Тошкент давлат иқтисодиёт университети

Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Aksiyadorlik jamiyatlarida dividend 
siyosatini takomillashtirish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida: 
yangi tashkil etilgan aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan konservativ, faoliyat 
to‘liq yo‘lga qo‘yilib moliyaviy barqarorlik ta’minlangach o‘rtamiyona, bozorda 
raqobatdoshlik ta’minlangach agressiv dividend siyosatiga o‘tish taklifi natijasida, 
moliyaviy barqarorlikni oshirib borish orqali dividend siyosatini takomillashtirish 
imkoniyati yaratilgan. (Iqtisodiyot va moliya vazirligining 3-may 2023-yildagi № 
06871-sonli ma’lumotnomasi). Mazkur taklifni joriy etish natijasida mamlakatimiz 
fond bozorida oshkoralik va shaffoflikni ta’minlash imkonini bergan; 
ustav kapitalida davlat ulushi 50 foizdan yuqori bo‘lgan aksiyadorlik 
jamiyatlari bilan birga xo‘jalik boshqaruvi organlarining ulushi ham 50 foizdan 
yuqori bo‘lgan aksiyadorlik jamiyatlarida ham sof foydaning kamida 50 foizini 
dividendga yo‘naltirish tartibini joriy qilish taklifi davlat byudjeti to‘g‘risidagi 

---

10 
qonunchilikda ham o‘z ifodasini topgan. (Iqtisodiyot va moliya vazirligining
3-may 2023-yildagi № 06871-sonli ma’lumotnomasi) davlat byudjetining soliqsiz 
daromadlari o‘sishiga hamda davlat ishtirokidagi aksiyadorlik jamiyatlari 
investitsion jozibadorligi ortishiga erishilgan. 2021-yil yakunlari bo‘yicha davlat 
ulushi mavjud bo‘lgan 10 yirik korxona 13 275 mlrd so‘mlik dividendlarni faqatgina 
davlat ulushi doirasida davlat byudjetiga to‘lab bergan. 
aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan dividend tarixini e’lon qilib borish 
tartibiga o‘tish orqali investitsion jozibadorlikni ta’minlash bo‘yicha taklifi 
aksiyadorlik jamiyatlarining investitsion jozibadorligini oshirishga va aksiyadorlik 
jamiyatlarida dividend tarixini shakllanishiga xizmat qiladi. (Iqtisodiyot va moliya 
vazirligining 3-may 2023-yildagi № 06871-sonli ma’lumotnomasi) Natijada, 
aksiyadorlik jamiyatlari tomonidan Dividend siyosati to‘g‘risidagi Nizomda sof 
foydadan kamida 50% dividend to‘lovlariga yo‘naltirilishi me’yori belgilangan, bu 
esa aksiyalar kursining ijobiy o‘zgarishiga, aksiyadorlik jamiyatlariga investorlar 
qiziqishlarining oshishiga, qo‘shimcha mablag‘larni jalb etish imkonini bergan; 
xususiylashtirishga tayyorlash hamda IPO yoki SPOga chiqishi belgilangan 
aksiyadorlik jamiyatlarida aksiyalarni muvaffaqiyatli joylashtirishga tayyorgarlik 
nuqtai nazaridan muntazam dividend siyosati yuritish va ustavda dividendni qat’iy 
belgilab qo‘yish taklifi amaliyotga joriy etilishi natijasida, xususiylashtirishga 
tayyorlash hamda IPO yoki SPOga chiqishi belgilangan aksiyadorlik jamiyatlarida 
aksiyalarni 
muvaffaqiyatli 
joylashtirish 
uchun 
investitsion 
jozibadorlik 
ta’minlangan (Iqtisodiyot va moliya vazirligining 3-may 2023-yildagi № 06871-
sonli ma’lumotnomasi). Ushbu taklif amaliyotga joriy etilishi natijasida 2021-yil 
yakuni bo‘yicha Navoiy KMK 9955,1 mlrd. so‘m, Olmaliq KMK 2445,2 mlrd. 
so‘m, O‘zbekneftgaz 240,5 mlrd. so‘m, O‘zbekiston metallurgiya kombinati
131,3 mlrd. so‘mlik dividendlar faqatgina davlat ulushi bo‘yicha to‘lab berilgan.