Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari ilmiy-nazariy jurnali

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2021/ 8 - SON 
160 
ahamiyatga ega. Turli munosabat va jarayonlarga kiritilayotgan yangilik mazmunan 
xususiy, subyektiv, mahalliy va shartli g‗oyalar tarzida namoyon bo‗ladi. Xususiy 
yangilik munosabat, obyekt yoki jarayonga tegishli elementlardan birini o‗zgartirish, 
yangilashni nazarida tutadi. 
Subyektiv yangilik ma‘lum obyektning o‗zini yangilash zaruriyatni 
ifodalaydi. Mahalliy yangilik alohida olingan obyekt uchun kiritilayotgan 
yangilikning amaliy ahamiyatini tavsiflash uchun xizmat qiladi.
Shartli yangilik esa munosabat, obyekt yoki jarayonda murakkab, progressiv 
yangilanishning sodir etilishini ta‘minlovchi ma‘lum elementlarning yig‗indisini 
yoritishga xizmat qiladi. 
Ta‘limning barcha bosqichlariga oid umumiy pedagogik va didaktik talab 
talabalarining dasturiy bilim, tasavvur va ko‗nikmalari asosida mustaqil ishlash 
samaradorligini takomillashtirish, ilmiy fikrlash, o‗quv faniga qiziqishini 
kuchaytirish, kasbiy bilimlarini chuqurlashtirish, nazariy va amaliy mashg‗ulot 
mobaynida ularning faolligini oshirishdan iboratdir. Jahon pedagogik tajribasi, 
zamonaviy pedagog texnologiyalarining talaba – yoshlarni fanlarga qiziqtirishga, 
ularning mustaqil ishlashda faolliklarini oshirishga imkoniyati cheksiz ekanligini 
tasdiqlamoqda[2].
Ta‘limning bugungi vazifasi talaba - yoshlarni kun sayin takomillashib 
borayotgan axborot-ta‘lim muhiti sharoitida mustaqil ravishda faoliyat ko‗rsata 
olishga, axborot oqimidan oqilona foydalanishga o‗rgatishdan iboratdir. Buning 
uchun, ularga uzluksiz ravishda mustaqil ishlash imkoniyati va sharoitini yaratib 
berish zarur.
 
Zamonaviy o‗quv jarayonida kompyuter texnikasidan foydalanishga ko‗p 
e‘tibor qaratilmoqda. Barcha oliy ta‘lim muassasalarida kompyuter texnikasi mavjud 
bo‗lib, dars jarayonida ulardan foydalanishga imkoniyat ortmoqda. Bunday texnika 
va texnologiyalardan foydalanish o‗quv jarayoni sifatini oshiradi, talabalar 
qiziqishiga sababchi bo‗ladi. Shuni unutmaslik lozimki, darsda kompyuterdan 
foydalandi, degani talabaning bilimi ortdi degani emas, balki undan oqilona 
foydalanish zarur bo‗ladi.
Hozirgi kunda ta‘lim jarayonida foydalaniladigan juda ko‗plab elektron 
qurilmalar tayyorlangan. Zamonaviy elektron qurilmalar dasturlashtirilgan. 
Mashg‗ulotda axborot texnologiyalaridan foydalanish elektr texnik materiallarni 
o‗rganishni osonlashtiradi. Bu talabalarni o‗rganayotgan mavzusini o‗zlashtirish 
darajasini oshiradi. Bundan tashqari, bu jarayon o‗qituvchiga talabalarning 
o‗zlashtirish darajasiga qarab, o‗rganilayotgan mavzu yuzasidan qo‗shimcha 
savollarni shakllantirishga yordam beradi[4].
Yangi pedagogik axborot va telekommunikatsiya texnologiyalaridan 
foydalanishga asoslangan ta‘lim olish usulidan biri hisoblangan masofali ta‘lim 

---