Toshkent farm atse vtikainstituti
Dorivor xushbo‘y ruta o‘simligini yetishtirish
Download 7.28 Mb. Pdf ko'rish
|
dastarbosh
Dorivor xushbo‘y ruta o‘simligini yetishtirish.
R uta tabiiy holda 0 ‘rta Y er dengizi, Janubiy Y evropa, Osiyo m am lakatlarida, sh u ju m lad an 0 ‘zbekistonda ham yovvoyi holda o ‘sadi. Rossiya, U kraina va B elorussiya davlatiarida keng m aydonlarda k o 'p ro q ekilib kelinm oqda. H ozirgi kunda 0 ‘zbekiston R espublikasinm g ayrim sug‘oriladigan tuproqlarining kichik m aydonlarida ekilm oqda. D orivor ruta o ‘simligini unum dor, m exanik tarkibi o ‘rtacha va stukturali tuproqlarda ekilsa yoki dukkakli o ‘sim liklardan b o ‘shagan yerlam i ajratilsa, yaxshi o ‘sadi va undan k o ‘proq xom -ashyo y ig ‘ib olish mum kin. D orivor ruta o ‘sim ligi ekiladigan yerlam i kuzda tayyorlashdan oldin gektariga 20-30 tonna g o ‘ng va 40-50 kg fosfor o ‘g ‘iti berib. 25-28 sm chuqurlikda haydab q o ‘yiladi. Erta bahorda, y a ’ni m art oylarining boshlarida yerlam i boronalab va m ola bilan tekislab begona o ‘tlardan tozalab, tuproq harorati (10-15 sm qatlam ida) 15-20°S b o ‘lganda ruta u ru g ‘i 1-1,5 sm chuqurlikda, qator oralari 15 sm egatlar o ralig‘i 70 sm qilib sabzavot ekish m oslam alarida ekiladi. R uta o ‘sim ligi u ru g‘idan k o ‘payadi. 0 ‘sim likning u m g ‘i ju da rnayda b o ig a n lig i uchun u sekinlik bilan o ‘sadi. Tuproqda nam etarli b o ‘lsa urug la r 6-8 kundan keyin unib chiqadi. N am garchilik etarli bo‘lm agan yerlarda ekish bilan bir vaqtda sug ‘orish uchun egatlar olinadi. 0 ‘sim lik yerdan unib chiqqandan keyin unga ishlov berish boshlanadi. Rutani yaxshi rivojlanishi, undan sifatli va m o 'i hosil yetishtirish m aqsadida qator oralari kultivatsiya bilan yum shatiladi v a begona o ‘tlardan tozalanadi. Chunk i begona o ‘tlar va hasharotlar k o ‘proq zarar etkazishi mum kin. 0 ‘sim lik 2-3 ta chin barg chiqarganda qator oralari o ‘tlardan tozalanib yagana qilinadi va har bir tupda 2-3 tadan o ‘simlik qoldiriladi. A gar urug‘iar to ‘!iq unib chiqm agan yerlar b o ‘lsa, u m aydonlam i to id iris h uchun (rem ong) yaganalash natijasida ortib qolgan baquvvat o ‘sim liklardan foydalanish m aqsadga m uvofiq b o ‘ladi. Ruta o ‘sim ligini o ‘suv davrida yaxshi o ‘sishi va rivojlanishi uchun gektariga 40 kg hisobidan so f azot va 20 kg dan kaliy o ‘g ‘iti bilan oziqlantiriladi. Ikkinchi oziqlantirish ruta o ‘simligi shonaga kirgan davrda gektar hisobiga 30 kg azot va 20 kg dan fosfor o ‘g ‘iti bilan oziqlantiriladi. O ziqlantirish har bir su g ‘orishdan oldin am alga oshirilishi lozim. S ug‘orishdan keyin ru ta о ‘sim ligining oralari yum shatiladi va begona o ‘tlardan tozalanadi. R uta o ‘sim ligi oziqa elem entlarga talabchan b o ‘lganligi uchun oxirgi oziqlantirishni gullash oldidan 30 kg dan azot va kaliy o ‘g ‘iti berish bilan tugatiladi. V egetatsiya davom ida rutani havo harorati va tuproq nam ligini hisobga olgan holda birinchi yili 7-8 m arta su g ‘oriladi. Ruta o ‘sim ligi ikkinchi yili m eva beradi. Ikkinchi va undan keyingi yillarda su g‘orish va oralariga ishlov berish soni ancha kam ayadi va uni oziqlantirish xom- ashyosi о ‘rib olingandan keyin am alga oshiriladi. Uning xom- ashyosi vegetatsiya davom ida gullash fazasigacha ikki m arta о ‘rib olinadi. Rutaning m ahsuloti yer yuzasidan 5 sin qoldirilib pi chan yoki silos o ‘radigan kom bayn bilan y ig ‘ib olinadi. Ruta o ‘sim ligini о ‘suv davrida yaxshi parvarish qilinsa, (o ‘g ‘itlash, su g ‘orish, oralariga ishlov berish, zararkunanda va kasalliklarga qarshi) gektaridan 4-5 tonna k o ‘k massa, 600-700 kg quruq m ahsulot (barg, gul) va 80-90 kg urug‘ y ig ‘ib olish m um kin. Ruta o ‘sim ligiga barcha m adaniy o ‘sim liklarga o 'x sh ab vegetatsiya davom ida о ‘rgim chakkana, hasharot lichinkalari, barg shirasi k o ‘proq zarar keltiradi. K asallikni oldini olish uchun 10% li oltingugurt kalloid suspenziyasi va detsit eritm asi bilan ishlanadi. 56 |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling