Matematika tarixi

Matematika tarixi

Matematika tarixi

• 
  MATEMATIKA ning vujudga kelishi
  
• 
  Matematika qadimgi xalqlarning tutgan o’rni. Xususan Ó’zbek olizmlarining o’rni
  
• 
  Xozirgi zamon matematikasi
  

Matematikaning roýobga kelishi aslida odam paydo bo’lgan davrdan boshlangan .Xuddi boshqa fanlar kabi

Uxam ilk tashkiltopgan fanlardan hisoblanadi. Lekin u fan sifatida eramizdan oldingi VI-V asrlarga borib taqaladi .

Shu davrdan boshlab matematika mustaqil fan sifatida

Shakllana boshladi. Mustaqil fan sifatida shakllanguncha bo’lgan davrda matematika kuzatish va tekshirish natijalari asosida materiallari to’plashdan iborat bo’lgan

Matematika fanini qolgan fanlarga o’xshab rivojlanish bosqichlari bo’lish mumkin .

• 
  Elementar matematika davri
  
• 
  O’zgaruvchi miqdorlar matematikasi
  
• 
  Hozirgi zamon matematikasi
  

  . Elementar matematika davrida eramizdan oldingi VI-V asrlardan boshlab milodiy XVI asrlargacha davom etgan . Bu davrda asosan o’zgarmas miqdorlarga e’tibor qartilgan bo’lib bu davrda ijod etgan o’zbek va yunon olimlarining o’rni juda katta.

Albatta o’zgarmas miqdor bo’lgandan keyin bu o’rinda ko’proq sonlar bilan ishlangan .

Shu o’rinda aytib joyizki tariximiz juda ko’plab pozitsion va nopozitsion saoq sestemalarini ko’rgan bulardan hozirda amalda bo’lgan va bo’lmagan sanoq sestemalari o’rin olgan.

Bularga misol sifatida iyerogliflarda yozilgan misr sonlari yoki bulmasa rim raqamlari misol qilib qarashamiz mumkin .

Shu o’rinda biz nopozitsion sanoq sestemasi nima ekan ligini ham qarab o’tamiz .
Nopozitsion sanoq sestemasi deb – sanoq sestemasidagi raqamlar usha sistemadagi sonda joylashtirilsa uning turgan o’rni sonni qiymatini belgilamaydi. Masalan; CXI va CIX
BUNDAY SESTEMALARIGA JUDA KO’PLAB MISOLLAR KELTIRISH MUMKIN.

Hozirgi kunda foydalanadigan 10 lik sanoq sestemasi Hind raqamlari asosida paydo bo’lgan