Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti mustaqil ish

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI


MUSTAQIL ISH


MAVZU: EVOLYUTSIYA VA MADANIYAT
Guruh: MEKR-01
Bajardi: Ro`ziyev R.
Tekshirdi: Qosimov A.

TOSH KENT-2022


Reja:

1. Madaniyat tushunchasi.
2. Evolyutsiya.
3. Xulosa.


Kirish
Madaniyatning ko'plab ta'riflari mavjud. Biz intuitiv ravishda "shaxs" yoki "muloqot" kabi tushunchalar madaniyat ta'rifida juda muhim narsaga yaqinlashishini his qilamiz, ammo bu "narsa" shunchalik noaniqki, uning ta'riflari kaleydoskopdagi rasmlar kabi ko'p. Madaniyatning ta'riflari qanchalik ko'p bo'lsa, har bir yangi muallif o'z versiyasini shunchalik erkinroq qiladi.
"Madaniyat" atamasi (lotincha cultura - etishtirish, qayta ishlash) qadimdan inson tomonidan bajariladigan ishlarni bildirish uchun ishlatilgan. Bunday keng ma'noda bu atama tabiiy, tabiiy so'zlardan farqli ravishda ijtimoiy, sun'iy so'zlarning sinonimi sifatida ishlatiladi. Biroq, bu ma'no juda keng, noaniq va shuning uchun aniqlashtirish kerak. O'z-o'zidan bu tushuntirish juda murakkab ish. Darhaqiqat, zamonaviy ilmiy adabiyotlarda madaniyatning 250 dan ortiq ta'riflari mavjud.
O'rta asrlarda bu so'z g'alla etishtirishning progressiv usulini bildira boshladi, shuning uchun dehqonchilik yoki dehqonchilik san'ati atamasi paydo bo'ldi. Ammo 18-19-asrlarda u odamlarga nisbatan qo'llanila boshlandi, shuning uchun agar odam odob-axloq nafisligi va bilimdonligi bilan ajralib tursa, u "madaniyatli" hisoblangan. Keyin bu atama asosan aristokratlarga nisbatan qo'llanilib, ularni "madaniyatsiz" oddiy xalqdan ajratish uchun ishlatilgan. Nemischa Kultur so‘zi ham yuksak tsivilizatsiya ma’nosini bildirgan. Bugungi hayotimizda “madaniyat” so‘zi hamon opera teatri, nafis adabiyot, yaxshi ta’lim bilan bog‘liq.
Madaniyatning zamonaviy ilmiy ta'rifi bu kontseptsiyaning aristokratik soyalarini rad etdi. U bir guruh uchun umumiy boʻlgan eʼtiqod, qadriyatlar va iboralarni (adabiyot va sanʼatda qoʻllaniladigan) ramziy qiladi; ular tajribani tartibga solish va ushbu guruh a'zolarining xatti-harakatlarini tartibga solish uchun xizmat qiladi. Kichik guruhning e'tiqodlari va munosabatlari ko'pincha submadaniyat deb ataladi.