Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti ek89-gurux talabasi Xomidov Abdulazizning

Diversifikatsiya strategiyasining xavflari
Bozorga kirish strategiyasidan farqli o'laroq, diversifikatsiya strategiyasi nafaqat yangi mahsulotlarni ishlab chiqish bilan bog'liq bo'lgan xatarlar, balki biznesning yangi bozorda ishlash tajribasi yo'qligi sababli ham yuqori xavf hisoblanadi. Kompaniya diversifikatsiya qilishni tanlaganida, ular bila turib o'zlarini katta noaniqlik holatiga qo'yishadi.Bundan tashqari, diversifikatsiya ko'pincha inson va moliyaviy resurslarni sezilarli darajada kengaytirishni talab qiladi, bu esa ba'zan asosiy tarmoqlarda resurslarni taqsimlashga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin.Shu sabablarga ko'ra, kompaniyaga faqat joriy mahsulot yoki joriy bozor keyingi o'sish imkoniyatlarini taqdim etmasa, diversifikatsiya strategiyasini amalga oshirish tavsiya etiladi. Kompaniyalar uchun diversifikatsiyani davom ettirishga qaror qilishdan oldin risklarni har tomonlama baholash va foydali natijaga erishish ehtimolini baholash juda muhimdir.
Diversifikatsiya strategiyasining har xil turlari
Biznes olamida o'sish uchun "hammaga mos keladigan yagona strategiya" yechimi yo'q. Diversifikasiya biznesning qaysi yoʻnalishda harakat qilmoqchi boʻlishiga qarab turli xil shakllarda namoyon boʻlishi mumkin va mavjud biznes taklifi bilan bogʻliq yoki bogʻliq boʻlmasligi mumkin.
Gorizontal diversifikatsiya-Agar sizning kompaniyangiz hozir taklif qilayotgan mahsulot yoki xizmatlarni qo'shishga qaror qilsa, lekin mavjud mijozlaringizning ko'proq ehtiyojlarini qondirishi mumkin bo'lsa, bu gorizontal diversifikatsiya deb nomlanadi.Gorizontal diversifikatsiya odatda eng kam xavf bilan diversifikatsiya strategiyasidir, chunki siz asosan tanish mijozlar va bozor segmentlarida ishlaysiz. Konsentrik diversifikatsiya
Konsentrik diversifikatsiya- kompaniya yangi bozorga texnologik jihatdan o'zining joriy mahsulotlariga o'xshash yangi mahsulot bilan kirganida yuzaga keladi va shuning uchun sanoat tajribasi, texnik va ba'zan allaqachon mavjud bo'lgan ishlab chiqarish jarayonlari kabi narsalarni qo'llash orqali ma'lum afzalliklarga ega bo'ladi. . Konsentrik diversifikatsiya, agar bitta mahsulot bo'yicha sotuvlar pasayib borayotgan bo'lsa, foydali bo'lishi mumkin, chunki daromadning yo'qolishi boshqa mahsulotlardan sotishning o'sishi bilan qoplanishi mumkin.Konsentrik diversifikatsiyaga misol qilib, nopok ish stoli kompyuterlaridan noutbuk ishlab chiqarishga diversifikatsiya qilgan kompyuter ishlab chiqaruvchisi bo'lishi mumkin. Bu ularga ko'proq portativ echimlarni talab qiladigan kompyuter foydalanuvchilarining yangi to'lqinidan darhol foydalanish imkonini beradi.
Konglomeratning diversifikatsiyasi-Agar siz yangi mijozlar bazasiga erishish uchun bir-biriga bog'liq bo'lmagan mahsulotlar bilan mutlaqo yangi bozorlarga diversifikatsiya qilishni xohlasangiz, bu konglomerat diversifikatsiyasi deb nomlanadi. Konglomerat atamasi butunlay boshqa sohalarda bir nechta xo'jalik yurituvchi subyektlarni boshqaradigan yagona korporativ guruhni anglatadi. Barcha yakka tartibdagi korxonalarga egalik qiluvchi bosh kompaniya konglomerat sifatida tanilgan va u konglomeratni diversifikatsiya qilish strategiyasini muvaffaqiyatli amalga oshirgan holda kompaniyaga aylandi.
Vertikal diversifikatsiya
Vertikal diversifikatsiya- vertikal integratsiya deb ham ataladi va kompaniya odatda alohida kompaniyalar tomonidan boshqariladigan ishlab chiqarishning ikki yoki undan ortiq bosqichlarini birlashtirib, ta'minot zanjiri bo'ylab yuqoriga yoki pastga harakat qilganda sodir bo'ladi. Bu, odatda, kompaniya xomashyo sotib olish, ishlab chiqarish jarayonlari, yig'ish, tarqatish va sotish kabi asosiy mahsulotini ishlab chiqarish va tarqatish bilan bog'liq funktsiyalarning bir qismini yoki barchasini o'z zimmasiga olishga qaror qilishini anglatadi.Misol uchun, agar siz chakana sotuvchi bo'lsangiz, vertikal diversifikatsiya hozirda sotayotgan mahsulotlarni ishlab chiqarishga o'tishni anglatishi mumkin. Bu sizning biznesingizning barcha ehtiyojlarini "uyda" qoplash orqali xarajatlarni kamaytirishga yordam berishi mumkin bo'lsa-da, salbiy tomoni shundaki, u biznesingizning moslashuvchanligini kamaytiradi va kelajakda gorizontal diversifikatsiya qilish imkoniyatini kamaytiradi.