Тошкент молия институти эгамов Э.,Аллаберганов З. Г.,Джуманов Д

Истеъмол

• 
  – эҳтиёжларни қондириш мақсадида маҳсулот ва хизматларнинг ишлатилиши, фойдаланилиши жараёни. Истеъмол такрор ишлаб чиқаришнинг охирги фазаси бўлиб, бу жараён орқали жамият аъзоларининг турли-туман эҳтиёжлари қондирилади. Истеъмол икки турда бўлади: ишлаб чиқариш (унумли) истеъмоли ва шахсий истеъмол. Ишлаб чиқариш жараёнида ишлаб чиқариш воситалари ва ишчи кучидан фойдаланиш унумли истеъмол дейилади. Истеъмол буюмларининг эҳтиёжларни қондириш мақсадида ўз аҳамияти бўйича пировард равишда ишлатилиши шахсий истеъмол дейилади.
  

Товарлар, хизматлар ва ресурсларнинг такрор ишлаб чиқариш фазаларидаги ҳаракати
Тақсимот жараёни
Ишлаб чиқариш жараёни
Истеъмол жараёни
Айирбошлаш жараёни
Иқтисодиётнинг доимий ва бош масаласи

• 
  – эҳтиёжларнинг чексизлиги ва иқтисодий ресурсларнинг чекланганлигидир.
  

Инсоннинг яшаши ва камол топиши, умуман инсониятнинг ривожланиши учун керак бўлган ҳаётий воситаларга бўлган зарурати иқтисодиёт назарияси фанида эҳтиёж деб аталади.

Эҳтиёжлар
Ижтимоий-иқтисодий эҳтиёжлар
Эҳтиёжларни истеъмол қилиш тавсифига кўра
Бирламчи эҳтиёжлар
Умумжамият эҳтиёж-лари
Ҳудудий
Гуруҳий
Якка
Биргаликда қондирилувчи эҳтиёжлар
Маънавий
Моддий
Шахсий
Ишлаб чиқариш
Иккиламчи эҳтиёжлар
Иқтисодий ресурсларни қуйидаги гуруҳларга ажратиш мумкин:

• 
  ер, ер ости бойликлари, сув, ўрмон ва биологик ресурслар
  

табиий ресурслар

• 
  кишиларнинг ақлий ва жисмоний қобилиятлари
  

ишчи кучи ресурслари

• 
  фойда олиш мақсадида ишлатиладиган бинолар, станоклар, машиналар, асбоб-ускуналар, иншоотлар, қурилмалар, сотишга тайёр товарлар, пул маблағлари ва бошқалар
  

капитал

• 
  кишиларнинг ишлаб чиқариш ва хизмат кўрсатиш жараёнларини ташкил этиш ва бошқариш қобилиятлари
  

тадбиркорлик қобилияти