Toshkent Moliya instituti hba-93 guruh talabasi

Toshkent Moliya instituti

HBA-93 guruh talabasi

Nishonboyeva Go’zal

Mavzu : Moliyaviy bozorlar

Reja: 1. Moliya bozori nima ? 2. Moliaviy bozor turlari 3.Xususiyati

Moliya bozori — oldi-sotdi obyekti pul yoki pulga tenglashtirilgan qogʻoz bilan bogʻliq boʻlgan bozor. Bu bozorda moliya mablagʻlarini vaqtincha haq toʻlab ishlatish yoki ularni sotib olish yuzasidan munosabatlar olib boriladi.
Shuningdek, pul mablagʻlarini jamgʻargmalardan qarzga oluvchilarga oʻtishi taʼminlanadi. Ortiqcha mablagʻlarga ega boʻlgan xoʻjalik subyektlari oʻz moliyaviy resurslarini mablagʻlarga muhtoj subyektlarga taklif qiladi. Moliya bozori banklarda, fond birjasida va auksionlarda oʻtkaziladi.

Moliyaviy bitimlar xarakteriga qarab, MBni turkumlashning bir necha usullari mavjud. Qaytarish tamoyili boʻyicha moliya bozori 2 ga ajraladi: qarz majburiyatlari (isteʼmolni koʻndiradigan pul) va kapital (mulk) bozori. 

Qarz majburiyatlari bozorida pul vaqtincha qarz sifatida bozorga chiqadi va olingan pul shaxsiy isteʼmol uchun ishlatiladi. Kapital (mulk) bozorida qoʻyilgan puldan daromad olish huquqi sotiladi va sotib olinadi. Bu bozorda mablagʻlar kapital sifatida ishga solinib, foyda keltiradi. Shuni hisobga olgan holda kapital bozorini 2 boʻgʻinga ajratish mumkin: ssuda kapitali bozori va qimmatli qogʻozlar bozori. Ssuda kapitali bozori — pul shaklidagi kapitalning foiz toʻlash sharti bilan qarzga berilishidir. Bu bozorda qisqa muddatli majburiyatlar muomalada boʻladi. Bular, asosan, davlat va banklarning majburiyatlari hisoblanadi. Qimmatli qogʻozlarning birlamchi va ikkilamchi bozorlarida aksiya, obligatsiya, veksel va boshqa oldi-sotdi qilinadi. Xoʻjalik hayotining baynalmilallashuvi natijasida jahon MB paydo boʻldi[
Oddiy usulda biz moliyaviy bozorlar qanday ekanligini aniqlashimiz mumkin aktivlar sotib olinadigan va sotiladigan jismoniy yoki virtual joylar. Biroq, bu aktivlarni haqiqatan ham kundalik mahsulotlar va tovarlar yoki xizmatlar deb tushunish mumkin emas.
Ya'ni, moliya bozori sabzavot yoki kiyim-kechak sotadigan odamlarni talab qiladiganlar bilan birlashtirish uchun javobgar emas, aksincha boshqa turdagi aktivlarga, masalan, qimmatli qog'ozlar, mahsulotlar va / yoki moliyaviy vositalarga e'tibor qaratadi.
Moliya bozorlari nima ekanligini bilsangiz, ularning nima uchun ekanligini tushunishingiz vaqti keldi. Ushbu maqsadlar odamlar o'zlarining pullarini yaxshi ish haqi evaziga sarmoyalashadi va buning evaziga kompaniyalar ishlashlari va o'z navbatida ko'proq sarmoyalar kiritishlari uchun pul olishadi bu ularga hamma uchun foydali natijalarni beradi.
Shuning uchun moliya bozorlari faoliyati doimo talab va taklif qonuni bilan boshqariladi.
Endi, bu asosiy funktsiya bo'lsa-da,
sotuvchilar va xaridorlarni aloqada bo'lish ular amalga oshiradigan yagona narsa emas.
Quyidagi kabi ko'proq funktsiyalar mavjud:

• Narx aktivlari.
• Aktivlarga likvidlik bering.
• Vositachilik xarajatlarini, shuningdek muddatlarni kamaytiring

Moliya bozorlari belgilaydigan ko'plab saralash bosqichlari mavjud. Ammo, asosan, ular ichida beshta asosiy xususiyat mavjud:
Moslashuvchanligi: ular talab va taklif qonunida yuz beradigan uzluksiz o'zgarishlarga moslashishga qodir ekanliklari ma'nosida.
Erkinlik: chunki moliyaviy aktivlarni sotib olishda ham, sotishda ham (har birining bitim bilan yuzma-yuz bo'lish imkoniyatidan tashqari) to'siqlar mavjud emas.
Genlik: chunki biz bozor haqida gapiramiz, unda aktivlar hajmi qancha ko'p bo'lsa, shuncha katta bo'ladi.
Chuqurlik: Yuqoridagilar bilan bog'liq holda, u aktivlarda qanchalik ko'p bo'lsa, sotuvlar soni ko'payadi va u erda ko'proq odamlar va kompaniyalar joylashadi.
Shaffoflik: chunki siz faoliyat yuritmoqchi bo'lgan moliya bozori to'g'risida ma'lumotni osongina olishingiz mumkin.
Moliya bozorlarining turlari
Moliyaviy bozorlarni tasniflash oson, ammo buning natijasida har xil o'lchovlarga ko'ra har xil turlar mavjud. Masalan, taxminan:
Birlamchi moliyaviy bozorlar: Shuningdek, ular emissiya deb ataladi, ular qimmatli qog'ozlar chiqariladigan joy, masalan, davlat qarzlari, korporativ obligatsiyalar va boshqalar.
Ikkilamchi bozorlar: shuningdek, muzokara deb nomlangan. Ularda birlamchi bozorning bir qismi bo'lgan moliyaviy aktivlarni sotish amalga oshiriladi. Eng yaxshi tanilganlaridan biri bu fond bozori, ammo yana yangitdan boshlanadigan ko'plab narsalar mavjud.
Endi biz moliyaviy bozorlarni investitsiya vaqtiga qarab tasniflasak, quyidagilarni topamiz:
Pul bozori: bu qisqa muddatli aktivlarga qaratilgan (muddati 12-18 oydan kam).
Kapital bozori: uzoq muddatli moliyaviy aktivlar uchun. Eng yaxshi ma'lum bo'lgan aktsiyalar, doimiy daromad yoki moliyaviy sanab chiqing.

E’tiboringiz uchun Rahmat