«Тошкент ирригация ва қишлоқ ХЎжалигини механизациялаш мухандислари институти» миллий тадқИҚот университети

Ишланиш усули бўйича- Устунқозиқларни вертикал қоқиб киритиш (дизел-тўқмақ МД-3500),

1. 
   Устунқозиқларни вертикал қоқиб киритиш: рельсли копёр КР -1-20 типидаги (2.3 ва 2.4-расмлар.).
   
2. 
   Қозиқлар сони -50 дона.
   
3. 
   Ҳар бир узунлиги-12 метр;
   
4. 
   Қозиқларни қоқиб киритиш чуқурлиги 24 метргача;
   
5. 
   Меҳнат сарфлари ва машина вақти сарфини §Е12-28. Вертикальное погружение одиночных свай рельсовыми копрами жадвалидан аниқланади.
   

Меъёрий ҳужжжат. ЕДИНЫЕ НОРМЫ И РАСЦЕНКИ НА СТРОИТЕЛЬНЫЕ,
МОНТАЖНЫЕ И РЕМОНТНО-СТРОИТЕЛЬНЫЕ РАБОТЫ
Сборник Е12. СВАЙНЫЕ РАБОТЫ
Меъёрий ҳужжат ЕНиР Е12 тегишли жадвалларидан фойдаланилади.

3. Ишлар ҳажмларини ҳисоблаш. Бригада учун берилган вазифадаги рақамлар, бригадир ёзма вазифасидаги грунт олинади ва устунқозик ишлари ҳажмлари (керакли сони, ташишда рейслар сони, кран билан кўтаришлар сони) ҳисобланади. 2-3 бет

3.1. Ишлар ҳажмларини анилаш:
=100 =2400 метр
Узунлиги 12 метрлик темирбетонқозиқлар сони: = 100 дона;
Бу ерда, - ёзма вазифада берилган қозиқлар сони, дона; - ёзма вазифада келтирилган қоқиб киритиш чуқурлиги, м;
3.2. Устунқозиқ ишларини бажаришда дизел-тўқмоқлар (дезелмолот) танлашни ўргатиш:


1-жадвал
Дизелболғаларни танлаш учун техник-технологик кўрсатгичлари

№	Кўрсатгичлар номлари	Штангали		Трубасимон
		СП-60	СП-8Б	СП-75	СП-76	СП-77	СП-78	СП-79
1	Уриш қисми массаси,кг	240	2500	1250	1800	2500	3500	5000
2	Энг катта уриш энергияси,кДж	1,75	20	40	56	82	115	160
3	Урилиш баландлиги, мм	1310	2400	3000	3000	3000	3000	3000
4	Бир минутда уришлар сони	55	50	42	42	42	42	42
5	Қозиқлар массаси,тн	0,35	1,5-2	1,2-3	1,8-5	2,5-6	3,5-8	5-10
6	Ёнилғи сарфи кг/ соат	1,3	12,5	6,1	6,4	11,8	17	19
7	Дизелтўқмоқ массаси, кг	350	4200	2700	3850	5500	7700	10000
	Олдинги маркаланиши	СП-60А	СП-6В	МД-1250	МД-1800	МД-2500	МД-3500	МД-5000

