bank marketingi konsepsiyasi – bu bank xizmatlarini tashkil etish, uni yo‗lga 
qo‗yish va iste‘mol etishga ta‘sir ko‗rsatuvchi xizmatlar va omillar turini 
kengaytirish, bank mijozlari ehtiyojlarini to‗laroq qondirishni bildiruvchi dasturdir. 
Bunda bank bank muassasasining hajmi va xususiyatlarini hisobga olish nazarda 
tutiladi. 
Marketing yondoshuvi banklarga birinchi navbatda mijozlarning real 
ehtiyojlarini mo‗ljal qilishga qaratilgan. Shuning uchun bozor sharoitida har bir bank 
xodimi moliyaviy mahsulotlarining sotuvchisiga aylanadi. Har bir mijoz bilan 
muloqat jarayonida bank xodimi mijoz muhtoj bo‗lgan bank xizmatini aniqlashi, 
unga har bir bitimning qulayligi va zarurligini tushuntirib berishi kerak. Bank ilgari 
o‗z mijozlariga an‘anaviy bank mahsulotlari majmuini taklif etgan bo‗lsa, endilikda u 
mijozlarning muayyan guruhlariga, ya‘ni kichik va o‗rta biznes, tijorat firmalari, yirik 
va o‗rta korxonalar, hukumat va kichik mahalliy hokimiyat idoralari, hamda keng 
aholi qatlamlariga mo‗ljallangan yangi bank xizmat turlarini muntazam ishlab 
chiqishga majburdir. Bank faoliyatining asosiy baxolash mezoni -mijozlar ehtiyoji 
bo‗lib qolmoqda. Shuning uchun bankning maqsadi bu uzoq vaqt davomida mijozlar 
doirasini saqlab qolish va kengaytirish, korxonalar va tashkilotlarga xizmat 
ko‗rsatishdan iboratdir. Bank mijozning real ehtiyojlarini qondirishga intilishi, u 
haqiqatdan ham muhtoj bo‗lgan xizmatni taqdim qilishi zarur. 
Bank marketingining asosiy maqsadlaridan biri yangi mijozlarni jalb qilish va 
bank xizmatlaridan foydalanayotgan mijozlarni saqlab qolishdan iboratdir. Bozor 
munosabatlari sharoitida raqobat kuchaygan sari mijozlar bilan ishlash usullarini 
takomillashtirish va resurslarni to‗ldirish imkoniyatlari vujudga keladi va mijozlarni 
jalb etish va tanlash amalga oshiriladi.

Download 5.01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   131




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling