Toshkent moliya instituti «iqtisodiy xavfsizlik» kafedrasi makroiqtisodiyot fani topshirdi: Axmedov U

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI «IQTISODIY XAVFSIZLIK» KAFEDRASI MAKROIQTISODIYOT FANI

Topshirdi: Axmedov U

Guruh: BHA-91-2

Reja:

• Pul taklifi va uning grafigini izohlang.
• Valyuta va jahon valyuta tizimi tushunchasi.
• Eksport subsidiyalari. Eksport bojlari va eksportni ixtiyoriy cheklash

Pul taklifi

Pul taklifi — bu bozorda pul sifatida muomalada bo'lgan turli-tum an moliyaviy mablag'lar, ya’ni pul agregatlari yig'indisi hisoblanadi. Mamlakatdagi pul taklifi asosan, Markaziy bank tomonidan tartibga solinadi. Pul taklifi asosan, Markaziy bank tomonidan tartibga solinsada, u iqtisodiyotdagi barcha taklifni qamrab ololmaydi. Chunki bu jarayonga uy xo'jaligi xatti-harakati hamda tijorat banklarining siyosati ham ta’sir ko'rsatadi. Tijorat banklari o'z ixtiyorlarida boMgan aktivlari hisobiga yangi pullarni hosil qilishlari, ya’ni ularni bank krediti sifatida mijozlariga berishlari mumkin. To'g'ri, ulaming bu faoliyatlari Markaziy bank tom onidan o'm atiluvchi majburiy zaxira me’yorlari orqali cheklanadi. Ya’ni tijorat banki o'zining joriy xarajatlarini qoplashi ham da mijozlar tomonidan kreditlar qaytarilmasligi xavfining oldini olish maqsadida m a’lum miqdordagi pul mablag'larini zaxira sifatida saqlashi lozim

Pul taklifi multiplikatori — bu bankdagi pul depozitlari qo‘shimcha ravishda o‘sgan hajmining majburiy zaxiralar qo'shimcha hajmiga nisbati bo'lib, pul mablag'larining bir birlikka ko'payishi iqtisodiyotdagi pul taklifming qanchaga o ‘sishini ko'rsatadi:

Pul taklifi multiplikatori — bu bankdagi pul depozitlari qo‘shimcha ravishda o‘sgan hajmining majburiy zaxiralar qo'shimcha hajmiga nisbati bo'lib, pul mablag'larining bir birlikka ko'payishi iqtisodiyotdagi pul taklifming qanchaga o ‘sishini ko'rsatadi:

bu yerda:

m — pul taklifi multiplikatori koeffitsienti;

Ms - bankdagi pul depozitlarining qo'shimcha ravishda o‘sgan hajmi;

R - majburiy zaxiralar qo'shim cha hajmi;