Дизел-тўқмоқлар (дезелмолот) маркаси жадвалинг №1 қаторидаги уриш қисми массасига қараб, оғир (III-IV гурух) грунтларга қозиқ қоқиш учун, трубасимон дизелболғаларда уриш қисми массаси қозиқ массасининг 0,7 улушигача (штангалида 1,7-1,5 марта оғир), ўрта ва юмшоқ (I-II гурух) грунтларда трубасимон дизелболғаларда уриш қисми массаси қозиқ массасининг 0,5 улушигача (штангалида 1-1,25 марта оғир) қилиб олинади. Лекин талабалар бу лаборатория ишида дизелтўқмоқ маркаси ёзма вазифада берилгани учун 2-жадвалдан, берилган дизелболға маркасига мос қозиқ маркасини танлайдилар ва техник кўрсатгичларини ёзиб оладилар. Ишлаб чиқариш шароитида эса қозиқлар қоқиладиган қурилиш майдончасида бир қозиқни қоқиш учун кетадиган вақт, экспериментал усулда 20 тага яқин қозиқларни дизелболғада қоқиб кўрилади) ва §Е12-26 ÷ §Е12-28 жадвалларнинг қайси устунидан вақт меъёрлари олиниш (5; 10; 15; 20; 30; 40; 50; 60; 70; 80; 90; 100 минут ва 120 дан кейинги ҳар бир 20 та уриш) устунлари белгиланади. Лаборатория ишида эса талабалар бир қозиқни қоқиш учун кетадиган вақтни минутларда қуйидагича ҳисоблайдилар:
= = 71.5 минут; бу ерда =1200 см; - пастдаги 2-жадвалнинг 2-устунида келтирилган узтунқозиқларнинг сантиметрдаги узунлиги маркасига қараб 600-1600 см.гача; =16,8 см, дизелтўқмоқ билан бир минут давомида урганда қозиқнинг ерга кириш чуқурлиги, см;
= 16,8 см; бу ерда 42-сони дизелтўқмоқнинг 1 минутдаги урушлар сони, 1-жадвал 3-қаторидан олинди. -сони 1 залогдаги зарбалар сони, ҳамма учун бир хил 10 сони олинади.
Ушбу ечиб кўрсатилган мисолда (битта залог-10 марта уриш) ЗЛ=1 да (бир залогдаги отказлар сони, яъни 10 марта зарба берилганда қозиқнинг ерга кириш чуқурлиги, см). Мисолда ОТ=4 см деб олинган. Бригада учун берилган ёзма вазифада занжирли кран базасида МД-3500 дизел тўқмоғи ўрнатилган бўлса, грунт III гурух учун устунқозиқ массаси эканлиги ҳисоблаб топилади. Бу массага С 12-35 маркали 2-жадвалнинг 9 (28-қатордир) қаторидаги устунқозиқ мос келиши аниқланади.
Эслатма: талабаларга вақт меъёрларини қайси устундан олиш, фан ўқитувчиси томонидан бригада учун ёзма вазифада бир залогдаги (ЗЛ) отказ (ОТ) кўринишида берилади.
4.Лаборатория иши учун бригадага берилган индивидуал вазифа асосида ҳисоблаб топилган, устунқозиқ ишлари учун:

1. 
   керакли материаллар миқдори ҳисоблаб топилади, (дарс пайтида ўқитувчи томонидан доскага ёзиб тушунтирилади, §Е12 жадваллари асосида ва ҳар бир бригадага берилган топширик бўйича-0,5-1 бет);
   
2. 
   керакли ишчи кучи миқдори ҳисоблаб топилади (1 ва 2 формулалар-0,5 бет);
   
3. 
   керакли ускуна жиҳозлар рўйхати тузилади (§Е12 жадваллари асосида 0,5 бет);
   
4. 
   -асосий касбдаги керакли ишчилар сони ҳисобланади (3 формула ва §Е12 жадваллари асосида 0,1-0,2 бет);
   
5. 
   меҳнат сарфи миқдори орқали ишчиларга ҳақ тўлаш суммаси ҳисоблаб топилади (ўқитувчи доскага ёзиб тушунтиради 0,5-1 бет);
   
6. 
   Лаборатория иши якунида талабалар бригадаси томонидан меъёрий ҳужжатларга таянилган техник хулосалар тузилади. Ҳулосаларда ишларни ташкил қилишда техника хавфсизлиги ва меҳнат мухофазаси қоидаларига амал қилиш кўрсатмалари талабалар бригадалари томонидан мустақил равишда (ХФХ фанидан олган билимлари асосида) тузилади. 3-4бет.
   
7. 
   Ишчилар бригадаси томонидан бир ойда бажарилган ишлар ҳажмидан келиб чиқиб, 2-қурилиш шаклида кўрсатилган ишлар ҳажмалри учун бир ойлик меҳнатга ҳақ тўлаш миқдорини (ойлик пул маблағи) ҳисоблашга ва ишчилар ўртасида, касб малакасига ва меҳнат жараёнида иштирокига боғлиқ равишда тақсимлаш ҳисоблари бажарилади. 0,2-0,3 бет
   

Бунда махсус ишларни бажариш муддати қилиб иншоат ер ости қисмини қуриш муддати олинади.
У ҳолда: ой; (1)
ишч.с; (2)


ишчи; бутун қийматгача яхлитланади. (3)
2-жадвал